Παράλληλα, σχεδιάζει την πιλοτική εφαρμογή προγραμμάτων εγγραμματοσύνης σε θέματα υγείας σε σχολικές μονάδες της Αθήνας και της Λάρισας, με απώτερο σκοπό την επέκτασή τους σε ολόκληρη την επικράτεια.
Το πρώτο εβδομαδιαίο ενημερωτικό δελτίο για τις ψευδείς ειδήσεις αναμένεται να κυκλοφορήσει εντός του Δεκεμβρίου, όπως δήλωσε ο πρόεδρος του ΕΟΔΥ, καθηγητής Υγιεινής και Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Χρήστος Χατζηχριστοδούλου, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Πρακτορείο FM και στη δημοσιογράφο Τάνια Μαντουβάλου.
«Ξεκινάμε με την καταπολέμηση fake news για τα εμβόλια»
«Η παραπληροφόρηση είναι ένα πολύ σημαντικό πρόβλημα, το οποίο διαπιστώσαμε εμφατικά στην πανδημία, στη μάχη με τα εμβόλια για τον covid. Ωστόσο εξακολουθεί μέχρι και σήμερα και μάλιστα επηρεάζει και τα υπόλοιπα εμβόλια, αλλά και άλλα κομμάτια της πρόληψης. Τελευταία ακούμε ότι υπάρχει προβληματισμός για τη χλωρίωση του νερού, ή την παστερίωση του γάλακτος. Αρχίζουν και επεκτείνονται τα προβλήματα παραπληροφόρησης, κύριος στόχος όμως είναι τα εμβόλια, στα οποία και θα επικεντρωθούμε στην αρχή, καθώς τελευταία έχουν εμφανιστεί ακόμη και μελέτες που δεν ερμηνεύονται σωστά και υποτίθεται ότι συνδέουν τα εμβόλια με καρκίνους, κάτι το οποίο δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα. Στη συνέχεια θα επεκταθούμε και σε άλλα πεδία, αλλά στην παρούσα φάση τα εμβόλια αποτελούν προτεραιότητα», ανέφερε ο κ. Χατζηχριστοδούλου.
Στα βήματα του ECDC ο ΕΟΔΥ
Ο πρόεδρος του ΕΟΔΥ εξήγησε ότι τα κείμενα παραπληροφόρησης θα ταξινομούνται σε τρεις βαθμίδες επικινδυνότητας. Σημείωσε ότι ανάλογο γραφείο έχει συσταθεί και στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC), με το οποίο ο ΕΟΔΥ βρίσκεται σε συνεργασία. Η διαδικασία θα περιλαμβάνει τον εντοπισμό των ανακριβών κειμένων και των πηγών τους και την κατηγοριοποίησή τους ανάλογα με το επίπεδο κινδύνου που αντιπροσωπεύουν, βάσει της απήχησης του μέσου που τα δημοσιεύει. Η στρατηγική αντιμετώπισης θα προσαρμόζεται ανάλογα.
«Επειδή δεν μας ενδιαφέρει να κάνουμε διάχυση της παραπληροφόρησης, θα δημοσιεύουμε κυρίως την αλήθεια και όχι το πλήρες κείμενο της παραπληροφόρησης, παρά μόνο τον τίτλο και την πηγή», διευκρίνισε. Αυτή την περίοδο, βρίσκεται υπό σύσταση η ομάδα των επαγγελματιών υγείας και επικοινωνίας που θα στελεχώσει το Γραφείο, ενώ παράλληλα αναπτύσσεται ένα ψηφιακό εργαλείο, με τη συμβολή της τεχνητής νοημοσύνης, για τον εντοπισμό των ψευδών ειδήσεων στο διαδίκτυο. Η ομάδα θα αξιοποιεί και έτοιμες απαντήσεις από ευρωπαϊκούς οργανισμούς όπως το ECDC και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΑ).
Ένα εξίσου σημαντικό σκέλος της στρατηγικής είναι η εκπαίδευση του κοινού, με έμφαση στη νέα γενιά, ώστε να μπορούν οι πολίτες να διακρίνουν τις αξιόπιστες από τις αναξιόπιστες πηγές. Σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας, ο ΕΟΔΥ ετοιμάζει εκπαιδευτικό υλικό, ακόμα και σε μορφή παιχνιδιού, για την έναρξη πιλοτικών προγραμμάτων εγγραμματοσύνης υγείας. Τα προγράμματα θα ξεκινήσουν σε σχολεία της Αθήνας και της Λάρισας, με τη συνεργασία του ΕΚΠΑ και του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, και στόχος είναι να επεκταθούν σε όλη τη χώρα.
«Σωστή χρήση πληροφορίας και κριτική σκέψη»
Παρότι το Γραφείο θα εστιάσει αρχικά στην πρόληψη και τα εμβόλια, ο πρόεδρος του ΕΟΔΥ τόνισε τον αρνητικό ρόλο της παραπληροφόρησης στην πορεία μιας ασθένειας. «Πολλές φορές [παίζει] κακό ρόλο, γιατί με όλη αυτή την πληροφόρηση που υπάρχει στο internet, ο κόσμος ενίοτε δεν εμπιστεύεται τους γιατρούς. Και τι κάνει; Ψάχνει και βρίσκει μία πληροφορία από την οποία θέλει να πιαστεί, γιατί θέλει ελπίδα και μπορεί να καθυστερήσει να ξεκινήσει μία θεραπεία, ή να μην ξεκινήσει και καθόλου. Κάτι που μπορεί να στοιχίσει ακόμα και την ίδια του τη ζωή», προειδοποίησε.
Ο κ. Χατζηχριστοδούλου κατέληξε λέγοντας: «Σήμερα βρισκόμαστε στην εποχή της πληροφορίας την οποία βρίσκουμε εύκολα και παντού. Αυτό που έχει σημασία και στους επαγγελματίες υγείας αλλά και στο κοινό είναι η σωστή χρήση της πληροφορίας και η κριτική σκέψη. Και σαν πανεπιστημιακός δάσκαλος οφείλω να πω ότι είναι αυτό που πρέπει να μάθουμε στους νέους γιατρούς».
