Το παραδοσιακό σύστημα με τα ζυγά και μονά, που εφαρμόστηκε για να περιορίσει την κυκλοφορία και να μειώσει τη ρύπανση, κρίνεται πλέον παρωχημένο και αναποτελεσματικό
Ο αναπληρωτής υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Κωνσταντίνος Κυρανάκης, έχει ήδη δηλώσει πως χρειάζεται ένα νέο, πιο σύγχρονο πλαίσιο με βάση την τεχνολογία και τη δίκαιη κατανομή των περιορισμών. Ο σκοπός αυτών των νέων δεδομένων δεν είναι άλλος από το να βγουν εκτός κέντρου τα παλαιότερα και πιο ρυπογόνα αυτοκίνητα, δηλαδή εκείνα που αντιστοιχούν στις παλαιές ευρωπαϊκές προδιαγραφές εκπομπών.
Τα αυτοκίνητα κατηγορίας Euro 1, που κυκλοφόρησαν από το 1992, τα Euro 2 από το 1996, τα Euro 3 από το 2000 και τα Euro 4 από το 2005, είναι τα πρώτα που θα τεθούν στο στόχαστρο. Πρόκειται για οχήματα τα οποία, με βάση τα σημερινά δεδομένα, εκπέμπουν πολλαπλάσιους ρύπους και θεωρούνται υπεύθυνα για το μεγαλύτερο μέρος της ατμοσφαιρικής επιβάρυνσης στο κέντρο της πόλης.
Το νέο μοντέλο σχεδιάζεται να στηριχθεί στην ψηφιακή εποχή, με ηλεκτρονική άδεια εισόδου που θα ελέγχεται μέσω εφαρμογών και καμερών αναγνώρισης πινακίδων. Δεν θα υπάρχει πλέον η απλή εναλλαγή ζυγών και μονών, αλλά ένα σύστημα που θα διαφοροποιεί την πρόσβαση ανάλογα με τον τύπο του οχήματος και το περιβαλλοντικό του αποτύπωμα. Τα αμιγώς ηλεκτρικά θα κυκλοφορούν χωρίς περιορισμούς, τα plug-in υβριδικά και τα οχήματα τελευταίας τεχνολογίας Euro 6 με χαμηλές εκπομπές CO₂ θα έχουν προνομιακή μεταχείριση, ενώ όσα αντιστοιχούν στις παλαιότερες προδιαγραφές θα βρεθούν αντιμέτωπα με σημαντικούς περιορισμούς ακόμα και πλήρη απαγόρευση εισόδου στο κέντρο.
Ουσιαστικά, ο νέος δακτύλιος θα λειτουργήσει σαν μοχλός πίεσης για την απόσυρση των παλιών αυτοκινήτων, κάτι που οι ειδικοί τονίζουν ότι είναι απαραίτητο για να βελτιωθεί η ποιότητα του αέρα στην Αθήνα.
Η κυβέρνηση εξετάζει τρόπους να εξασφαλίσει ότι οι κάτοικοι και οι εργαζόμενοι στο κέντρο δεν θα αποκλειστούν από την καθημερινότητά τους, διατηρώντας ειδικά δικαιώματα πρόσβασης για όσους το χρειάζονται πραγματικά. Την ίδια στιγμή, σχεδιάζει να θέσει το νέο πλαίσιο σε δημόσια διαβούλευση, ώστε οι αλλαγές να γίνουν με συμμετοχή και συναίνεση. Σημαντική είναι και η παράλληλη ενίσχυση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς, που θεωρούνται το πιο ουσιαστικό αντίβαρο στη χρήση του ιδιωτικού αυτοκινήτου.
Η Αθήνα μπαίνει σε μια νέα εποχή διαχείρισης της κυκλοφορίας, με στόχο να περιορίσει τη ρύπανση, να βελτιώσει την καθημερινότητα των πολιτών και να εξασφαλίσει ότι το κέντρο δεν θα συνεχίσει να ασφυκτιά από οχήματα περασμένων δεκαετιών. Το 2025 θα είναι η χρονιά των αποφάσεων, με τον παραδοσιακό δακτύλιο να ανήκει πια στο παρελθόν και τη συζήτηση να στρέφεται γύρω από ένα πιο δίκαιο και βιώσιμο μοντέλο κυκλοφορίας.
