ανέφερε στον χαιρετισμό του ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στα εγκαίνια της έκθεσης ζωγραφικής «Θάλαττα», στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη.
Τις απειλές για την θαλάσσια ασφάλεια και την ελεύθερη ναυσιπλοΐα, περιέγραψε στην παρέμβαση του στον ΟΗΕ ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, αναδεικνύοντας τον ρόλο της Ελλάδας ως θεματοφύλακα της ελεύθερης ναυσιπλοΐας.
«Το 80% του παγκόσμιου εμπορίου διεξάγεται δια θαλάσσης και οι Έλληνες πλοιοκτήτες ελέγχουν σχεδόν το ένα τέταρτο του παγκόσμιου τονάζ» δήλωσε στο ΕΡΤΝews o υφυπουργός Εξωτερικών, Τάσος Χατζηβασιλείου χαρακτηρίζοντας τη χώρα μας ως «θεματοφύλακα της ελεύθερης ναυσιπλοΐας». Παράλληλα ζήτησε «να στηριχθεί ανθρωπιστικά η πολύπαθη Γάζα» ενώ όσον αφορά το διεθνή εμπορικό πόλεμο που είναι σε εξέλιξη υποστήριξε ότι «πρέπει Ευρωπαίοι και Αμερικανοί να κάνουν νέα συμφωνία μηδενικών δασμών».
Ιστορική χαρακτηρίζεται η συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ με θέμα την ασφάλεια στη ναυσιπλοΐα, η οποία πραγματοποιήθηκε με ελληνική προεδρία και τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να προεδρεύει. Για πρώτη φορά, η ναυτιλιακή ασφάλεια βρέθηκε τόσο στο επίκεντρο διεθνούς διαλόγου, με την Ελλάδα να αναλαμβάνει ηγετικό ρόλο και να αναδεικνύει τη στρατηγική σημασία της ναυσιπλοΐας για την παγκόσμια ειρήνη, το εμπόριο και την οικονομική σταθερότητα.
Στη συνεδρίαση τοποθετήθηκαν κορυφαίοι διεθνείς αξιωματούχοι, μεταξύ των οποίων ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, ενώ η παρέμβαση της προέδρου της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών (ΕΕΕ), Μελίνας Τραυλού, αποτέλεσε σημείο αναφοράς. Η ελληνική παρουσία στη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας αποτέλεσε όχι μόνο διπλωματική επιτυχία, αλλά και στρατηγική παρέμβαση σε ένα κρίσιμο πεδίο παγκόσμιας πολιτικής και οικονομίας. Οι δηλώσεις Μητσοτάκη και Τραυλού συντονίστηκαν σε ένα ηχηρό μήνυμα:
Η θάλασσα δεν ανήκει σε κανέναν και ταυτόχρονα ανήκει σε όλους. Η προστασία της ναυσιπλοΐας είναι συλλογική ευθύνη και θεμέλιο της ειρήνης.
Η ελληνική λέξη «συνέργεια», όπως εύστοχα αναδείχθηκε, ίσως αποτελεί την καταλληλότερη βάση για τη νέα εποχή στη διεθνή ναυτιλία.
Ο ρόλος της ναυτιλίας
Ο πρωθυπουργός στην εισαγωγική του τοποθέτηση δεν μάσησε τα λόγια του, περιγράφοντας με παραστατικό τρόπο τη σημασία της ναυτιλίας για την ανθρωπότητα:
«Χωρίς τους ναυτικούς, ο μισός πλανήτης θα πάγωνε και ο άλλος μισός θα λιμοκτονούσε».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπογράμμισε ότι η ναυτιλία είναι ο «σιωπηλός μηχανισμός» που διατηρεί το παγκόσμιο εμπόριο σε λειτουργία, με 90% των αγαθών να μεταφέρονται δια θαλάσσης. Παράλληλα, επανέλαβε ότι η Ελλάδα, ως χώρα με ισχυρό ναυτιλιακό αποτύπωμα, έχει ηθική και στρατηγική υποχρέωση να διασφαλίζει τις θαλάσσιες οδούς.
Η πρόεδρος της ΕΕΕ, Μελίνα Τραυλού, μιλώντας στο ΣΑ του ΟΗΕ, ανέδειξε τη μοναδική συμβολή της ελληνικής ναυτιλίας:
«Η Ελλάδα διαθέτει το 20% του παγκόσμιου και το 60% του ευρωπαϊκού στόλου. Δεν είναι μόνο θέμα εθνικής υπερηφάνειας, αλλά ιστορικής συνέχειας και διεθνούς προσφοράς».
Τόνισε δε ότι σε περίπτωση παύσης της ναυτιλιακής δραστηριότητας για μόλις 90 ημέρες, η παγκόσμια οικονομία θα κατέρρεε, σύμφωνα με μελέτες της Παγκόσμιας Τράπεζας και του World Maritime University.
Οι ασύμμετρες απειλές
Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, ο πρωθυπουργός παρουσίασε τις πέντε βασικές απειλές που κλονίζουν την ασφάλεια στη θάλασσα:
Λαθρεμπόριο
Τρομοκρατία
Πειρατεία
Υβριδικές επιθέσεις
Κλιματική αλλαγή
«Οι απειλές αυτές δεν είναι θεωρητικές. Είναι πραγματικές και εξελίσσονται. Τα πλοία γίνονται στόχοι, ναυτικοί σκοτώνονται, φορτία χάνονται. Ένα νέο πεδίο υψηλού ρίσκου έχει ήδη αναπτυχθεί – η κυβερνοασφάλεια», τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Η Μελίνα Τραυλού συμπλήρωσε με ανησυχία: «Η ναυτιλία δεν πλέει ποτέ σε ήρεμα νερά. Οι φουρτούνες σήμερα δεν είναι μόνο καιρικές. Είναι γεωπολιτικές, οικονομικές και τεχνολογικές. Η ναυτιλία εργαλειοποιείται και χρειάζεται διεθνή θωράκιση».
Ιδιαίτερη αναφορά έγινε και στους λεγόμενους «σκιώδεις στόλους», την παράκαμψη κυρώσεων και τις απάτες στις θαλάσσιες μεταφορές, φαινόμενα για τα οποία –όπως ξεκαθάρισε ο πρωθυπουργός– η Ελλάδα επιδεικνύει μηδενική ανοχή.
Η «συνέργεια» στο επίκεντρο
Η πρόεδρος της ΕΕΕ χρησιμοποίησε την ελληνική λέξη «συνέργεια» για να αποδώσει την ανάγκη διεθνούς συνεργασίας στη διαφύλαξη της ελεύθερης και ασφαλούς ναυσιπλοΐας:
«Μόνο μέσα από την “συνέργεια” μπορούμε να εγγυηθούμε την ασφάλεια στις θάλασσες. Η ναυτιλία είναι συνδετικός κρίκος πολιτισμών και οικονομιών. Πρέπει να την προστατεύσουμε από κάθε είδους επιθέσεις – συμβατικές και μη». Ο Κυριάκος Μητσοτάκης συντάχθηκε με το κάλεσμα της Τραυλού:
«Η παγκόσμια διακυβέρνηση της θάλασσας πρέπει να βασίζεται στο Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS). Είναι ο θεμέλιος λίθος για την αντιμετώπιση σημερινών και μελλοντικών απειλών».
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες χαιρέτισε την ελληνική πρωτοβουλία και δήλωσε:
«Χωρίς ασφαλή ναυσιπλοΐα, δεν υπάρχει παγκόσμια ασφάλεια. Η σημερινή συζήτηση ρίχνει φως σε ένα μείζον παγκόσμιο ζήτημα».
Επισήμανε τα επικίνδυνα σημεία του πλανήτη για τη ναυσιπλοΐα, όπως τα Στενά της Μαλάκα και της Σιγκαπούρης, η Ερυθρά Θάλασσα και ο Κόλπος του Άντεν. Δεν έλειψαν, ωστόσο, και οι εντάσεις μεταξύ ΗΠΑ, Κίνας και Ρωσίας. Η εκπρόσωπος των ΗΠΑ χαρακτήρισε την Κίνα και το Ιράν απειλές για την παγκόσμια ναυτιλιακή ασφάλεια, με την Κίνα να ανταπαντά ότι «οι ΗΠΑ είναι η κύρια απειλή για την παγκόσμια ειρήνη». Η Ρωσία απέρριψε τους ισχυρισμούς περί «σκιώδους στόλου» και επιτέθηκε λεκτικά στο ΝΑΤΟ, κάνοντάς λόγο για «πειρατές της Βαλτικής».
Οι ναυτικοί στο επίκεντρο
Ιδιαίτερη μνεία έγινε στους 2 εκατομμύρια ναυτικούς του κόσμου, με τη Μελίνα Τραυλού να σημειώνει: «Στην καρδιά της ναυτιλίας μας είναι οι άνθρωποι. Οι ναυτικοί μας εργάζονται μέρα-νύχτα κάτω από δύσκολες και συχνά επικίνδυνες συνθήκες. Δεν μπορούμε να τους αφήσουμε απροστάτευτους». Ο Πρωθυπουργός δεσμεύτηκε ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει να είναι φύλακας της ελευθερίας της ναυσιπλοΐας και της προστασίας των ναυτικών, τονίζοντας: «Η Ελλάδα δεν θα πάψει να υπερασπίζεται τη θάλασσα ως κοινό αγαθό, ούτε να διεκδικεί τον σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου. Οι θάλασσες πρέπει να είναι ανοιχτές και ασφαλείς για όλους».
