Η ανάγκη για περισσότερους άρτια εκπαιδευμένους Έλληνες αξιωματικούς είναι πιο επιτακτική από ποτέ, προκειμένου να στελεχωθεί ο σύγχρονος και τεχνολογικά εξελιγμένος ελληνόκτητος στόλος.
Με περισσότερες θέσεις σπουδών σε δημόσιες και ιδιωτικές σχολές, αναβαθμισμένες υποδομές και καλύτερα αμειβόμενο διδακτικό προσωπικό, θα διαμορφωθούν οι νέοι ναυτικοί που μπορεί να είναι οι αυριανοί πλοιοκτήτες και ηγέτες της ναυτιλιακής βιομηχανίας.
Παράλληλα, είναι απαραίτητο να απλουστευθούν οι διαδικασίες που σχετίζονται με την ελληνική σημαία, ώστε να ενισχυθεί η ελκυστικότητά της και να διασφαλιστεί ότι το ελληνικό νηολόγιο θα συνεχίσει να έχει ουσιαστικό ρόλο στον πυρήνα της ελληνόκτητης ναυτιλίας.
Τα μηνύματα αυτά προς την ελληνική πολιτεία έστειλε από το City του Λονδίνου ο πρόεδρος της Ελληνικής Επιτροπής Ναυτιλιακής Συνεργασίας του Λονδίνου (Committee), Χαράλαμπος Φαφαλιός, στο μήνυμά του στην ετήσια έκθεση του οργανισμού.
Μήνυμα προς ΙΜΟ
Ο κ. Φαφαλιός δεν παρέλειψε να στείλει και το μήνυμά του και στον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (ΙΜΟ). Σε συνέχεια όσων ανέφερε η πρόεδρος της Ένωσης Ελληνων Εφοπλιστών, Μελίνα Τραυλού, η οποία ζήτησε να μην αποφασίζουν για τη ναυτιλία χωρίς τη ναυτιλία, στο πλαίσιο των εργασιών διεθνούς φόρουμ που διοργάνωσαν το υπουργείο Ναυτιλίας, το Διεθνείς Ναυτιλιακό Επιμελητήριο και η ΕΕΕ, ο κ. Φαφαλιός απευθύνθηκε στην Επιτροπή Περιβάλλοντος του ΙΜΟ σημειώνοντας: «Πρέπει να σκεφτούν και το καρότο και όχι μόνο το μαστίγιο», ενώ τόνισε ότι «δεν είναι παραγωγικό να φορολογείται η ναυτιλία χωρίς να υπάρχουν διαθέσιμα καύσιμα μηδενικού άνθρακα».
Ο ελληνικός στόλος
Η κυριαρχία του ελληνικού στόλου στον τομέα της ποντοπόρου ναυτιλίας καθιστά επιτακτική την ανάγκη για πλοία υψηλής αποδοτικότητας, εμπορικής ευελιξίας και πλήρους συμμόρφωσης με τις διεθνείς απαιτήσεις.
Ας μην ξεχνάμε ότι ο ελληνόκτητος στόλος αντιπροσωπεύει το 60% του στόλου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, γεγονός που τον καθιστά στρατηγικής σημασίας για την ίδια την Ε.Ε.
Ωστόσο, όπως σημειώνει ο κ. Φαφαλιός, στον τομέα της ρυθμιστικής πολιτικής είναι ζωτικής σημασίας να διατηρηθεί η υποστήριξη προς τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (IMO). Οι
περιφερειακές ρυθμίσεις οδηγούν μόνο σε τοπικές λύσεις και προκαλούν στρεβλώσεις σε παγκόσμια ζητήματα. Ο IMO οφείλει να υιοθετεί μια πρακτική και ισορροπημένη προσέγγιση στην περιβαλλοντική νομοθεσία, λαμβάνοντας υπόψη τις απόψεις έμπειρων παραγόντων της ναυτιλιακής αγοράς, αντί να καθοδηγείται από πολιτικές επιδιώξεις, χωρίς βαθιά γνώση της ναυτιλίας.
Μεγάλη πρόκληση
Η απανθρακοποίηση αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της εποχής μας, μαζί με την ασφάλεια στη θάλασσα. Υπάρχουν πολλοί δρόμοι προς την επίτευξη αυτού του στόχου, με πρώτο και κύριο την κατασκευή νέων πλοίων υψηλής τεχνολογίας και ενεργειακής απόδοσης, τα οποία μειώνουν το περιβαλλοντικό αποτύπωμα του παγκόσμιου στόλου.
Σε σύγκριση με πλοία που ναυπηγήθηκαν πριν από 25 χρόνια, τα σημερινά είναι κατά 10-20% μεγαλύτερα σε χωρητικότητα και καταναλώνουν έως και 40% λιγότερα καύσιμα -επιδόσεις που δεν μπορούν να συγκριθούν με άλλες μεταφορικές βιομηχανίες, ούτε της ξηράς ούτε του αέρα.
Η θαλάσσια μεταφορά παραμένει ο πιο αποδοτικός τρόπος μεταφοράς εμπορευμάτων σε παγκόσμιο επίπεδο -και μάλιστα χωρίς να έχει προηγηθεί επιβολή ρυθμιστικών κανόνων, αλλά ως αποτέλεσμα της διαρκούς επιδίωξης βελτίωσης.
Πλέον, όμως, απαιτείται συλλογική προσπάθεια: ναυπηγεία, πλοιοκτήτες, κατασκευαστές μηχανών, ναυλωτές, χρηματοδότες, ασφαλιστές και πάροχοι ενέργειας οφείλουν να συμβάλουν ισότιμα στην προμήθεια «ανθεκτικών στο μέλλον» πλοίων.
Αναφορικά με τη νέα νομοθεσία του IMO, δεν είναι παραγωγικό να φορολογείται η ναυτιλία χωρίς να υπάρχουν διαθέσιμα μηδενικού άνθρακα καύσιμα. Όλες οι υπάρχουσες εναλλακτικές στα χαμηλού θείου καύσιμα δεν είναι, σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, πραγματικά «καθαρές» από την πηγή ώς την τελική κατανάλωση. Η αμμωνία, για παράδειγμα, δεν είναι ακόμη ασφαλής για τα πληρώματα και το προσωπικό στην ξηρά.
Αντί να επιβαρύνονται τα πλοία με φόρους, θα πρέπει να δοθούν ισχυρά κίνητρα στους παρόχους ενέργειας, ώστε να αναπτύξουν επαρκή, ασφαλή και μηδενικού άνθρακα καύσιμα. Η Επιτροπή MEPC πρέπει να σκεφτεί το «καρότο» και όχι μόνο το «μαστίγιο».
Όσον αφορά τον οργανισμό RightShip, η έλλειψη διαφάνειας, λογοδοσίας και ευελιξίας δεν συμβάλλει στην αποδοχή του από τη ναυτιλιακή κοινότητα. Ο ρόλος της κλάσης, της σημαίας και των Λιμενικών Αρχών έχει ασκηθεί εδώ και δεκαετίες με επαγγελματισμό και γνώση της ναυτιλίας.
Μείωση της γραφειοκρατίας
Η Ελλάδα διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην ισχύ και σημασία της ναυτιλίας της. Ωστόσο, όπως τονίζει ο πρόεδρος του Committee, χρειάζεται να καταστήσει τη σημαία της πιο ελκυστική. Αυτό δεν θα συμβεί χωρίς ουσιαστική μείωση της γραφειοκρατίας. Σήμερα, η διαδικασία εγγραφής και αποεγγραφής πλοίων στο ελληνικό νηολόγιο είναι χρονοβόρα και πολύπλοκη, γεγονός που πρέπει να αλλάξει, όπως και η λειτουργικότητα των υπηρεσιών εκτός ωραρίου.
Εξίσου κρίσιμος είναι ο τομέας της ναυτικής εκπαίδευσης. Σύμφωνα με τον κ. Φαφαλιό, η ελληνική ναυτιλία χρειάζεται περισσότερους άρτια εκπαιδευμένους αξιωματικούς και πληρώματα, για να στελεχώσουν τον αυξανόμενο και ολοένα πιο προηγμένο στόλο της. Αυτό απαιτεί περισσότερες θέσεις σε δημόσιες και ιδιωτικές σχολές, καλύτερα αμειβόμενο και ποιοτικό διδακτικό προσωπικό και σύγχρονες υποδομές. Οι σημερινοί ναυτικοί είναι οι αυριανοί πλοιοκτήτες και διευθύνοντες σύμβουλοι.
Διεθνές κέντρο
Η Ελλάδα πρέπει να ενισχύσει τον ρόλο της ως διεθνές κέντρο διαχείρισης πλοίων και να μην εκχωρήσει αυτή τη λειτουργία σε άλλες χώρες.
Ένας από τους βασικότερους πυλώνες της ελληνικής ναυτιλιακής επιτυχίας, τα τελευταία πενήντα χρόνια, ήταν η στενή συνεργασία μεταξύ της ναυτιλιακής κοινότητας, του υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, του Λιμενικού Σώματος και της εκάστοτε κυβέρνησης.
Χωρίς να παραγνωρίζεται η πρόοδος στον ψηφιακό μετασχηματισμό και τη μείωση της γραφειοκρατίας, καλούμε το υπουργείο Ναυτιλίας να προχωρήσει άμεσα σε περαιτέρω απλοποίηση των διαδικασιών για τα πλοία με ελληνική σημαία, διαφορετικά το νηολόγιο κινδυνεύει να χάσει τη σημασία του για την ελληνόκτητη ναυτιλία, υπογραμμίζει το Committee και καταλήγει:
Απαιτούνται πράξεις, όχι μόνο υποσχέσεις. Η διατήρηση της ισχυρής αυτής σχέσης αποτελεί προϋπόθεση για έναν ζωντανό και παγκόσμια ανταγωνιστικό ναυτιλιακό τομέα -και γι’ αυτό οφείλει να παραμείνει βασική προτεραιότητα.
