Ο ήλιος είχε μόλις δύσει πάνω από τη Mercedes-Benz Arena στο Βερολίνο, όμως η ένταση έξω από το γήπεδο έβραζε ακόμη. Στην πλατεία, λίγα μέτρα από την κεντρική είσοδο, μια ομάδα οπαδών της Φενέρ είχε περικυκλώσει ένα μικρό γκρουπ νεαρών που κρατούσαν κασκόλ του Παναθηναϊκού. Οι φωνές γρήγορα μετατράπηκαν σε απειλές, τα σπρωξίματα σε γρονθοκοπήματα, και μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα το σκηνικό ξέφυγε από κάθε έλεγχο. Μπουκάλια εκτοξεύτηκαν, κορμιά σωριάστηκαν στο πεζοδρόμιο και άνθρωποι έτρεχαν να καλυφθούν πίσω από σταθμευμένα οχήματα. Η παρέμβαση της γερμανικής αστυνομίας ήρθε με χαρακτηριστική καθυστέρηση, δίνοντας τον χρόνο στην κατάσταση να εκτροχιαστεί. Όταν τελικά έφτασαν οι πρώτοι αστυνομικοί, τα πνεύματα είχαν ήδη φουντώσει, οι πρώτες εικόνες είχαν βγει στα social media και οι χειρότερες εντυπώσεις είχαν καταγραφεί. Ήταν ένα περιστατικό που στιγμάτισε το περσινό Final Four πριν καν αυτό ξεκινήσει.
Φέτος, όμως, τα πράγματα είναι αλλιώς. Φέτος, δεν είμαστε στο Βερολίνο. Είμαστε στο Άμπου Ντάμπι. Και εδώ, δεν αστειεύονται. Το φετινό Final Four της Euroleague φιλοξενείται σε μία από τις πιο αυστηρές και ταυτόχρονα πιο ασφαλείς πόλεις του πλανήτη. Η συμμετοχή τεσσάρων σπουδαίων ομάδων, του Ολυμπιακού, του Παναθηναϊκού, της Φενέρμπαχτσε και της Μονακό, φέρνει μαζί της χιλιάδες οπαδούς που διψούν για διάκριση, ένταση, αποθέωση, νίκη. Όμως το πάθος, όσο γνήσιο κι αν είναι, δεν πρέπει να ξεπεράσει τα όρια. Και στο Άμπου Ντάμπι, τα όρια είναι ξεκάθαρα – και απαραβίαστα.
Δεν υπάρχει περιθώριο για βία, για προκλήσεις, για τσαμπουκάδες της… παλιάς σχολής. Το επισημαίνουμε, καθώς τις τελευταίες ημέρες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κυκλοφορούν αναρτήσεις που υποδαυλίζουν το μίσος και καλούν Έλληνες φιλάθλους σε συμπλοκές με Τούρκους οπαδούς. Πρόκειται για εξαιρετικά επικίνδυνη ρητορική, που όχι μόνο δε συνάδει με το πνεύμα του αθλητισμού, αλλά σε μια χώρα όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, μπορεί να οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια σε συλλήψεις και βαριές ποινές. Το Άμπου Ντάμπι δεν είναι το μέρος για να λύνονται... προσωπικοί λογαριασμοί.
Στιγμιότυπο από τις αναρτήσεις χρηστών στα social media που προωθούν την οπαδική βία στο Άμπου Ντάμπι:
Final Four στο Άμπου Ντάμπι: Πώς να ζήσεις τη γιορτή χωρίς να καταλήξεις στις φυλακές της Al Wathba
Απαγορεύονται τα συνθήματα με σεξιστικό, πολιτικό ή θρησκευτικό περιεχόμενο. Απαγορεύονται οι χειρονομίες που μπορεί να θεωρηθούν προσβλητικές. Απαγορεύονται οι συγκρούσεις, οι λεκτικές ή σωματικές επιθέσεις, ακόμη και οι σωματικές εκδηλώσεις που αλλού θεωρούνται αθώες. Εδώ, όλα αυτά αντιμετωπίζονται ως «διατάραξη δημόσιας τάξης» ή ακόμη και «προσβολή πολιτισμικών και θρησκευτικών αξιών». Το αποτέλεσμα; Πρόστιμα που ξεκινούν από 5.000 AED (περίπου 1.250 ευρώ), ενδεχόμενη σύλληψη χωρίς δυνατότητα εγγύησης, κράτηση, καταγραφή σε αστυνομικό μητρώο και, το κυριότερο, απέλαση από τη χώρα με απαγόρευση επανεισόδου.
Η αστυνόμευση είναι αυστηρή, η επιτήρηση συνεχής και ο νόμος εφαρμόζεται απαρέγκλιτα – ανεξαρτήτως εθνικότητας, ηλικίας ή… δικαιολογίας. Το ίδιο ισχύει και για την κατανάλωση αλκοόλ. Οποιοσδήποτε εντοπιστεί μεθυσμένος σε δημόσιο χώρο αντιμετωπίζει ποινή φυλάκισης έως και ενός έτους και πρόστιμο άνω των 5.000 ευρώ. Η κατοχή οινοπνευματωδών είναι ελεγχόμενη, και η κατανάλωση επιτρέπεται μόνο σε συγκεκριμένα αδειοδοτημένα σημεία. Οι έλεγχοι στις εισόδους του γηπέδου και των χώρων φιλοξενίας είναι εξονυχιστικοί. Στο γήπεδο Etihad Arena, δεν επιτρέπονται σημαίες, βεγγαλικά, τύμπανα, λέιζερ, καπνογόνα ή φαγητό. Απαγορεύεται και το κάπνισμα – ακόμη και το ηλεκτρονικό. Οι φίλαθλοι που παραβαίνουν τους κανόνες θα απομακρύνονται άμεσα.
Οι συνθήκες κράτησης στις φυλακές
Για όσους «κάνουν του κεφαλιού τους», η σύλληψη στα ΗΑΕ είναι απολύτως ρεαλιστική και μπορεί να σημάνει μια εμπειρία που δύσκολα ξεχνιέται. Ενδεικτικά, η κατοχή ακόμη και μικροποσότητας ναρκωτικών ουσιών μπορεί να τιμωρηθεί με ποινή φυλάκισης έως 10 έτη και με χρηματικό πρόστιμο που φτάνει τις 200.000 ντίρχαμ, δηλαδή περίπου 50.000 ευρώ.
Οι κρατούμενοι ενδέχεται να οδηγηθούν σε μία από τις τρεις βασικές φυλακές του Άμπου Ντάμπι: την Al Wathba, την Al Sadr ή την Al Ain. Από αυτές, η Al Wathba είναι η μεγαλύτερη και φέρει τη φήμη της πιο αυστηρής. Πρόκειται για εγκαταστάσεις με περιορισμένες ανέσεις και αυστηρούς κανονισμούς, στις οποίες η καθημερινότητα απέχει πολύ από τα δυτικά πρότυπα. Τα κελιά έχουν σχεδιαστεί για 8 άτομα, ωστόσο δεν είναι σπάνιο να φιλοξενούν έως και 30 κρατούμενους, στοιβαγμένους σε περιορισμένο χώρο. Ο προσωπικός εξοπλισμός –μαξιλάρι, κουβέρτες, είδη υγιεινής– πρέπει να αγοραστεί από το εσωτερικό κατάστημα της φυλακής. Δεν επιτρέπεται συγγενείς ή φίλοι να μεταφέρουν τίποτα απ’ έξω. Τα μπάνια είναι κοινόχρηστα, ενώ οι φυλακές διαθέτουν κλιματισμό που μπορεί να καταστεί προβληματικός κατά τους χειμερινούς μήνες λόγω της έντονης ψύξης. Η καθημερινή ζωή είναι αυστηρά δομημένη. Οι κρατούμενοι δεν παραμένουν κλειδωμένοι στα κελιά τους όλη μέρα, αλλά η κίνησή τους περιορίζεται αυστηρά εντός της πτέρυγας. Υπάρχει διαχωρισμός μεταξύ καπνιζόντων και μη, αν και δεν είναι πάντα εφικτή η αλλαγή θέσης. Η ψυχαγωγία είναι ελάχιστη: κάθε πτέρυγα διαθέτει μία μόνο τηλεόραση, με προκαθορισμένο κανάλι που δεν μπορεί να αλλάξει. Αξίζει να σημειωθεί πως η επικοινωνία με τον έξω κόσμο είναι εξαιρετικά περιορισμένη και επιτηρούμενη. Οι τηλεφωνικές συνομιλίες γίνονται σε συγκεκριμένες ώρες και υπό παρακολούθηση. Οι επισκέψεις εγκρίνονται υπό αυστηρές προϋποθέσεις και σε ορισμένες περιπτώσεις δεν επιτρέπονται καθόλου. Το αίσθημα απομόνωσης ενισχύεται, ειδικά για αλλοδαπούς κρατούμενους που δεν μιλούν τη γλώσσα και βρίσκονται σε ένα αυστηρά ελεγχόμενο και άγνωστο περιβάλλον. Με δεδομένες τις σκληρές συνθήκες διαβίωσης, τη γραφειοκρατία, τον περιορισμό επικοινωνίας και την απουσία ανοχής από το σύστημα δικαιοσύνης, το ταξίδι στο Άμπου Ντάμπι μπορεί να μετατραπεί από γιορτή σε εφιάλτη. Και αυτό, κανείς δεν το θέλει.
Γιατί χρειάζεται.. ζακέτα
Υπάρχει κι ένας αστάθμητος – αλλά πολύ σοβαρός – παράγοντας: η ζέστη. Στο Άμπου Ντάμπι, ο Μάιος δεν αστειεύεται. Οι θερμοκρασίες κατά τη διάρκεια της ημέρας ξεπερνούν συχνά τους 40 βαθμούς Κελσίου. Όσοι επιλέξουν να κινηθούν στην πόλη, να περπατήσουν ή να περιμένουν σε ουρές έξω από το στάδιο, θα πρέπει να φροντίσουν για την προστασία τους. Καπέλο, αντηλιακό, ελαφρύ ντύσιμο και άφθονο νερό είναι απαραίτητα. Από την άλλη, στο εσωτερικό των εμπορικών κέντρων, των ξενοδοχείων και –φυσικά– του σταδίου, ο κλιματισμός είναι έντονος. Πολλοί, τις πρώτες ώρες, νιώθουν τη διαφορά θερμοκρασίας σαν σοκ. Η λύση είναι απλή: ζακέτα. Ναι, όσο παράδοξο κι αν ακούγεται, χρειάζεται ζακέτα στην έρημο.
Η προβληματική επικοινωνία
Ένα ακόμη στοιχείο που καλό είναι να γνωρίζουν από πριν οι φίλαθλοι που ταξίδεψαν στο Άμπου Ντάμπι είναι η προβληματική επικοινωνία. Στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, οι φωνητικές κλήσεις μέσω εφαρμογών όπως WhatsApp, Viber ή Messenger δεν λειτουργούν. Το μόνο που επιτρέπεται είναι η αποστολή γραπτών μηνυμάτων και εικόνας. Όποιος θελήσει να καλέσει κάποιον από την Ελλάδα ή να μιλήσει με φίλους στο εξωτερικό, θα πρέπει να χρησιμοποιήσει κανονική τηλεφωνική γραμμή – πράγμα που σημαίνει ότι θα επιβαρυνθεί με πολύ υψηλό κόστος. Η λύση είναι να αγοράσεις πακέτα roaming από τις εταιρίες κινητής τηλεφωνίας στην Ελλάδα ή κάρτα sim απο το αεροδρόμιο. Η χρήση VPN είναι τυπικά παράνομη και, αν και πολλοί ντόπιοι και expats την έχουν εγκατεστημένη στα κινητά τους, δεν σημαίνει ότι αυτό προστατεύει κάποιον τουρίστα από πιθανό έλεγχο. Η αστυνομία κυβερνοασφαλείας των ΗΑΕ είναι εξαιρετικά καλά εξοπλισμένη και παρακολουθεί ύποπτες δραστηριότητες στο διαδίκτυο.
