Από τη μία πλευρά έχουμε την προγραμματισμένη επίσκεψη της Τρόικας η οποία πιέζει προς ορισμένες κατευθύνσεις όπως η μείωση του δημόσιου τομέα, η υστέρηση των εσόδων, οι καθυστερήσεις σε διαρθρωτικές αλλαγές κλπ.
Από την άλλη πλευρά, βλέπουμε ότι έχουμε για πρώτη φορά ένα διαφορετικό πρωθυπουργό. Ο Αντώνης Σαμαράς, δείχνει μια πρωτοφανή για τα ελληνικά δεδομένα διάθεση να κυβερνήσει με ένα αληθινά πρακτικό τρόπο. Κατάφερε πολύ γρήγορα να επανακτήσει την εμπιστοσύνη των εταίρων. Διασφάλισε την παραμονή της χώρας στο ευρώ. Σχημάτισε για πρώτη φορά στην Ελλάδα μια τρικομματική κυβέρνηση που δείχνει να αντέχει. Συναντιέται με επιχειρηματίες, με επενδυτές, με νέους ανθρώπους, που εφαρμόζοντας καινοτόμες ιδέες ξεκινούν νέες επιχειρηματικές δραστηριότητες και πολλές φορές δε διστάζει να παρέμβει προσωπικά για να δοθούν λύσεις σε θέματα ανάπτυξης, προσπαθώντας να ξεπεράσει την αδράνεια του αδηφάγου δημοσίου.
Παρόλα αυτά, διαπιστώνουμε εύκολα την προσκόλληση της δημόσιας διοίκησης και κάποιων μελών της κυβέρνησης στη παγιωμένα άρρωστη αντιμετώπιση των προβλημάτων. Θα δώσω μερικά παραδείγματα:
Α) Μας πιέζουν για απολύσεις στο δημόσιο. Η πίεση αυτή δεν θα υπήρχε εάν η Ελλάδα είχε καταφέρει να διώξει από τη δημόσια διοίκηση τους κλέφτες, τα λαμόγια, τους επίορκους, τους άχρηστους και τους κοπανατζήδες.
Η αρρωστημένη όμως συναδελφική αλληλεγγύη, ο παρασιτικός συνδικαλισμός, η ανεπάρκεια της ελληνικής δικαιοσύνης και η λαθεμένη άποψη περί πολιτικού κόστους φρενάρουν την αποκατάσταση της λογικής. Αποτέλεσμα είναι να χάνεται η εμπιστοσύνη από την πλευρά της Τρόικας και να ζητάει περισσότερα ώστε να επιτευχθούν τα λιγότερα. Με την λογική αυτή όμως κάποιοι θα την πληρώσουν. Είτε εμείς οι φορολογούμενοι, είτε κάποιοι δημόσιο υπάλληλοι οι οποίοι θα βρεθούν να υπόκεινται οριζόντια μέτρα χωρίς να φταίνε σε τίποτα.
Β) Μας αρνούνται προς το παρόν την μείωση στον Φ.Π.Α. της εστίασης. Προφανώς γίνεται διαπραγμάτευση. Εάν τα επιχειρήματα της Ελλάδας δεν πείσουν τους εταίρους και δανειστές, δεν είναι κατανοητό γιατί πρέπει να επιμένουμε σε όλα ή τίποτα.
Μια ιδέα είναι να επιλεγούν δύο – τρεις νομοί της Ελλάδας με διαφορετικά χαρακτηριστικά π.χ. Κυκλάδες λόγω καλοκαιρινού τουρισμού, Λάρισα λόγω πρωτογενούς παραγωγής και Θεσσαλονίκη λόγω αστικότητας και να μειωθεί ο Φ.Π.Α. της εστίασης στο 10% έως 13% για το δεύτερο εξάμηνο του 2013.
Η δέσμευση θα είναι ότι στους συγκεκριμένους νομούς τα έσοδα από τον Φ.Π.Α. του δευτέρου εξαμήνου θα πρέπει να είναι τουλάχιστον ίσα με αυτά του αντίστοιχου εξαμήνου 2012. Εάν αυτό αποδειχθεί πραγματικό γεγονός, θα σημαίνει ότι αυξήθηκε ο τζίρος, μειώθηκε τοπικά η ανεργία, μειώθηκαν τα επιδόματα που βαραίνουν το κράτος και επιτέλους θα υπάρχει τρανή απόδειξη για περαιτέρω διαπραγμάτευση για μείωση του Φ.Π.Α. στην εστίαση.
Εάν τα έσοδα αποδειχθούν μικρότερα του στόχου, τότε η ζημιά θα είναι πολύ μικρή και θα πρέπει να καλυφθεί από τις αντίστοιχες περιοχές. Εάν τα έσοδα θα είναι μεγαλύτερα του στόχου, θα επωφεληθεί το ελληνικό δημόσιο και κατ' επέκταση θα ησυχάσουν και οι δανειστές.
Γ) Όλος ο ελληνικός πληθυσμός έχει ταλαιπωρηθεί από την επιβολή του υψηλού φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης. Αυτό το μέτρο σχετίζεται με την αδυναμία του κράτους να ελέγξει λίγους μεγαλολαθρέμπορους. Είναι σίγουρο ότι όσοι δεν αγόρασαν πετρέλαιο μέχρι το τέλος Μαρτίου, δεν αγόρασαν γιατί πολύ απλά δεν μπορούσαν να το πληρώσουν. Σαφές είναι επίσης ότι το δημόσιο έχασε έσοδα όχι μόνο από τον ειδικό φόρο κατανάλωσης αλλά και από τον Φ.Π.Α., τον φόρο επί των κερδών επιχειρήσεων του κλάδου κλπ. Ταυτόχρονα επιβαρύνθηκε το περιβάλλον, κάτι που έχει σημαντικό κόστος και η κυβέρνηση εισπράττει την λαϊκή δυσαρέσκεια. Πρότασή μου είναι να ελαχιστοποιηθεί ο ειδικός φόρος κατανάλωσης (έως και να μηδενισθεί) για μια βδομάδα π.χ. 1-7 Απριλίου. Να επιτραπεί η παράδοση έως χίλια λίτρα ανά κατοικία με αυστηρό έλεγχο. Είναι αυτονόητο ότι αυτοί που δεν μπόρεσαν να αγοράσουν το ακριβό πετρέλαιο φέτος δεν θα μπορούν και του χρόνου. Άρα το δημόσιο δεν μπορεί να προσδοκά μελλοντικά έσοδα. Με αυτόν τον τρόπο όμως, θα δοθεί μια ανάσα θέρμανσης σε πολλά νοικοκυριά για τον επόμενο χειμώνα, θα καρπωθεί έσοδα το κράτος από Φ.Π.Α. και κερδοφορία διυλιστηρίων, εταιριών και βενζινοπωλών και λόγω της μικρής περιόδου διάθεσης και των συστηματικών ελέγχων θα αποφευχθεί ο κίνδυνος λαθρεμπορίας.
Ας μην ξεχνάμε ότι ούτως ή άλλως υπάρχει ένα απόθεμα στον κρατικό προϋπολογισμό (βλ. στοιχεία ΣΕΕΠΕ) από επιστροφές που δεν έγιναν στα νοικοκυριά.
Δ) Τρόικα και κυβέρνηση ανησυχούν για την ανεργία. Όμως οι πολλές και μεγάλες επενδύσεις αργούν διότι έτσι λειτουργεί η παγκόσμια αγορά, την οποία εξυπακούεται ότι μόνο ο κος Τσίπρας μπορεί να αλλάξει. Μεσοπρόθεσμα όμως, μπορεί να υιοθετηθεί ένα πρόγραμμα επιδότησης των νέων θέσεων εργασίας σε επιχειρήσεις που ήδη λειτουργούν. Η πρόταση είναι εθελοντικά όσες επιχειρήσεις επιθυμούν να δεσμευθούν ότι δεν θα μειώσουν τις υφιστάμενες θέσεις εργασίας, να επιδοτηθούν με τον φόρο μισθωτών υπηρεσιών για τις νέες θέσεις εργασίας που θα δημιουργήσουν και για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα π.χ. δύο χρόνια. Χρειάζεται μικρή προσοχή σε ομίλους εταιριών ή συνδεδεμένες εταιρίες που θα προσπαθήσουν ενδεχομένως να επωφεληθούν αλλά είναι κάτι που μπορεί να ελεγχθεί.
Είναι σαφές ότι το δημόσιο ωφελείται διότι οι καταλαμβάνοντες τις νέες θέσεις εργασίας θα προέρχονται κυρίως από την ανεργία και επομένως θα καταναλώνουν το σύνολο του εισοδήματός τους. Άρα το κράτος θα εισπράττει άμεσο το 23% μέσω Φ.Π.Α. και σε τέσσερα γυρίσματα του συγκεκριμένου εισοδήματος, το έχει εισπράξει ολόκληρο. Ταυτόχρονα μειώνονται οι ανάγκες προνοιακών επιδομάτων, κινείται η αγορά και αυξάνεται η φοροδοτική ικανότητα των επιχειρήσεων, επέρχεται έμμεση αύξηση της απασχόλησης και αλλάζει έστω και ελάχιστα το κλίμα στην αγορά, ενώ ενισχύονται τα ταμεία μέσω των εργοδοτικών εισφορών. Να θυμίσω επίσης ότι το κράτος από τους ανέργους δεν μπορεί να εισπράξει ούτε φόρο εισοδήματος, ούτε εισφορές.
Συμπερασματικά, εκείνο που λείπει σήμερα από την καθημερινότητα της διακυβέρνησης είναι ο διαφορετικός τρόπος σκέψης. Δυστυχώς το παράδειγμα του πρωθυπουργού λίγοι είναι εκείνοι που μπορούν να το ακολουθήσουν.
Ας ελπίσουμε ότι αυτό θα αλλάξει γρήγορα, διαφορετικά θα το τους αλλάξει ο Σαμαράς.
Γ. Βακόνδιος
Πολιτευτής Κυκλάδων Ν.Δ.
Μέλος του μητρώου
