Ποιος είναι ο στόχος του επαγγελματικού προσανατολισμού;
Στόχος της επιστημονικής παρέμβασης είναι να διερευνηθούν οι δυνατότητες του ατόμου και να εντοπιστούν τα στοιχεία εκείνα της προσωπικότητάς του που στο μέλλον θα συνθέσουν ένα επιτυχημένο επαγγελματικό προφίλ. Το άτομο έχει την ευκαιρία να αποκτήσει αυτογνωσία, ώστε να είναι σε θέση να αξιοποιήσει όλες τις απαραίτητες προσωπικές πληροφορίες.
Παράλληλα, μέσω του επαγγελματικού προσανατολισμού, παρέχεται σαφής πληροφόρηση σε θέματα πρακτικής φύσεως, όπως είναι η επισήμανση των προδιαγραφών και της προοπτικής των διαθέσιμων επαγγελμάτων στην αγορά εργασίας, ώστε να αποκτήσει κάποιος τη δυνατότητα σωστής επιλογής.
Γιατί είναι τόσο σημαντικός ιδιαίτερα για τους έφηβους;
Σήμερα, περισσότερο από κάθε άλλη περίοδο, εξαιτίας της ραγδαίας αύξησης της ανεργίας και της υπερπροσφοράς για την κάλυψη των θέσεων εργασίας, η αναγκαιότητα, αλλά και η χρησιμότητα του επαγγελματικού προσανατολισμού είναι προφανής.
Η επιλογή επαγγέλματος αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα διλήμματα με τα οποία έρχεται αντιμέτωπος στη ζωή του ένας νέος άνθρωπος. Έχουν περάσει οι εποχές που το επάγγελμα ήταν απλώς μια απασχόληση. Στις μέρες μας, ο σύγχρονος άνθρωπος ξοδεύει στο χώρο εργασίας ίσως το μεγαλύτερο μέρος, όχι μόνο της ημέρας του, αλλά και της ζωής του ολόκληρης. Επομένως, η εκλογή επαγγέλματος δε θα πρέπει να αφήνεται ούτε στην τύχη, ούτε στην κρίση άλλων προσώπων πέραν του άμεσα ενδιαφερόμενου. Σκόπιμο είναι να κατευθύνεται με βάση την ταύτιση των δεξιοτήτων και της προσωπικότητας κάποιου με το επάγγελμα που θα επιλέξει. Κάθε περίπτωση που ξεφεύγει από αυτόν τον απαράβατο κανόνα ενέχει τον κίνδυνο να επιφέρει σοβαρές συνέπειες στη λειτουργία του ατόμου σε κοινωνικό, προσωπικό και επαγγελματικό επίπεδο.
Για κάποιους εφήβους, το δίλημμα είναι μεγάλο. Ενδογενείς, αλλά και εξωγενείς παράγοντες παρεμβαίνουν και προκαλούν σύγχυση. Συναντάμε συχνά εφήβους που δυσκολεύονται να αποφασίσουν, επειδή δεν έχουν ακόμη καταφέρει να κατακτήσουν ένα σημαντικό βαθμό αυτογνωσίας, που θα τους επιτρέψει να αξιοποιήσουν όλες τις γνώσεις τους σχετικά με τις ικανότητες, τα ταλέντα και τα στοιχεία της προσωπικότητάς τους που τους χαρακτηρίζουν. Άλλοτε πάλι συναντάμε εφήβους με αυτογνωσία, που επιτρέπουν όμως να παρασύρονται από εξωτερικούς παράγοντες, όπως είναι η οικογένεια.
Οι περισσότεροι γονείς κάνουμε σκέψεις και όνειρα για τις επαγγελματικές επιλογές των παιδιών μας, ακόμα και πριν από τη γέννησή τους. Κάποιες φορές επιθυμούμε (και άλλες πιέζουμε κιόλας) να ακολουθήσουν τη δική μας επαγγελματική πορεία ή την πορεία που εμείς δεν καταφέραμε να ακολουθήσουμε, ενώ άλλες φορές οραματιζόμαστε ότι θα έχουν μια λαμπρή καριέρα σε επιστημονικούς τομείς που προσφέρουν κοινωνική καταξίωση και υψηλές οικονομικές απολαβές, αποκλείοντας κάθε άλλο ενδεχόμενο. Έτσι, πέφτουμε στην παγίδα να παραβλέψουμε το γεγονός πως οι επαγγελματικές επιλογές θα πρέπει να είναι άμεσα συνδεδεμένες με την προσωπικότητα, την ιδιοσυγκρασία, τις ικανότητες, τα ταλέντα και τις επιθυμίες των ίδιων των παιδιών.
Πότε και πώς πραγματοποιείται ο επαγγελματικός προσανατολισμός;
Ο επαγγελματικός προσανατολισμός σκόπιμο είναι να γίνεται μετά την Α' Λυκείου και μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε ομαδικά (π.χ. μέσα στη σχολική τάξη) είτε ατομικά (π.χ. ιδιωτικά από κάποιο Σύμβουλο Επαγγελματικού Προσανατολισμού).
Οι συναντήσεις με το Σύμβουλο ξεκινούν με μια ατομική συνέντευξη και συνεχίζονται με τη χορήγηση τεστ προσωπικότητας, ικανοτήτων και αξιών, που διαρκούν γύρω στα 40 λεπτά και υλοποιούνται με τη χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή, χωρίς τη μεσολάβηση τρίτων, ώστε να διασφαλιστεί η αντικειμενικότητα των αποτελεσμάτων.
Μετά την επεξεργασία των δεδομένων και τον έλεγχο των απαντήσεων, ώστε να αξιολογηθεί η ειλικρίνεια του εξεταζόμενου, κανονίζεται επόμενη συνάντηση, όπου γίνεται η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, παρουσιάζεται το επαγγελματικό προφίλ του εξεταζόμενου και πραγματοποιείται αντιστοίχηση σε επαγγέλματα, επιστημονικά πεδία και σχολές ΑΕΙ και ΤΕΙ.
Επιπλέον, για τους μαθητές της Γ' Λυκείου, παρέχεται η δυνατότητα, μέσω ενός ειδικού λογισμικού, να χρησιμοποιηθούν τα παραπάνω στοιχεία για τη σωστή συμπλήρωση του μηχανογραφικού.
ΒΑΡΒΑΡΑ ΜΠΕΛΕΣΙΩΤΗ
ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ, MSc
{plusone lang=el}