Ποιο χαρακτήρα διαμορφώσαμε οι νεοέλληνες και πού θέλουμε τώρα να πάμε, όταν φτάνουμε στο σημείο να δοξάζουμε κινήματα τύπου «δεν πληρώνω» ενώ απαιτούμε να μας πληρώνουν; Μόνιμα έξω από κάθε ορθολογισμό διαμορφώσαμε ιδέες και πρότυπα συμπεριφοράς που γίνονται τώρα παραδείγματα προς αποφυγήν από τους ξένους. Μυθιστοριογράφοι και σκηνοθέτες και θεατρικοί συγγραφείς θα είχαν πολλά να διδαχτούν από μια χώρα με κακούς πολίτες, που έστρεψαν το μυαλό τους σε κάθε λογής πονηριά. Τι μπορούμε να περιμένουμε από μια χώρα που δίνει επίδομα τοκετού σε άντρες, επίδομα έγκαιρης προσέλευσης στην εργασία, επίδομα κυλικείου και άλλα φαιδρά, ων ουκ έστι αριθμός; Περισσεύουν εδώ οι μίζες, οι προμήθειες και τα φακελάκια, είναι πολλοί οι πλάγιοι δρόμοι. Τι μπορούμε να περιμένουμε από πολίτες που μπροστά στο προσωπικό τους συμφέρον τα βάζουν με άλλους πολίτες, μέχρι που φτάνουν να σταματούν τα πλοία και να παραλύει η χώρα σε τέτοιους καιρούς, για να ικανοποιηθεί το κάτι παραπάνω που ζητούν; Μόνο τα επιδόματα να μελετήσουμε βγάζουμε συμπεράσματα. Τι περιμένουμε από μια χώρα που οι ενήλικοι για να ελαφρώσουν απ' τις τύψεις μετά τα γεγονότα του Πολυτεχνείου, θεοποίησαν τη νεολαία, έσπρωξε να θεσμοθετηθούν οι καταλήψεις στα σχολεία (όλοι και όλα δηλώνουν παράλυση μετά από κάθε κατάληψη, λες κι αυτή η επαναστατική γυμναστική είναι βασική φροντίδα του σχολείου). Ήρωες καταληψίες οι έφηβοι και μετά περιφρονημένοι στην ανεργία και στο περιθώριο. Παράληψη είναι αν δεν τους χορηγεί αυτό το κράτος επίδομα κατάληψης. Και οι κομματισμένοι των φοιτητών κομμάτιασαν σε κομματικά φέουδα τα Πανεπιστήμια, αλλά δεν είδαν πώς για την εργασία μετά, θα τους παραμέριζαν στην άκρη κι ας είχαν δικό τους πρύτανη.
Οι πολιτικοί και άλλοι μαζί τους προσπάθησαν να μας διαφθείρουν κι αυτοί σπρώχτηκαν σε περισσότερη διαφθορά από τους πολίτες που διαμόρφωσαν. Το ένα έσπρωξε προς το άλλο και νομίσαμε ότι μουντζώνοντας το κοινοβούλιο θα βρούμε καλύτερο δρόμο. Με τις μούντζες δεν γίνεται τίποτα, θεωρούμε ότι όλοι εμείς από κάτω είμαστε οι αδιάφθοροι. Έτσι ενθαρρύνεται η οργή και το μίσος που οδηγούν προς υπερβολές (και σε χρυσές αυγές) και όχι σε λύσεις διεξόδου. Η οργή και το μίσος γονάτισαν τη Γερμανία και τώρα βρήκε άλλο δρόμο να γίνει αυτοκράτειρα. Ας βρούμε κι εμείς άλλο δρόμο, όχι της πονηριάς και του δόλου, αλλά της εξυπνάδας και του ρεαλισμού. Αν μας έχει κάτι μείνει απ' αυτά, αν ακόμα έχουμε ανθρώπους άξιους να εμπνεύσουν, αν δεν μας οδηγούν ακόμα τα παραμύθια, τα οποία οι πολιτικοί πάσχισαν να τ' αγαπήσουμε, μέχρι που μας τύφλωσαν.
Απλά πρέπει να ξεκινήσουμε μια μεγάλη προσπάθεια να δούμε κατάφατσα την πραγματικότητα και να μην κρυβόμαστε. Ο τρόπος που ρυθμίζουμε την καθημερινότητά μας, το μπετόν που χτίζουμε μέσα στη θάλασσα (μέσα στη θάλασσα εννοούμε), ο τρόπος που κυκλοφορούμε και σταθμεύουμε τα οχήματά μας, η υπερβολική ιδιοτέλεια σε όλες μας τις συναλλαγές, μας χαρακτηρίζουν. Δεν θα κάνουμε βήμα μπροστά αν δεν δούμε κι εμείς οι πολίτες πώς μας διαμόρφωσαν και δεν προσπαθήσουμε ν' αλλάξουμε προς το θετικότερο. Αν εμείς συνεχίζουμε να είμαστε συμφερολοντολόγοι, ξένοι και αδιάφοροι προς τους άλλους δεν θα ωφελήσουν εκλογές και αλλαγές πρωθυπουργών, όσες κι αν γίνουν.
Χρίστος Γεωργούσης