«Οχι» πειράματα με τα πειραματικά...............

Ορισμένα Πειραματικά Σχολεία της χώρας μετρούν πάνω από 80 χρόνια ιστορίας, έχοντας προσφέρει σημαντικό εκπαιδευτικό έργο. Κάποια από τα σχολεία, μάλιστα, ιδρύθηκαν από μεγάλους παιδαγωγούς. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του Πειραματικού Σχολείου του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης το οποίο ξεκίνησε να λειτουργεί το 1934-35 με πρώτο επόπτη τον παιδαγωγό Αλέξανδρο Δελμούζο.

Τα χρόνια πέρασαν, η φυσιογνωμία των σχολείων άλλαξε μέσα στον χρόνο, μέχρι να φτάσουν στο 2011, οπότε και αποφασίστηκε να συγκροτηθεί το δίκτυο των Πρότυπων Πειραματικών με 60 σχολικές μονάδες, όπου οι μαθητές εισάγονταν με εξετάσεις.
Τα νέα Πειραματικά Σχολεία τα αγκάλιασε η κοινωνία, όπως προκύπτει και από την κατακόρυφη αύξηση των αιτήσεων την προηγούμενη χρόνια. Αυτήν τη στιγμή φοιτούν 12.000 μαθητές και εργάζονται 1.150 εκπαιδευτικοί. Ωστόσο, η νέα ηγεσία του υπουργείου διαφώνησε εξαρχής με τις εισαγωγικές εξετάσεις στα Πειραματικά. Τα μέλη της Διοικούσας Επιτροπής των Πρότυπων Πειραματικών Σχολείων υπέβαλαν προχθές τις παραιτήσεις τους προς τον υπουργό Αριστείδη Μπαλτά, ο οποίος χθες τις έκανε αποδεκτές, σημειώνοντας ότι πλέον όλες οι αρμοδιότητες της ΔΕΠΠΣ ασκούνται από την υπερκείμενη αρχή.

Διάψευση
Πάντως, ο κ. Μπαλτάς διέψευσε φήμες ότι στις προθέσεις της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου είναι η κατάργηση των Προτύπων Πειραματικών σχολείων και προσέθεσε ότι σύντομα θα υπάρξουν αναλυτικές ανακοινώσεις για όλα τα θέματα των πρότυπων και πειραματικών σχολείων.
Οι αντιδράσεις για την επικείμενη κατάργηση των εξετάσεων, ωστόσο, είναι ήδη αρκετές τόσο από τον χώρο της Εκπαίδευσης όσο και από πολιτικά κόμματα, ενώ έχει ξεκινήσει ήδη πρωτοβουλία από συγκεκριμένο σχολείο, όπου καλούν τους ενδιαφερόμενους να ψηφίσουν υπέρ της διατήρησης της φυσιογνωμίας των πειραματικών αλλά και των εισαγωγικών εξετάσεων.

Ο χώρος της Εκπαίδευσης φαίνεται να χωρίζεται σε δύο «στρατόπεδα», όσων δηλαδή συντάσσονται με την άποψη του νέου υπουργού ότι πρέπει να καταργηθούν οι εισαγωγικές εξετάσεις για τα πειραματικά, και όσων συνεχίζουν να στηρίζουν τη φυσιογνωμία των σχολείων μετά το 2011.

Ο Θοδωρής Οτζάκογλου, υποδιευθυντής του Βαρβακείου Πρότυπου Πειραματικού Γυμνασίου, τονίζει στο «Εθνος» ότι στο ερώτημα «γιατί για κάποιους η Αριστεία και όχι για όλους, το υπουργείο Παιδειάς σήμερα δίνει μια διαφορετική απάντηση από αυτή την προκατόχων του». Και σωστά, συμπληρώνει, καθώς «οφείλει να είναι υπουργείο της Παιδείας όλων».

Από την άλλη, διευθυντές σχολικών μονάδων πειραματικών σχολείων, όπως ο Νίκος Λινάρδος από το γυμνάσιο της Ευαγγελικής Σχολής Νέας Σμύρνης, υποστηρίζει πως η νέα φυσιογνωμία των Πειραματικών έχει τρία αναπόσπαστα στοιχεία. Τη σχετική διοικητική αυτονομία που παράσχει ο νόμος, τους μαθητικούς εκπαιδευτικούς ομίλους και τις εισαγωγικές εξετάσεις. Μάλιστα προσθέτει πως αυτό που προσπαθούν να επιτύχουν τα Πειραματικά, είναι να δημιουργήσουν ένα εκπαιδευτικό περιβάλλον μέσα στο οποίο ενθαρρύνεται η επιμέλεια των μαθητών και επιβραβεύεται η προσπάθειά τους.

Μαζεύουν υπογραφές

Ψηφοφορία σε ιστοσελίδα γνωστού πειραματικού λυκείου, υπέρ της διατήρησης της φυσιογνωμίας των πειραματικών, ξεκίνησε πριν από λίγες ημέρες, και μέχρι χθες το απόγευμα οι ηλεκτρονικές υπογραφές είχαν ξεπεράσει τις 2.000. Στο κείμενο αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ότι «τα πρότυπα και πειραματικά σχολεία είναι κύτταρα Αριστείας εντός της Δημόσιας Παιδείας - δίνουν τη δυνατότητα για κορυφαία εκπαίδευση σε όλα τα παιδιά ανεξάρτητα από καταγωγή, κοινωνική τάξη και εισόδημα». Στο ίδιο κείμενο ταναφέρεται ότι «η νέα κυβέρνηση προωθεί την κατάργηση αυτών των άριστων σχολείων μέσω της κατάργησης των εισαγωγικών αντικειμενικών εξετάσεων».

Από το 1920
Η ιστορία και οι αλλαγές

Το 1920 μεταρρυθμίζεται το Βαρβάκειο λύκειο που είχε ιδρυθεί το 1886 από τον Τρικούπη, μετονομάζεται σε πρότυπο πρακτικό λύκειο και συνδέεται με το διδασκαλείο Μέσης Εκπαίδευσης για να εκπαιδεύσει καθηγητές που θα στελέχωναν τα υπό ίδρυση πρακτικά λύκεια. Το 1929 ιδρύονται τα δύο πειραματικά της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης τα οποία είχαν άμεση σχέση με τα αντίστοιχα πανεπιστημιακά ιδρύματα των πόλεων. Λίγα χρόνια αργότερα, με αναγκαστικό μεταξικό νόμο, ανακοινώνεται η ίδρυση 6 πρότυπων γυμνασίων στα οποία επιτρέπεται η παρέκκλιση από το εφαρμοζόμενο πρόγραμμα των υπολοίπων γυμνασίων.

Στο μεταξύ, αρκετά σχολεία χαρακτηρίστηκαν πρότυπα ή πειραματικά. Στα προ του 1985 πρότυπα ή πειραματικά σχολεία η εισαγωγή των μαθητών γινόταν με εξετάσεις. Το 1985, όμως, το ΠΑΣΟΚ κατήργησε τα πρότυπα σχολεία, μετονομάστηκαν όλα σε πειραματικά και οι μαθητές επιλέγονταν με κλήρωση.

Πέρασαν αρκετά χρόνια, με αλλαγές στη φυσιογνωμία των σχολείων και φτάσαμε στο 2011, όπου η τότε υπουργός Παιδείας Αννα Διαμαντοπούλου αποφάσισε να προχωρήσει σε σημαντικές τροποποιήσεις όσον αφορά τα πειραματικά. Εως το 2011 υπήρχαν 110 πειραματικά σχολεία.

Ο νόμος που ψηφίστηκε στηρίχτηκε σε τέσσερις πυλώνες:

• Εκπαιδευτική αριστεία και δημιουργικότητας.

• Πειραματισμός, καινοτομία, εκπαιδευτική έρευνα και διάχυση καλών πρακτικών στο υπόλοιπο σύστημα.

• Συστηματική αξιολόγηση ανθρώπων (εκπαιδευτικών και μαθητών), λειτουργιών και δομών.

• Καινοτομίες στη διοίκηση των σχολικών μονάδων.

Στο πλαίσιο αυτό δημιουργήθηκε ένα δίκτυο στο οποίο εντάχθηκαν 60 σχολικές μονάδες, με τους μαθητές να επιλέγονται για τις πρώτες τάξεις των γυμνασίων και λυκείων με εισαγωγικές εξετάσεις.

Αξίζει να αναφερθεί ότι το σχολικό έτος 2012-13 ήταν η πρώτη χρονιά μετά την ψήφιση του νέου νόμου όπου εφαρμόστηκε το σύστημα των εξετάσεων.

ΜΙΧΑΛΗΣ ΝΙΒΟΛΙΑΝΙΤΗΣ

ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ

Να πάρουμε άριστα όλοι μαζί...
Θοδωρής Οτζάκογλου (Υποδιευθυντής Βαρβακείου Πρότυπου Πειραματικού Γυμνασίου)

Στο ερώτημα "Γιατί για κάποιους η Αριστεία και όχι για όλους;", το υπουργείο Παιδείας σήμερα δίνει μια διαφορετική απάντηση από αυτήν των προκατόχων του.

Και σωστά, γιατί οφείλει να είναι υπουργείο της Παιδείας ΟΛΩΝ και μάλιστα με έγνοια για τους πλέον αδύναμους.

Και δεν πρωτοτυπεί, είχε προηγηθεί ο Περικλής στον Επιτάφιο να μας το θυμίζει.

Τότε γιατί τόσος αχός ακούγεται για τη χαμένη τιμή της... αριστείας;

Κοινωνιολογικά έχουν με πειστικότητα δώσει απάντηση πολλοί διακεκριμένοι επιστήμονες. Δεν θα προσθέσω κάτι επιπλέον.

Επειδή όμως το Βαρβάκειο σε όλη τη μακρά ιστορία του δεν έγινε brand name συνώνυμο της ποιότητας στην Εκπαίδευση λόγω εισαγωγικών εξετάσεων σε αυτό, αλλά κυρίως για τον σκοπό που υπηρετούσε, τη σχέση του με το υπόλοιπο εκπαιδευτικό σύστημα και το εκπαιδευτικό του προσωπικό, θα εξακολουθήσει να παραμένει σύμβολο της Δημόσιας Εκπαίδευσης, ώστε μαζί με ΟΛΑ τα σχολεία να περάσουμε την Κρίση κοινωνικά αλώβητοι, δηλαδή να πάρουμε ΑΡΙΣΤΑ όλοι μαζί!.

Τρία θετικά που δεν πρέπει να αλλάξουν
Νίκος Λινάρδος (Διευθυντής του γυμνασίου της Ευαγγελικής Σχολής Νέας Σμύρνης)

Λειτουργούμε με ένα νομοθετικό πλαίσιο (3966) που έχει διάφορα θετικά αλλά και κάποια τρωτά σημεία. Σίγουρα όμως έχει τρία χαρακτηριστικά που είναι θετικά και αναπόσπαστα στοιχεία της φυσιογνωμίας των σχολείων. Το πρώτο είναι η σχετική διοικητική αυτονομία που παράσχει ο νόμος, το δεύτερο οι μαθητικοί εκπαιδευτικοί όμιλοι που λειτουργούν τα απογεύματα και το τρίτο οι εισαγωγικές εξετάσεις. Θεωρούμε ότι η όλη συζήτηση για τα πειραματικά έχει ιδεολογικοποιήσει το θέμα της εκπαιδευτικής αριστείας. Είναι κακό για τα σχολεία μας, γιατί από τη μία πλευρά χρησιμοποιούν την αριστεία για να κρύψουν τα προβλήματα του δημόσιου σχολείου και άλλοι την έχουν ενοχοποιήσει.

Εμείς λέμε απλώς ότι τα σχολεία προσπαθούν να δημιουργήσουν ένα εκπαιδευτικό περιβάλλον μέσα στο οποίο ενθαρρύνεται η επιμέλεια των μαθητών και επιβραβεύεται η προσπάθεια. Δεν αποσκοπούμε να δημιουργήσουμε μαθητές-μηχανάκια που παίρνουν σε όλα 20. Είμαστε διατεθειμένοι να συνεργαστούμε με τις Αρχές για να δούμε τι μπορούμε να αλλάξουμε και τι να διατηρήσουμε. Ολα αυτά πρέπει να γίνουν με νηφαλιότητα και με προσεκτική αξιολόγηση του έργου που έχουν προσφέρει μέχρι σήμερα τα σχολεία μας».

www.ethnos.gr