Οι συντελεστές του επεισοδίου που παρακολούθησαν 2,5 εκατ. τηλεθεατές στη Γερμανία και είχε πάνω από ένα εκατομμύριο χτυπήματα στο YouTube.
Οι σεναριογράφοι της σατιρικής εκπομπής «Die Anstalt» του ZDF, που συζητήθηκε όσο καμία άλλη και είχε εκατομμύρια προβολές στο Youtube, μίλησαν στο «Εθνος της Κυριακής» για το πώς εμπνεύστηκαν το επεισόδιο με την ελληνική ταβέρνα, την οποία επισκέπτεται μια «τρόικα», για τις αποτυχημένες πολιτικές λιτότητας που υπαγορεύει το Βερολίνο αλλά και για τη σχέση τους με την Ελλάδα.
Ο Ντίτριχ Κράους, παραγωγός και σεναριογράφος του «Anstalt», και ο Κλάους φον Βάγκνερ, ηθοποιός και σεναριογράφος της εκπομπής, εξήγησαν ότι την έμπνευσή τους άντλησαν από την αγάπη των Γερμανών για τις ελληνικές ταβέρνες αλλά και από την ίδια τη λέξη «Wirtschaft», που στα γερμανικά έχει τη σημασία και της «οικονομίας» και του «εστιατορίου» και που ακούγεται συχνά να χρησιμοποιεί ο Ελληνας ταβερνιάρης ήρωας του σκετς. «Θέλαμε να δείξουμε με εικόνες τι σημαίνει η πολιτική λιτότητας και γιατί δεν λειτουργεί. Ηδη πριν από έναν χρόνο στην εκπομπή ''Anstalt'' δείξαμε τις καταστροφικές συνέπειες της πολιτικής λιτότητας, ενώ το ζήτημα των πολεμικών αποζημιώσεων το είχαμε για ακόμα μεγαλύτερο διάστημα στο μυαλό μας», ανέφεραν στο «Εθνος της Κυριακής».
Σφοδροί επικριτές των πολιτικών λιτότητας και της ευρωπαϊκής πολιτικής του Βερολίνου, ο Κράους και ο φον Βάγκνερ αναγνωρίζουν ότι «στη Γερμανία υπάρχει εδώ και χρόνια μια μονόπλευρη ρητορική για την ευρωπαϊκή πολιτική κρίση, η οποία οδήγησε σε μια στρεβλή αντίληψη της πραγματικότητας: η ''πολιτική διάσωσης'' αναπαρίσταται δημόσια ως μια προσπάθεια να οδηγηθούν οι Ελληνες στον δρόμο της δημοσιονομικής αρετής με καρότο (πίστωση) και μαστίγιο (όρους). Στην πραγματικότητα, η πολιτική αυτή έχει επιδεινώσει την κρίση στο μέγιστο».
Αντιφάσεις
Πιστεύουν ότι «εξαιτίας ακριβώς αυτών των προγραμμάτων λιτότητας που υπαγορεύονται, το βάρος του χρέους έχει αυξηθεί» και «η οικονομία καταρρέει όλο και περισσότερο». Ενοχλούνται από το γεγονός ότι «πολλοί είχαν προβλέψει αυτό το αποτέλεσμα, και όμως η κυρίαρχη οικονομική ιδεολογία υποσχέθηκε κάτι διαφορετικό. Εδώ και πέντε χρόνια η οικονομική πραγματικότητα εξελίσσεται τελείως διαφορετικά από ό,τι έλεγαν - μόνο που κανείς δεν το παραδέχεται.
Πάντα λένε, του χρόνου θα έρθει η ανάπτυξη. Η οικονομία έχει πέσει κατακόρυφα από τότε κατά 25%!». «Αυτά είναι καταστροφικά στοιχεία, παρόλα αυτά λένε ότι η Ελλάδα είναι στον δρόμο της βελτίωσης - 0,7% ανάπτυξη το 3ο τρίμηνο του 2014!», αναφέρουν και σχολιάζουν καυστικά: «Είναι σαν να λέει ένας προπονητής ποδοσφαίρου ότι η ομάδα έφαγε μεν 17 γκολ, αλλά έβαλε ένα, άρα είμαστε στον σωστό δρόμο».
«Με εντυπωσίασε το πόσο πρόθυμο είναι το γερμανικό κοινό να αναλάβει τις ευθύνες του», τονίζει ο ηθοποιός Σερντάρ Σομούντσου.
«Με εντυπωσίασε το πόσο πρόθυμο είναι το γερμανικό κοινό να αναλάβει τις ευθύνες του», τονίζει ο ηθοποιός Σερντάρ Σομούντσου.
Πάντως εξηγούν και με έναν διαφορετικό τρόπο τη γερμανική νοοτροπία για την κρίση χρέους: «Στη Γερμανία οι λέξεις ''ενοχή'' (''Schuld'') και χρέη (''Schulden'') έχουν στα γερμανικά την ίδια ρίζα. Το να έχεις χρέη, τουλάχιστον από γλωσσικής άποψης, έχει στη Γερμανία και μια ηθική διάσταση. Και έτσι αξιολογείται».
Πάντως η εκπομπή τους έχει τεράστια απήχηση και το επεισόδιο με την ελληνική ταβέρνα επηρέασε βαθιά τη γερμανική γνώμη. «Την εκπομπή παρακολούθησαν πάνω από 2,5 εκατομμύρια τηλεθεατές, ενώ και πριν από αυτήν είχε πολλούς θεατές στο Διαδίκτυο, μόνο στην Ελλάδα πάνω από 1 εκατομμύριο!», αναφέρουν ο Κράους και ο φον Βάγκνερ και προσθέτουν: «Η απήχηση του επεισοδίου είναι συντριπτικά θετική» και παρόλο που «οι δημοσκοπήσεις δείχνουν τελευταία ότι η πλειοψηφία είναι αντίθετη σε μια νέα ''βοήθεια προς την Ελλάδα'' και σε διαπραγματεύσεις για τις πολεμικές αποζημιώσεις, διαπιστώσαμε ότι μετά την εκπομπή ο κόσμος συμμερίζεται τον πόνο των θυμάτων και ντρέπονται για τη συμπεριφορά της γερμανικής γραφειοκρατίας μετά το 1945».
Στην επιτυχία του επεισοδίου συνέβαλε και ο Αργύρης Σφουντούρης, ένας από τους επιζώντες της σφαγής του Διστόμου, ο οποίος συγκίνησε με την εμφάνισή του στο φινάλε του επεισοδίου. Οι σεναριογράφοι ένιωσαν μεγάλη τιμή με αυτήν τη συνεργασία και εντυπωσιάστηκαν από το «μεγάλο κύρος που απέπνεε» ο κ. Σφουντούρης αλλά και με το ότι ήταν... «πιο ετοιμόλογος» και από τους ίδιους, όπως μας εξομολογήθηκαν.
Οι σεναριογράφοι της σατιρικής εκπομπής νιώθουν μεγάλη ελευθερία να εκφράζουν τις απόψεις τους και διαβεβαιώνουν ότι παρόλο που το ZDF είναι «κρατικό» κανάλι, παραμένει τελείως ανεξάρτητο και, μάλιστα, υποστηρίζει την εκπομπή και τους συντελεστές της κάθε φορά που πυροδοτούν αντιδράσεις. Η εκπομπή «Anstalt» («ίδρυμα» στα γερμανικά) ήταν μια ιδέα σπουδαίων κωμικών της σάτιρας, και οι συνεχιστές της προσπαθούν να διατηρήσουν την παράδοση της πολιτικής σάτιρας. «Τον τελευταίο χρόνο έχει κερδίσει πολύ το νεανικό κοινό και έχει μεγάλη επιρροή όχι μόνο στα κοινωνικά δίκτυα αλλά και στον πραγματικό κόσμο: για παράδειγμα, υπάρχουν άνθρωποι που μετά την εκπομπή μας άρχισαν να υιοθετούν φιλομεταναστευτικές απόψεις», ανέφεραν ο Κράους και ο φον Βάγκνερ.
Εύλογα θα σκεφτόταν κανείς ότι μια τόσο δημοφιλής σατιρική εκπομπή στη Γερμανία θα έχει σατιρίσει και την Ελλάδα. Κι όμως, οι ίδιοι οι Γερμανοί σεναριογράφοι της απαντούν ότι δεν ασκούν κριτική εναντίον της ελληνικής κυβέρνησης, καθώς αυτό το κάνουν ήδη σε υπερβολικό βαθμό τα γερμανικά μέσα ενημέρωσης. «Σκοπός μας είναι να φωτίζουμε περισσότερο απόψεις οι οποίες θεωρούμε ότι δεν προβάλλονται στον δημόσιο διάλογο», εξήγησαν. Ενα από τα μέσα που έχει κηρύξει τον πόλεμο εναντίον της Ελλάδας είναι και η εφημερίδα «Bild», την αξία της οποίας οι Κράους και φον Βάγκνερ περιγράψουν ως εξής: «Οποιος διαβάζει "Bild" για να ενημερωθεί, είναι σαν να πίνει σφηνάκια για να ξεδιψάσει!». Στους Ελληνες αναγνώστες οι σεναριογράφοι θέλουν να ξεκαθαρίσουν ότι «δεν είναι όλοι οι Γερμανοί αναγνώστες της "Bild"» και ότι «στην πρόσφατη καμπάνια της, ''Nein'', συμμετείχαν πάρα πολύ λίγοι άνθρωποι στη Γερμανία, παρόλο που η εφημερίδα προσπάθησε να δώσει άλλη εντύπωση!».
Η σχέση τους με την Ελλάδα
Ο Ντίτριχ Κράους επισκέφθηκε την Αθήνα το 2013. «Παρακολούθησα τον αγώνα Παναθηναϊκός - Ολυμπιακός. Τα εισιτήρια είχαν εξαντληθεί και γι' αυτό το ταξιδιωτικό μου πρακτορείο κατάφερε να με βάλει δωρεάν στο γήπεδο. Τι κίνηση απέναντι στους Γερμανούς εν μέσω τέτοιας πολιτικής κατάστασης!», εξέφρασε ο ίδιος. Οσο για τον Κλάους φον Βάγκνερ, εκείνος έχει επισκεφθεί περισσότερες φορές τη χώρα μας και, όπως εξηγεί, έχει ταξιδέψει με backpack στα ελληνικά νησιά και έχει γνωρίσει «πολύ φιλικούς και εγκάρδιους ανθρώπους». «Ηταν πολύ καλοί μαζί μου όταν προσπαθούσα να μιλήσω ελληνικά... Η προφορά μου είναι φρικτή!», αστειεύεται.
Σερντάρ Σομούντσου
Ο Τούρκος που υποδύθηκε τον Ελληνα ταβερνιάρη
«Για μένα ήταν αστείο το γεγονός ότι ως Τούρκος έπρεπε να παίξω έναν Ελληνα», εξομολογήθηκε στο «Εθνος της Κυριακής» ο συγγραφέας και κωμικός Σερντάρ Σομούντσου, ο οποίος έπαιξε στην εκπομπή «Die Anstalt» ως... Σομούντσουλος! Βέβαια ο ίδιος δηλώνει πιο κοντά στην ελληνική παρά στην τουρκική κουλτούρα: «Είμαι από την Κωνσταντινούπολη και η οικογένειά μου είναι πολύ ευρωπαϊκή. Είχαμε πολλές επαφές με Ελληνες. Ως παιδί μιλούσα και καταλάβαινα ελληνικά και αυτό το καλοκαίρι θα επισκεφθώ ξανά την Ελλάδα για να τα φρεσκάρω». Εξήγησε ότι η Τουρκία για εκείνον γίνεται ολοένα και πιο ξένη «λόγω της πολιτικής Ερντογάν και της προσπάθειας ισλαμοποίησής της. Ετσι η ελληνική κουλτούρα παρέμεινε πιο οικεία σε εμένα». «Οι Ελληνες είναι οι καλύτεροί μας φίλοι, είναι σαν Τούρκοι χωρίς μαντίλα», του έλεγε η μητέρα του όταν ήταν μικρός.
«Αλλαξε τη γνώμη τους»
Για το σκετς στο ZDF άκουσε πολύ θετικά σχόλια από Γερμανούς που δήλωναν συγκινημένοι από την ιστορία του κ. Σφουντούρη. «Πιστεύω ότι η εκπομπή επηρέασε τους περισσότερους τηλεθεατές και άλλαξε τη γνώμη τους για την Ελλάδα». «Προπάντων με εντυπωσίασε το πόσο πρόθυμο είναι το γερμανικό κοινό να αναλάβει τις ευθύνες του και να αντιμετωπίσει τις φρικαλεότητες του ναζιστικού καθεστώτος. Η γερμανική κυβέρνηση έχει πολλά να μάθει από αυτό», σχολίασε ο Σομούντσου. Εμφανίζεται ιδιαίτερα επικριτικός απέναντι στο Βερολίνο και αντιλαμβάνεται γιατί στο εξωτερικό διακρίνουν μια «υπεροψία».
«Η γερμανική κυβέρνηση ενεργεί σαν να έχει εφεύρει την αξιοπιστία, ενώ έχει παραβιάσει τρεις φορές το Σύμφωνο Σταθερότητας του Μάαστριχτ. Δεν καταλαβαίνω γιατί μια χώρα που οφείλει τόσα στους Ευρωπαίους γείτονές της συμπεριφέρεται τώρα με τόση αμέλεια», κατήγγειλε ο Τούρκος κωμικός προσθέτοντας ότι «η Ελλάδα δεν πρέπει να παρασυρθεί από τον λαϊκισμό».
«Οι Ελληνες έχουν έναν μακρύ και δύσκολο δρόμο μπροστά τους και για να τους βοηθήσουμε πρέπει προπάντων να τους φερθούμε με αξιοπρέπεια», τόνισε.
ΕΡΗ ΠΑΝΣΕΛΗΝΑ
www.ethnos.gr
Μέλος του μητρώου
