Σπάει το μονοπώλιο των ΕΠΑ στη λιανική αγορά φυσικού αερίου

της ΔΕΠΑ σε συνεργασία με τους μετόχους των τριών ΕΠΑ σε Αττική, Θεσσαλία και Θεσσαλονίκη (Shell και ΕΝΙ). Το σχέδιο περιλαμβάνει χρονική επέκταση των αδειών για τη δραστηριότητα της προμήθειας και γεωγραφική επέκταση των υφιστάμενων ορίων των τριών ΕΠΑ για τη δραστηριότητα της διανομής. Στόχος είναι το σχέδιο αυτό να αποτελέσει τον βασικό άξονα του νομοσχεδίου για το άνοιγμα της λιανικής αγοράς, που με βάση το Μνημόνιο θα έπρεπε να είχε θεσμοθετηθεί μέχρι τα τέλη Ιουνίου 2014. Η καθυστέρηση αποδίδεται από το υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ) στην απαιτητική διαχείριση, από πλευράς του, των εξελίξεων γύρω από το νομοσχέδιο της Μικρής ΔΕΗ. Κύκλοι του ΥΠΕΚΑ τονίζουν ότι δεν υπάρχει κάποιο πρόβλημα με την τρόικα για τη μικρή αυτή καθυστέρηση και ότι μέσα στις επόμενες ημέρες το νομοσχέδιο θα κατατεθεί στη Βουλή.

Προμήθεια και διανομή

Ενα από τα κρίσιμα θέματα που το νομοσχέδιο πρέπει να επιλύσει είναι τα αντισταθμιστικά οφέλη προς τους επενδυτές (ΕΝΙ και Shell) και τη ΔΕΠΑ που συμμετέχει σε ποσοστό 51% σε κάθε ΕΠΑ, που χάνουν το αποκλειστικό δικαίωμα στην προμήθεια και διανομή, παρ' ότι το διασφάλισαν με τη σύμφωνη γνώμη της Κομισιόν το 2000 που μπήκαν στην αγορά και για 30 χρόνια, κατ' εξαίρεση των κανονισμών της Ε.Ε. Οι επενδυτές ζήτησαν από την Ελλάδα, αλλά και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού, μεταβατικό διάστημα προσαρμογής στο νέο καθεστώς και μερική αντιστάθμιση των απωλειών προκειμένου να μη διεκδικήσουν δικαστικά αποζημιώσεις από το ελληνικό Δημόσιο για αθέτηση των συμβάσεων αποκλειστικού δικαιώματος για 30 χρόνια που έχουν υπογράψει.

Η χρονική επέκταση των ορίων στη δραστηριότητα της προμήθειας, παράλληλα με τη γεωγραφική επέκταση των ορίων των τριών ΕΠΑ, σχέδιο που σύμφωνα με πληροφορίες επεξεργάστηκε η διοίκηση της ΔΕΠΑ, φαίνεται ότι βρίσκουν σύμφωνους τους ιδιώτες επενδυτές. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η αγορά στον τομέα της προμήθειας θα ανοίξει και οι καταναλωτές θα μπορούν να επιλέγουν τον προμηθευτή τους μεταξύ των νέων που θα εισέλθουν σε αυτήν και των τριών υφιστάμενων ΕΠΑ, οι οποίες θα έχουν στο μεταξύ προχωρήσει σε διαχωρισμό δραστηριοτήτων. Ο διαχωρισμός των δραστηριοτήτων, σύμφωνα με το Μνημόνιο, θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί το τέταρτο τρίμηνο του 2014. Η επέκταση των γεωγραφικών ορίων των υφιστάμενων ΕΠΑ που προτείνει η ΔΕΠΑ για τη δραστηριότητα της διανομής σε πρώτη φάση αναφέρεται στην ενσωμάτωση στις Περιφέρειες Θεσσαλίας και Θεσσαλονίκης που ελέγχονται σήμερα από τις αντίστοιχες ΕΠΑ, των Περιφερειών Κεντρικής Μακεδονίας και Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και της Αττικής με την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδος και Ευβοίας. Στις τρεις νέες αυτές περιφέρειες η ΔΕΠΑ είχε προγραμματίσει την επέκταση του δικτύου. Η προσπάθεια, ωστόσο, απέτυχε, καθώς οι διαγωνισμοί για τη σύσταση νέων ΕΠΑ δεν προσείλκυσαν το ενδιαφέρον των επενδυτών. Για τη δραστηριότητα της διανομής οι ΕΠΑ θα εισπράττουν τέλος χρήσης από τρίτους, που θα ρυθμίζεται με απόφαση της ΡΑΕ από την 1η Ιουλίου 2015.

Από 1ης Οκτωβρίου 2014 η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει με βάση το Μνημόνιο να θεσμοθετήσει διατάξεις για τη σταδιακή απελευθέρωση όλων των πελατών αερίου με ορίζοντα την 1/1/2017, που θα πρέπει να απελευθερωθούν πλήρως οι οικιακοί πελάτες των τριών ΕΠΑ. Στις αλλαγές που συντελούνται στη λιανική αγορά αερίου αναφέρθηκε στην ομιλία του στο συνέδριο του Εconomist ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΠΑ κ. Σπύρος Παλαιογιάννης, επισημαίνοντας τις απώλειες μεριδίων που θα έχει η ΔΕΠΑ.