Το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, σε συνεργασία με το υπουργείο Οικονομικών και φυσικά το Μέγαρο Μαξίμου, πρόκειται εντός των επομένων εβδομάδων να αποφασίσει για τη στρατηγική που θα ακολουθηθεί στα ΕΛΤΑ.
Βασικό ζητούμενο είναι αν τα ΕΛΤΑ θα γίνουν εταιρεία παροχής αποκλειστικά ταχυδρομικών υπηρεσιών ή αν θα συνεχίσουν να αναπτύσσονται και στις άλλες αγορές όπου σήμερα έχουν δραστηριότητες. Τέτοιες αγορές είναι οι ηλεκτρονικές πληρωμές, οι μεταφορές κεφαλαίου, οι πωλήσεις υπηρεσιών τρίτων (τηλεφωνίας, ενέργειας) κ.ο.κ.
Την πρώτη λύση επικροτούν τα πιο φιλελεύθερα στελέχη της κυβέρνησης Μητσοτάκη, που θεωρούν ότι το κράτος πρέπει να απέχει από επιχειρηματικές δραστηριότητες, ενώ η δεύτερη λύση επικροτείται από κυβερνητικά στελέχη που θέλουν τα ΕΛΤΑ να συνεχίζουν τον ρόλο που έχουν, αλλά σε μια ορθολογική βάση. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, αναφερόμενος στο θέμα κατά την επίσκεψή του στη ΔΕΘ, τόνισε την ανάγκη της εξυγίανσης των ΕΛΤΑ και της αύξησης της ανταγωνιστικότητας του ομίλου, αλλά δεν διευκρίνισε τον τρόπο με τον οποίο θα γίνει αυτό.
Στη πρώτη περίπτωση, αν δηλαδή επιλεγούν η συρρίκνωση των δραστηριοτήτων του ομίλου και η εστίαση στις ταχυδρομικές υπηρεσίες (αλληλογραφία, δέματα κ.λπ.), θα υπάρξει δραματική συρρίκνωση του υφιστάμενου (ιδιόκτητου) δικτύου καταστημάτων και η αντικατάστασή του από δίκτυο αντιπροσώπων. Στη δεύτερη περίπτωση, εφόσον τα ΕΛΤΑ συνεχίσουν τις δραστηριότητές τους, το δίκτυο θα περιοριστεί μεν, αλλά όχι στον βαθμό που θα επέβαλλε η αποχώρηση από τις λοιπές δραστηριότητες. Πάντως, η πρώτη λύση θεωρείται λιγότερο πιθανή, δεδομένου ότι τα ΕΛΤΑ εξυπηρετούν ειδικές ανάγκες, όπως π.χ. η επίδοση συντάξεων σε απομακρυσμένα σημεία κ.λπ.
Το σίγουρο είναι –όπως δήλωσαν τόσο ο πρωθυπουργός, όσο και αρμόδιος υπουργός Κυριάκος Πιερρακάκης– ότι τα ΕΛΤΑ θα συνεχίσουν να προσφέρουν ταχυδρομικές υπηρεσίες, και μάλιστα με την υποχρέωση παροχής καθολικής υπηρεσίας. Επίσης, είναι βέβαιο ότι το προσωπικό θα μειωθεί. Είτε προταχθεί η πρώτη είτε η δεύτερη στρατηγική εξυγίανσης, θα αποχωρήσουν 2.000 εργαζόμενοι, προκειμένου να καταστεί βιώσιμη η επιχείρηση.
Η αποχώρηση αυτή θα συντελεστεί εντός του 2020 και με την παροχή κάποιων κινήτρων. Χωρίς αυτή, η εταιρεία είναι μη βιώσιμη, και γι’ αυτό όλα δείχνουν ότι πολύ σύντομα θα προχωρήσει σε αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου, η οποία θα καλύψει το υπουργείο Οικονομικών και θα χρηματοδοτήσει την έξοδο του προσωπικού. Υπενθυμίζεται ότι το αρχικό σχέδιο που είχε εκπονήσει η προηγούμενη διοίκηση των ΕΛΤΑ, σε συνεργασία με την PwC, προέβλεπε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου 100 εκατ. ευρώ. Ακόμη, η μητρική εταιρεία θα απορροφήσει πλήρως την «ΕΛΤΑ Ταχυμεταφορές», στην οποία, αν και 100% θυγατρική, δεν έχει ορίσει ούτε ένα μέλος στη διοίκηση. Σύμφωνα με καλά ενημερωμένες πηγές, η θυγατρική εταιρεία αποτελούσε επί χρόνια άρμα πολιτικών διορισμών, κυρίως των υπουργών Μεταφορών και στη συνέχεια του υπουργού Ψηφιακής Πολιτικής. Η «ΕΛΤΑ Ταχυμεταφορές», καθώς λειτουργεί με πληθώρα συμβασιούχων, αποτελούσε πρώτης τάξης ευκαιρία πολιτικών διορισμών.
Ενδεικτικό της ασυνέχειας μεταξύ μητρικής και θυγατρικής είναι ότι η διοίκηση της «ΕΛΤΑ Ταχυμεταφορές» ανέπτυσσε το δίκτυό της εντελώς ανεξάρτητα από τη διοίκηση των ΕΛΤΑ. Ετσι, συχνά υπήρχε το φαινόμενο πάνω στον ίδιο δρόμο, ή σε μικρή απόσταση, να υπάρχουν δύο καταστήματα, ένα των ΕΛΤΑ και ένα της «ΕΛΤΑ Ταχυμεταφορές».
Επίσης όλα δείχνουν ότι θα μπει «μαχαίρι» στη μισθοδοσία. Καλά ενημερωμένες πηγές αναφέρουν ότι τα ΕΛΤΑ είναι από τις λίγες ΔΕΚΟ που, ενώ εντάσσεται στον κατάλογο των νομικών προσώπων του Κεφαλαίου Β΄ του ν. 3429/2005, εντούτοις οι συλλογικές συμβάσεις που ισχύουν ακόμη και σήμερα –λόγω κληρονομιάς– είναι εκείνες που διέπουν τις ΔΕΚΟ του Κεφαλαίου Α΄. Ετσι, για παράδειγμα, οι εργαζόμενοι συνεχίζουν να έχουν τα προνόμια των δημοσίων υπαλλήλων και ταυτόχρονα να αμείβονται με 14 μισθούς ετησίως.
Τις επόμενες ημέρες, το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης προετοιμάζεται να προκαταβάλει από το κόστος αποζημίωσης της καθολικής υπηρεσίας περίπου 5-7 εκατ. ευρώ. Ετσι ο οργανισμός θα είναι σε θέση να καταβάλει τη μισθοδοσία Οκτωβρίου στο τέλος του μήνα, δεδομένου ότι στα ΕΛΤΑ η μισθοδοσία προκαταβάλλεται. Το ποσό αυτό θα προέλθει από την αποζημίωση της υπηρεσίας δημοσίου συμφέροντος (καθολική υπηρεσία) για το έτος 2019, ύψους 15 εκατ. ευρώ, που λαμβάνει καθ’ έτος ο οργανισμός.
Η αποζημίωση αυτή καταβάλλεται συνήθως την επόμενη χρονιά και αφού ο ρυθμιστής της ταχυδρομικής αγοράς (ΕΕΤΤ) ελέγξει τα οικονομικά στοιχεία της χρήσης του οργανισμού που θα δημοσιοποιηθούν, στην καλύτερη περίπτωση, το καλοκαίρι του 2020. Με τον τρόπο αυτό η εταιρεία «απορρόφησε» και την προκαταβολή του 2018, για την οποία δεν έχει ακόμη αποφασίσει η ΕΕΤΤ, δεδομένου ότι η εταιρεία δεν έχει παρουσιάσει τα οικονομικά αποτελέσματα του 2018.
Τα αποτελέσματα θα παρουσιαστούν στο τέλος του μήνα και αφού πραγματοποιηθεί η ετήσια τακτική γενική συνέλευση των μετόχων των ΕΛΤΑ. Μέχρι τότε εκτιμάται ότι θα έχει ανακοινωθεί και ο νέος διευθύνων σύμβουλος, μετά την παραίτηση του Ηλία Αθανασίου. Τα αποτελέσματα πάντως που θα δημοσιοποιηθούν αναμένονται τραγικά. Σίγουρα θα εμφανίσει, όπως πολλά χρόνια, ζημίες τόσο σε λειτουργικό επίπεδο (EBITDA) όσο και στο επίπεδο των καθαρών αποτελεσμάτων. Για πρώτη φορά όμως ο όμιλος θα εμφανίσει αρνητικά ίδια κεφάλαια.
Ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυρ. Πιερρακάκης, στη Βουλή στις αρχές Αυγούστου, έκανε λόγο για αρνητική καθαρή θέση ύψους 37 εκατ. ευρώ, αλλά η πραγματικότητα θα είναι πιο οδυνηρή. Ο όμιλος εκτιμάται ότι θα εμφανίσει αρνητικά ίδια κεφάλαια άνω των 80 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 70 εκατ. αποδίδονται στη μητρική και τα υπόλοιπα στη θυγατρική «ΕΛΤΑ Ταχυμεταφορές».
Μέλος του μητρώου
