Θέλεις αλήθεια να βοηθήσεις τη φύση; Aγνόησε τη χάρτινη σακούλα, ξέχνα τα βιολογικά προϊόντα

Το ένα τρίτο των καταναλωτών, μάλιστα, αγοράζει ήδη βάσει των περιβαλλοντικών επιπτώσεων της εκάστοτε μάρκας, σύμφωνα με τη Unilever.

Δεν είναι όλα τα προϊόντα, όμως, που πωλούνται ως φιλικά προς το περιβάλλον... φιλικά. 

Στην πραγματικότητα, μερικά είναι χειρότερα από τα προϊόντα που έχουν αντικαταστήσει! 

Αλλά υπάρχει μία γενικότερη απροθυμία να απομακρυνθούν, γιατί, όπως προείπαμε, τα λεφτά είναι πολλά...

Σκοτώστε τις μέλισσες ή σκοτώστε τα δέντρα; 

Η βιολογική γεωργία -η καλλιέργεια, δηλαδή, τροφίμων χωρίς τη χρήση χημικών φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων- δεν προφυλάσσει και τόσο τον πλανήτη, όπως αναφέρει μελέτη που δημοσιεύτηκε τον προηγούμενο μήνα στο Nature Communications. Η καλλιέργεια ορισμένων οργανικών προϊόντων, συμπεριλαμβανομένων των φασολιών, των πατατών και της βρώμης, προκαλεί, μάλιστα, περισσότερες εκπομπές αερίων απ' ό,τι η συμβατική καλλιέργειά τους, σύμφωνα με ερευνητές του πανεπιστημίου Cranfield. Όπως πιστεύουν, αν όλη η Βρετανία άρχιζε να τρέφεται με βιολογικά προϊόντα, τότε θα είχαμε μία τεράστια περιβαλλοντική καταστροφή!

Και αυτό, διότι, καθώς η βιολογική γεωργία παράγει μικρότερη συγκομιδή ανά στρέμμα από τη συμβατική γεωργία, απαιτεί και περισσότερη γη, προκειμένου να έχει την ίδια ποσότητα καλλιεργειών. Η έκθεση αποκαλύπτει, λοιπόν, ότι αν η Αγγλία και η Ουαλία έπρεπε να στραφούν 100% στη βιολογική γεωργία, θα χρειάζονταν πενταπλάσια έκταση γης, οπότε τα ποσοστά του άνθρακα στην στρατόσφαιρα θα αυξάνονταν κατακόρυφα. Θα υπήρχαν κάποια οφέλη -η υγεία του εδάφους και των υδάτων θα βελτιωνόταν δραματικά χωρίς τα χημικά της συμβατικής γεωργίας- αλλά η μείωση των εκπομπών αερίων θα ήταν αδύνατη.

Αυτό βάζει, επομένως, τους αγρότες στη δυσάρεστη θέση να επιλέξουν ανάμεσα στην προστασία της βιοποικιλότητας -τα δημοφιλή νεονικοτινοειδή εντομοκτόνα έχουν εμπλακεί στον μαζικό θάνατο των μελισσών, οι οποίες είναι κομβικές στη διατήρηση επαρκούς εφοδιασμού με τρόφιμα μέσω της επικονίασης- και στη μείωση των εκπομπών αερίων. Εν τω μεταξύ, ενώ η βιολογική γεωργία αντιπροσωπεύει μόλις το 1,4% της συνολικής παγκόσμιας γεωργικής γης, δαπανά, ετησίως, τα τελευταία δέκα χρόνια που είναι στη... μόδα, 97 δισεκατομμύρια δολάρια! 

Η σκοτεινή πλευρά της ηλιακής ενέργειας και οι άλλοι ηλεκτρικοί μύθοι

Τα βιολογικά τρόφιμα, ωστόσο, δεν είναι τα μόνα λιγότερο φιλικά προς το περιβάλλον, σε σχέση με όσα υποστηρίζει το μάρκετινγκ, «πράσινα» προϊόντα. Η ανανεώσιμη ενέργεια, που χαιρετίστηκε ως η απάντηση στην πετροχημική εξάρτηση του πλανήτη, φαίνεται ότι δεν αποτελεί, τελικά, τη θεραπεία. Η ηλιακή ενέργεια, για παράδειγμα, δεν δημιουργεί εκπομπές άνθρακα όταν οι ηλιακοί συλλέκτες λειτουργούν, αλλά η κατασκευή τους προκαλεί ένα τοξικό χάος. Και ο λόγος είναι ότι τα ηλιακά κύτταρα, τα φωτοβολταϊκά δηλαδή, κατασκευάζονται με καρκινογόνο, μεταλλαξιογόνο κάδμιο και απαιτούν δισεκατομμύρια λίτρα νερού για την παραγωγή και ψύξη τους. 

Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, δε, που έχουν γίνει σύμβολο της περιβαλλοντικής προόδου, με τις κατασκευαστικές εταιρείες να λαμβάνουν τεράστιες κρατικές επιδοτήσεις σε πολλές χώρες, δεν είναι, επίσης, τόσο αθώα. Όπως φαίνεται, καταναλώνεται περισσότερη ενέργεια για την παραγωγή ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου από ό,τι για ένα όχημα που κινείται με αέριο, ενώ μια μελέτη του 2011 διαπίστωσε ότι οι εκπομπές άνθρακα και των δύο οχημάτων είναι στα ίδια, περίπου, επίπεδα. 

Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα μπορεί να μην παράγουν εκπομπές αερίων κατά την οδήγηση, αλλά είναι μόνο τόσο πράσινα όσο είναι η ηλεκτρική ενέργεια που χρησιμοποιείται για τη φόρτισή τους. Ακόμα χειρότερα, οι μπαταρίες που χρησιμοποιούν είναι φορτωμένες με τοξικά μέταλλα όπως το λίθιο, ο χαλκός και το κοβάλτιο. Η εξόρυξη αυτών των ουσιών καταστρέφει το περιβάλλον, ενώ η ακατάλληλη διάθεση χρησιμοποιημένων μπαταριών μπορεί να προκαλέσει τη διαρροή των τριών μετάλλων στη φύση. 

Η βιομάζα και τα βιοκαύσιμα είναι, σίγουρα, φιλικά προς το περιβάλλον, αλλά στην πραγματικότητα δημιουργούν περισσότερες εκπομπές άνθρακα από τα ορυκτά καύσιμα, για να δημιουργήσουν την ίδια ποσότητα ενέργειας! Οι ουσίες που καίγονται υπό την αιγίδα της «βιομάζας» μπορούν να περιλαμβάνουν οτιδήποτε: Από ξύλα μέχρι σκουπίδια. Άρα, ο καπνός, που καταλήγει στην ατμόσφαιρα, μπορεί να είναι «καθαρός», αλλά μπορεί να είναι και βρώμικος. Ωστόσο, ακόμα και η καύση του «καθαρού» ξύλου σημαίνει κοπή δέντρων... Πολλών δέντρων.

Η σακούλα

Ακόμη, όμως και η χάρτινη σακούλα, αντί της πλαστικής, δεν είναι και τόσο περιβαλλοντικά φιλική όσο οι περισσότεροι άνθρωποι νομίζουν. Διότι, παραβλέπουν ότι οι χάρτινες σακούλες δημιουργούν περισσότερη ρύπανση του αέρα και των υδάτων από το πλαστικό και στην πραγματικότητα χρειάζονται περισσότερη ενέργεια για να ανακυκλωθούν. Καταλαμβάνουν, δε, περισσότερο χώρο στα σκουπίδια και απαιτούν περισσότερα καύσιμα για να μεταφερθούν. Οι πλαστικές σακούλες δεν είναι απαραιτήτως καλύτερες, αλλά οι καταναλωτές που πιστεύουν ότι σώζουν τη Γη χρησιμοποιώντας χάρτινες σακούλες κάνουν, δυστυχώς, λάθος.

Το πλαστικό, άλλωστε, παραμένει παντού... Ακόμη και σε υποτιθέμενα «πράσινα» προϊόντα, σύμφωνα με τον Philipp Sapozhnikov του Ινστιτούτου Ωκεανολογίας του Shirshov. 

«Το πλαστικό είναι φτηνό στην κατασκευή του. Τα μικροσωματίδια του είναι σε καλλυντικά, σε απορρυπαντικά, ακόμη και στα φιλικό προς το περιβάλλον», δήλωσε στο RT. Έχει προτείνει, δε, την απαγόρευση των μικροπλαστικών στα καλλυντικά στην ΕΕ, αλλά οι εταιρείες αντιδρούν, καθώς θα τους κοστίσει δισεκατομμύρια κάτι τέτοιο. 

Γιατί, λοιπόν, οι εταιρίες βαφτίζουν πράσινα προϊόντα που δεν είναι και τόσο... πράσινα και, κυρίως, γιατί οι άνθρωποι σπεύδουν να τα αγοράσουν;

«Όλοι έχουμε αυτή την τάση όταν αντιμετωπίζουμε ένα τόσο μεγάλο και περίπλοκο ζήτημα, όπως είναι η κλιματική αλλαγή ή η σωτηρία του τροπικού δάσους. Οπότε, με το να σβήσουμε το φως όταν βγαίνουμε από ένα δωμάτιο ή με το να ανακυκλώνουμε, αισθανόμαστε ότι κάνουμε κάτι», δήλωσε ο Andrew Revkin, ιδρυτής της Πρωτοβουλίας Επικοινωνίας και Αειφορίας του πανεπιστημίου Κολούμπια. «Νομίζω ότι υπάρχει αυτή η τάση στην ανθρώπινη φύση μόνο και μόνο για να τραβήξουμε πίσω από την κουρτίνα τα πραγματικά μεγάλα ζητήματα, που απαιτούν μεγάλη αλλαγή στον τρόπο που ζούμε. Δεν πρόκειται να σώσουμε τον πλανήτη σβήνοντας απλά το φως ή τρώγοντας βιολογικά προϊόντα».

gazzetta.gr