Με τον τεμαχισμό του κήτους βάρους 10 τόνων και την υγειονομική ταφή του από τον Δήμο Λαυρωτικής ολοκληρώθηκε με επιτυχία η τεράστια όσο και πρωτοφανής για τα ελληνικά δεδομένα επιχείρηση που οργανώθηκε μετά τον εντοπισμό της νεκρής φάλαινας στην παραλία της Κερατέας.
Βιολόγοι, κτηνίατροι και μέλη οργανώσεων που ειδικεύονται στην παρατήρηση των μεγάλων θαλάσσιων θηλαστικών στη χώρα μας, αλλά και στη Μεσόγειο γενικότερα, είχαν μια σπάνια ευκαιρία να καταγράψουν και να φωτίσουν τα αίτια του θανάτου του τεράστιου φυσητήρα.
Ο διευθυντής του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος» Θεόδωρος Τσιμπίδης και ο δήμαρχος Κερατέας και Λαυρεωτικής μίλησαν στο ethnos.gr και είναι αποκαλυπτικοί σχετικά με τα αίτια του θανάτου, αλλά και την άγνοια που έχουν οι Έλληνες πολίτες γύρω από τα θέματα της βιοποικιλότητας και του περιβάλλοντος. Τα ευρήματα των βιολόγων και των ειδικών που εργάστηκαν μέχρι και για τον τεμαχισμό του κήτους είναι εντυπωσιακά και συνάμα σοκαριστικά.
Πλαστικά και μπαταρία αυτοκινήτου
Όπως διαπιστώθηκε, στο στομάχι της φάλαινας βρέθηκαν δεκάδες κιλά πλαστικών, μια μεγάλη μπαταρία αυτοκινήτου ή φορτηγού, ενώ το κουφάρι του θηλαστικού έφερε ένα μεγάλο τραύμα από προπέλα μεγάλου πλοίου.
«Δεν είχαμε ξαναδεί τέτοιο πράγμα στην περιοχή μας. Ήταν μια φοβερή και συνάμα διδακτική εμπειρία για όλους. Σχεδόν όλο το προσωπικό του δήμου εργάστηκε με προσοχή και με όλα τα απαραίτητα μέτρα ασφαλείας, ώστε να πραγματοποιηθούν ο τεμαχισμός και η υγειονομική ταφή. Λόγω του τεράστιου όγκου η επιχείρηση ήταν πολύ δύσκολη αλλά όλα πήγαν καλά. Το κήτος είχε μήκος 13 μέτρα και βάρος 10 τόνους. Απ΄ότι μου είπαν οι συνεργάτες μου κατά τον τεμαχισμό βρέθηκαν περίπου 15 κιλά πλαστικών και μία μπαταρία αυτοκινήτου» είπε ο δήμαρχος Λαυρεωτικής, Δημήτρης Λουκάς, και πρόσθεσε: «Ηρθαν πολλοί ειδικοί επιστήμονες και έκαναν τις παρατηρήσεις τους. Όλοι κατέληξαν στο συμπέρασμα πως στο στομάχι του ζώου υπήρχε ασυνήθιστα μεγάλος αριθμός πλαστικών. Τα δόντια και τους σιαγόνες του πήραν για το μουσείο τους το ινστιτούτο κητολογίας "Πέλαγος"».
Από την πλευρά του, ο διευθυντής του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Προστασίας, «Αρχιπέλαγος», Θεόδωρος Τσιμπίδης, που έχει αφιερώσει τη ζωή του στην παρατήρηση των φαλαινών έχει διαφορετική προσέγγιση: «Όλη η Ελλάδα έχει εκπλαγεί που εκβράστηκε η φάλαινα στην Κερατέα και το πιο λυπηρό είναι πως η συντριπτική πλειονότητα των συμπατριωτών μας αγνοεί πως ο φυσητήρας είναι «κάτοικος» της Ελλάδας και των θαλασσών μας. Είναι το μεγαλύτερο θηλαστικό στην ελληνική επικράτεια και ακόμα και αξιωματούχοι που λαμβάνουν αποφάσεις στις κυβερνήσεις αγνοούν την ύπαρξή του.
Αυτό είναι το πιο σοκαριστικό για μένα. Έχουμε πάρει κλήσεις από λουόμενους στην Αττική, από σοβαρούς και επώνυμους ανθρώπους, οι οποίοι μας έχουν καταγγείλει πολλές φορές πως είδαν ένα "τέρας" στη θάλασσα. Είναι τραγικές αυτές οι αντιδράσεις. Αντί να είμαστε περήφανοι και προστατευτικοί για αυτά τα πανέμορφα και σπάνια πλάσματα, αντιδρούμε λες και πρόκειται για "τέρατα" που θα έρθουν να μας "καταπιούν". Ο φυσητήρας είναι από τα πιο όμορφα, τα πιο συμπαθητικά και τα πιο ευφυή πλάσματα, και αγνοούμε την ύπαρξή τους. Δεν κάνουν επιθέσεις στον άνθρωπο, είναι ευαίσθητα και συντροφικά πλάσματα. Υπολογίζουμε πως στα ελληνικά νερά και στην Ανατολική Μεσόγειο συνολικά βρίσκονται περίπου 250 άτομα».
«Ο βασικός εχθρός τους είναι τα πλαστικά»
Ο Θεόδωρος Τσιμπίδης παραδέχεται πως ο βασικότερος εχθρός τους είναι τα πλαστικά, αλλά έχει αμφιβολίες εάν ο θάνατος της συγκεκριμένης φάλαινας προήλθε από αυτά και εξηγεί: «Πριν από 10 χρόνια σε έρευνες που κάναμε στα 100 ψάρια υπήρχαν ορισμένα που δεν είχαν καταναλώσει πλαστικά. Τωρα δεν υπάρχει μεγάλο ψάρι που να μην έχει δεκάδες κιλά πλαστικού στο στομάχι του. Η κατάσταση είναι τραγική. Κάθε ώριμη αρσενική φάλαινα καταναλώνει έναν τόνο ψάρια την ημέρα και η θηλυκή περίπου 500 κιλά την ημέρα».
Επτά φάλαινες στην Ικαρία
«Πριν λίγες ημέρες παρατηρήσαμε επτά φάλαινες στα νερά της Ικαρίας. Φανταστείτε πόση τροφή κατανάλωναν ημερησίως. Κάθισαν εκεί αρκετές ημέρες και από υδρόφωνα τις ακούσαμε. Μιλάνε μεταξύ τους. Επικοινωνούν και μετά χάνονται πάλι μέσα σε χαράδρες και υπόγεια φαράγγια του Αιγαίου. Εκεί προστατεύονται, εκεί αναπαράγονται και αναζητούν τροφή. Όσοι έχουν δει φυσητήρα είναι πολύ τυχεροί, διότι το 90% της ζωής του το περνά κάτω από νερό».
Η εκτίμηση για το θάνατό της
Για τα αίτια του θανάτου της συγκεκριμένης φάλαινας, ο Θεόδωρος Τσιμπίδης είπε: «Η συγκεκριμένη φάλαινα είναι νεκρή από τις αρχές του μήνα και ήταν σε προχωρημένη αποσύνθεση. Αυτό μας εμπόδισε να κάνουμε επισταμένη έρευνα, γιατί το κουφάρι ήταν μολυσμένο με μύκητες και σαφώς πολύ επικίνδυνο. Απ' ό,τι είδα, υπήρξε άμεση κινητοποίηση, και αυτό ήταν θετικό. Επίσης δεν νομίζω ο θάνατος του ζώου προήλθε από προπέλα πλοίου. Μία υγιής φάλαινα αντιλαμβάνεται έγκαιρα τα πλοία. Πιστεύω πως ο θάνατος του συγκεκριμένου ζώου μπορεί να οφείλεται σε βιολογικά αίτια. Είναι φυσιολογικό κάποια στιγμή να έχουμε και θανάτους από τον πληθυσμό. Θα ανησυχήσω εφόσον έχουμε και άλλο θάνατο θηλαστικού σε σύντομο διάστημα».
Οι φυσητήρες είναι συγκάτοικοί μας
Σύμφωνα με τον διευθυντή του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος», αλλά και βιολόγους του WWF, που επίσης έκαναν έρευνα και μετρήσεις στο κουφάρι της φάλαινας, η κυβέρνηση πρέπει να ενδιαφερθεί σοβαρά για τους φυσητήρες και το θαλάσσιο περιβάλλον, που επιβαρύνεται συνεχώς με ολέθρια αποτελέσματα.
«Το όλο θέμα πρέπει να ευαισθητοποιήσει την κοινωνία μας, αλλά όχι με κορώνες και υπερβολές. Χρειάζονται σοβαρές ενέργειες και κυρίως ενημέρωση των πολιτών και των παιδιών από τη σχολική κιόλας ηλικία. Οι φυσητήρες είναι συγκάτοικοί μας. Πρέπει να μάθουμε να σεβόμαστε το περιβάλλον και τις ζωές που το μοιράζονται μαζί μας» είπε Θεόδωρος Τσιμπίδης.
Μέλος του μητρώου
