Ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ, Στράτος Παραδιάς, προ ημερών, ανέφερε στο economistas.gr, ότι παρατηρείται πολύ μεγάλη πτώση στο πεδίο των βραχυχρόνιων μισθώσεων, τύπου Airbnb, και στην Ελλάδα.
«Ουσιαστικά, με τα μέτρα που λαμβάνονται για τον κορωνοϊό, έχει απαγορευτεί ο τουρισμός. Αυτή είναι η πραγματικότητα σήμερα» εξηγούσε ο κ. Παραδιάς, επισημαίνοντας ότι το πρόβλημα θα οξυνθεί ακόμη περισσότερο αν κριθεί αναγκαίο να επιμηκυνθούν τα περιοριστικά μέτρα για δυο μήνες, όπως προβλέπει ένα από τα σενάρια που εξετάζουν κυβερνητικοί παράγοντες.
Στο ζήτημα των βραχυχρόνιων μισθώσεων και, συγκεκριμένα, του Airbnb, εστιάζει ένα εκτενές άρθρο του Bloomberg, το οποίο υπογράφει ο Λάιονελ Λόρεντ. «Μέσα στην τελευταία δεκαετία, η πλατφόρμα που συνδέει τους ταξιδιώτες και τους ιδιοκτήτες ακινήτων βραχυχρόνιων μισθώσεων με τα “ζεστά” λοφτ και τις εμπειρίες πέντε αστέρων μεταμορφώθηκε σε εφιάλτη για την οικονομία διαμοιρασμού, για πόλεις όπως το Παρίσι, το Αμστερνταμ και η Βαρκελώνη. Η “εκρηκτική” ζήτηση πυροδότησε μια υπερπληθώρα τουριστών, το φαινόμενο της έλλειψης σπιτιών για τους ντόπιους και επιπρόσθετη πίεση στις δημόσιες υποδομές. Απατεώνες άρχισαν να ευημερούν. Πολλές πόλεις άρχισαν να “οχυρώνονται”» τονίζει ο Λόρεντ του Bloomberg.
«Βουτιά» έως και 96% στην κίνηση του Airbnb
Ο αρθρογράφος του Bloomberg σημειώνει ότι όλα αυτά αποτελούν πλέον παρελθόν. «Αν μπορούσε κάποιος να περπατήσει ελεύθερα στους δρόμους των πιο γνωστών πόλεων του κόσμου, θα έβλεπε ότι η ανθρωπότητα έχει “φρενάρει”. Πανεθνικά lockdown και διεθνείς ταξιδιωτικοί περιορισμοί ουσιαστικά “εκκένωσαν” τις πλέον δημοφιλείς τοποθεσίες όπως η Οπερα του Σίδνεϊ, τις νυκτερινές αγορές της Μπανγκόγκ, το Μουσείου του Λούβρου στο Παρίσι, το Κολοσσαίο της Ρώμης» προσθέτει.
Ηταν επόμενο, λέει ακολούθως, οι «τουριστο-παγίδες» του κόσμου να κλείσουν και το οικοσύστημα που άνθιζε γύρω τους να αρχίσει να καταρρέει. Σε αυτό το οικοσύστημα περιλαμβάνεται και το Airbnb: «Τα καταλύματα που κάποτε “έκλειναν” εύποροι τουρίστες είδαν τις κρατήσεις να κατρακυλούν από 41% έως και κατά 96%. Πλέον βρίσκονται σε αγγελίες μακροχρόνιων μισθώσεων ή δίνονται, σε ένδειξη αλληλεγγύης, για τη φιλοξενία υγειονομικών.»
Η άρση του lockdown δεν θα «αναστήσει» άμεσα το Airbnb
Ο Λόρεντ αναφέρει ότι όλοι περιμένουν τα πλήθη των επισκεπτών να επιστρέψουν στις πόλεις, όμως εκτιμά ότι ο κίνδυνος για το Airbnb δεν θα εκλείψει ακόμα και όταν «παύσουν να ηχούν οι σειρήνες ασθενοφόρων στους δρόμους του Παρισιού και της Ρώμης». Αυτό, προσθέτει, «ακούγεται σκληρό, ιδίως αν ληφθεί υπόψιν ότι κάποιοι (σ.σ. διαχειριστές στο Airbnb) χρησιμοποιούν την πλατφόρμα για ένα επιπλέον εισόδημα από το έξτρα δωμάτιό τους -η εταιρεία λέει ότι το 14% από τους οικοδεσπότες είναι από νοικοκυριά που περιλαμβάνουν εκπαιδευτικούς.»
Σύμφωνα με το Bloomberg, «στο Παρίσι υπάρχουν 100.000 κενά σπίτια και 100.000 δεύτερες κατοικίες, κάτι που γεννά μια αίσθηση κοινωνικής ανισότητας. Μια μελέτη του Airbnb, που έγινε την περίοδο 2015 με 2017 σε μια γειτονιά της Λισαβόνας, φανέρωσε ότι η κατάσταση δεν έμοιαζε τόσο με μια οικονομία διαμοιρασμού αλλά με μια φρενίτιδα “αγοράζω για να νοικιάζω”, με το 99% των ακινήτων βραχυχρόνιων μισθώσεων να διατίθενται καθ' όλο τον χρόνο.»
Ο τουρισμός μετά τον κορωνοϊό
Σε εκείνο το σημείο, το δημοσίευμα επικαλείται δήλωση του Ντέιβιντ Ουάτσμαθ του πανεπιστημίου McGill, ο οποίος υποστήριξε ότι οι βραχυχρόνιες μισθώσεις είχαν καταστροφικές συνέπειες στις αγορές ακινήτων των πόλεων. «Η μετά-κορωνοϊού κοινωνία θέλει πραγματικά να επιστρέψει σε αυτή την κατάσταση» διερωτάται αμέσως μετά ο Λόρεντ και συνεχίζει:
«Οι αιτήσεις για οικονομική ενίσχυση που υποβάλλουν οι οικοδεσπότες του Airbnb, ώστε να ανταπεξέλθουν, πιθανώς αντικατοπτρίζουν μια εικόνα από ένα πολύ διαφορετικό μέλλον. Ο μετά-κορωνοϊού τουρισμός και η ζωή στις πόλεις πιθανώς να μην ανακάμψουν τόσο γρήγορα ή ομαλά όπως μετά από άλλες καταστροφές, σαν την 11η Σεπτεμβρίου ή τον SARS. Ηδη στην Κίνα η αργή επανάκαμψη του τουρισμού αφορά, όπως ήταν αναμενόμενο, κυρίως τα εγχώρια και όχι τα διεθνή ταξίδια. Αν η Γαλλία χάσει ένα τμήμα των 2 εκατομμυρίων Κινέζων τουριστών που την επισκέπτονται κάθε χρόνο και τα 4 δισ. ευρώ που “αφήνουν” στη χώρα τότε οι προοπτικές δυσκολεύουν για τον κλάδο των μισθώσεων (σ.σ. και του Airbnb).»
Σύμφωνα με το Bloomberg, αυτή η εξέλιξη θα είναι επωφελής για το απόθεμα των ελεύθερων κατοικιών και η Ευρώπη θα έχει το κίνητρο ώστε να “καλλιεργήσει” τη δική της τουριστική βιομηχανία. Με τον τρόπο αυτό, τονίζει ο αρθρογράφος, θα μπορέσουν να αναδειχθούν και να ευημερεύσουν hotspots που δεν είναι τόσο γνωστά σήμερα, όπως το μουσείο Louvre-Lens ή το Τρεβίζο, κοντά στη Βενετία.
«Δεν είναι μόνο ο τουρισμός. Είναι πιθανό να αλλάξει μακροπρόθεσμα ο τρόπος που δουλεύουμε και μετακινούμαστε για την εργασία μας» επισημαίνει στη συνέχεια ο Λόρεντ, χαρακτηρίζοντας ανεύθυνους τους Ιταλούς και τους Γάλλους που εν μέσω της πανδημίας επισκέφθηκαν τα χωριά τους και τις εξοχικές τους κατοικίες.
Κρίση - ευκαιρία για μια ισορροπημένη ανάκαμψη
Την ίδια στιγμή, βιομηχανίες στην επαρχία που είχαν «νεκρώσει» δείχνουν να... ανασταίνονται. Τo Bloomberg εστιάζει σε γαλλικά εργοστάσια κλωστοϋφαντουργίας που βρίσκονται σε φάη αναγέννησης καθώς «επιστρατεύτηκαν» για να παράγουν ιατρικό εξοπλισμό. «Η κοινωνία ζητά περισσότερα βασικά αγαθά και λιγότερες βοηθητικές υπηρεσίες»υπογραμμίζεται στο δημοσίευμα του Bloomberg και καταλήει ως εξής:
«Οι πόλεις δεν θα χάσουν τη δυνατότητά τους να συγκεντρώνουν θέσεις εργασίας, ανθρώπους και κεφάλεια. Οι μεγαλύτερες πόλεις της Ευρώπης επιβίωσαν από την πανώλη, τη χολέρα και πολέμους που ήταν πιο θανατηφόροι από τον κορωνοϊό. Και μετά από αυτόν τον ιό θα αναζητούμε ακόμη περισσότερο την ανθρώπινη επικοινωνία, όπως επισήμανε ο venture-capital investor Στέφανο Μπερνάρντι, μια σπάνια περίπτωση στο αντικείμενό του, καθώς εγκατέλειψε τις πόλεις για να ζήσει στην οροσειρά των Δολομιτών, στη βορειοανατολική Ιταλία.
»Κάθε άνθρωπος που αυτή την περίοδο προσπαθεί να συνδυάσει τις τηλεδιασκέψεις και τη φροντίδα των παιδιών στο σπίτι μπορεί να επιβεβαιώσει ότι έχει μεγάλη αξία ο χρόνος της πραγματικής ανθρώπινης επαφής.
»Ακόμα κι έτσι, αυτή η κρίση μπορεί να είναι η ευκαιρία για μια πιο ισορροπημένη ανάκαμψη, αντί της επιστροφής στις νόρμες των υπερεκτιμημένων, υπερ-μολυσμένων και ασφυκτικά γεμάτων με κατοίκους πόλεων. Αν οι επόμενες διακοπές σας είναι ένα ταξίδι στα προάστια, αυτό θα δώσει στη Mona Lisa περισσότερο χρόνο ώστε να “χαλαρώσει”»
Μέλος του μητρώου
