Στις 9 Μαΐου 1950 ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ρομπέρ Σουμάν παρουσίασε μια διακήρυξη με την οποία ζητούσε τη συνεργασία μεταξύ των γαλλικών και δυτικογερμανικών βιομηχανιών άνθρακα και χάλυβα, σηματοδοτώντας την απαρχή της σημερινής Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Από το 1985, η 9η Μαΐου εορτάζεται ως «Ημέρα της Ευρώπης» και φέτος, καθώς συμπληρώνονται 40 χρόνια από την ένταξη της Ελλάδας στην ΕΕ, η «Ημέρα της Ευρώπης», εορτάστηκε με την έπαρση της ελληνικής και της ευρωπαϊκής σημαίας για πρώτα φορά μαζί στον ιερό βράχο της Ακρόπολης στην Αθήνα.
Εκτός αυτού, σήμερα ξεκινάει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο Στρασβούργο η «Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης». Πρόκειται για ένα «αγνώστου ταυτότητας πολιτικό αντικείμενο», καθώς μπορεί μεν για πρώτη φορά η ΕΕ να προσπαθεί να εμπλέξει όλους τους Ευρωπαίους πολίτες σε έναν ανοιχτό διάλογο για τη διαμόρφωση του μέλλοντος της ΕΕ, αλλά ουδείς μπορεί να πει με βεβαιότητα ποιο ακριβώς θα είναι το αποτέλεσμα αυτής της περίπλοκης διαδικασίας. Μια απλή ανάγνωση της κοινής γνώμης σε ολόκληρη την ΕΕ; Προτάσεις χωρίς νόημα και περιεχόμενο ή κάτι πολύ πιο σημαντικό, όπως για παράδειγμα αλλαγή της Συνθήκης της ΕΕ;
Παρόλο που για πρώτη φορά συμμετέχουν σε έναν τέτοιον διάλογο, όχι απλώς εθνικές κυβερνήσεις των κρατών – μελών και ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, αλλά και ακόμα και συνδικάτα, φορείς της κοινωνίας των πολιτών και όλοι οι Ευρωπαίοι πολίτες μέσω μιας πολύγλωσσης ψηφιακής πλατφόρμας, είναι βέβαιο ότι οι «27», θέλουν να αποφύγουν το προηγούμενο της Ευρωπαϊκής Συνέλευσης (2003 – 2004) η οποία συγκλήθηκε υπό την προεδρία του Γάλλου πρώην Προέδρου Βαλερί Ζισκάρ Ντ' Εστέν για να καταρτίσει μια Συνταγματική Συνθήκη για την ΕΕ, η οποία καταψηφίστηκε σε δημοψηφίσματα στη Γαλλία και την Ολλανδία.
Η «Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης» αναμένεται να ολοκληρωθεί την άνοιξη του 2022, όταν η Γαλλία θα ασκεί την εκ περιτροπής προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ και μερικές μόνο εβδομάδες πριν διεξαχθούν οι προεδρικές εκλογές στη χώρα, ενδεχομένως ανάμεσα στον Εμανουέλ Μακρόν και την Μαρίν Λε Πεν.
Η βασική ιδέα αυτής της διάσκεψης είναι να δοθεί ένα σαφέστατο μήνυμα, ότι οι πολίτες συμμετέχουν στην χάραξη της ευρωπαϊκής πολιτικής. Παρόλο που τα κράτη – μέλη της ΕΕ έχουν λάβει πολλές αποφάσεις για την περαιτέρω πολιτική ενοποίηση της ΕΕ, ιδίως από το 1992 και μετά, δίνοντας περισσότερες εξουσίες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και δημιουργώντας ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα, η συμμετοχή των πολιτών της ΕΕ ήταν πάντοτε το ζητούμενο.
Μπορεί η διάσκεψη αυτή αποτελεί ένα φιλόδοξο σχέδιο, ωστόσο δεν είναι ακριβώς σαφές το πώς θα λειτουργήσει. Αρχικώς, υπήρχε η σκέψη να ανατεθεί το όλο επιχείρημα σε έναν ή μια πρόεδρο που θα είχε τη γενική ευθύνη. Παρά ταύτα το όνομα του πρώην πρωθυπουργού του Βελγίου και ευρωβουλευτή Γκι Φερχόφστατ που είχε πέσει στο τραπέζι, απορρίφθηκε καθώς θεωρείται υπέρμαχος της ομοσπονδοποίησης της ΕΕ. Το αποτέλεσμα ήταν να δημιουργηθεί μια κοινή προεδρία που απαρτίζεται από την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και τον πρόεδρο του Συμβουλίου της ΕΕ (αφήνοντας για κάποιον ανεξήγητο λόγο απ έξω τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ).
Η Κοινή Προεδρία υποστηρίζεται από εκτελεστική επιτροπή, η οποία συμπροεδρεύεται από τα τρία θεσμικά όργανα ( τον Γκι Φερχόφστατ από το Κοινοβούλιο, την Άνα Πάουλα Ζακάρια, Υφυπουργό Ευρωπαϊκών Υποθέσεων για την πορτογαλική Προεδρία του Συμβουλίου, και την Ντουμπράβκα Σουίτσα, Αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αρμόδια για τη δημοκρατία και τη δημογραφία.
Επίσης θα υπάρχει η Ολομέλεια της διάσκεψης η οποία θα αποτελείται από 433 μέλη. 54 εκπρόσωποι των κρατών – μελών της ΕΕ, 108 ευρωβουλευτές, 3 μέλη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, 18 μέλη της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής και της Επιτροπής των Περιφερειών και 108 εθνικοί βουλευτές από τα κράτη – μέλη. Παράλληλα θα συμμετέχουν και 116 εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών καθώς και «ομάδες πολιτών» που ορίστηκαν με κλήρωση, αλλά ακόμα δεν είναι σαφές ποιος ακριβώς θα είναι ο ρόλος τους.
Σε κάθε περίπτωση αυτή η εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και περίπλοκη διαδικασία ξεκινάει σήμερα στο Στρασβούργο. Από τις 15.00 - 16.30 (ώρες Ελλάδας) στην τελετή έναρξης θα λάβουν τον λόγο η πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ο πρόεδρος του Κοινοβουλίου Νταβίντ Σασόλι και ο πρωθυπουργός της Πορτογαλίας Αντόνιο Κόστα (η χώρα του ασκεί την προεδρία του Συμβουλίου). Χαιρετισμό θα απευθύνει ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, ενώ στην αίθουσα της ολομέλειας του ΕΚ θα παρευρίσκονται φοιτητές από όλα τα κράτη μέλη οι οποίοι συμμετέχουν στο πρόγραμμα Erasmus.
Από το 1985, η 9η Μαΐου εορτάζεται ως «Ημέρα της Ευρώπης» και φέτος, καθώς συμπληρώνονται 40 χρόνια από την ένταξη της Ελλάδας στην ΕΕ, η «Ημέρα της Ευρώπης», εορτάστηκε με την έπαρση της ελληνικής και της ευρωπαϊκής σημαίας για πρώτα φορά μαζί στον ιερό βράχο της Ακρόπολης στην Αθήνα.
Εκτός αυτού, σήμερα ξεκινάει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο Στρασβούργο η «Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης». Πρόκειται για ένα «αγνώστου ταυτότητας πολιτικό αντικείμενο», καθώς μπορεί μεν για πρώτη φορά η ΕΕ να προσπαθεί να εμπλέξει όλους τους Ευρωπαίους πολίτες σε έναν ανοιχτό διάλογο για τη διαμόρφωση του μέλλοντος της ΕΕ, αλλά ουδείς μπορεί να πει με βεβαιότητα ποιο ακριβώς θα είναι το αποτέλεσμα αυτής της περίπλοκης διαδικασίας. Μια απλή ανάγνωση της κοινής γνώμης σε ολόκληρη την ΕΕ; Προτάσεις χωρίς νόημα και περιεχόμενο ή κάτι πολύ πιο σημαντικό, όπως για παράδειγμα αλλαγή της Συνθήκης της ΕΕ;
Παρόλο που για πρώτη φορά συμμετέχουν σε έναν τέτοιον διάλογο, όχι απλώς εθνικές κυβερνήσεις των κρατών – μελών και ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, αλλά και ακόμα και συνδικάτα, φορείς της κοινωνίας των πολιτών και όλοι οι Ευρωπαίοι πολίτες μέσω μιας πολύγλωσσης ψηφιακής πλατφόρμας, είναι βέβαιο ότι οι «27», θέλουν να αποφύγουν το προηγούμενο της Ευρωπαϊκής Συνέλευσης (2003 – 2004) η οποία συγκλήθηκε υπό την προεδρία του Γάλλου πρώην Προέδρου Βαλερί Ζισκάρ Ντ' Εστέν για να καταρτίσει μια Συνταγματική Συνθήκη για την ΕΕ, η οποία καταψηφίστηκε σε δημοψηφίσματα στη Γαλλία και την Ολλανδία.
Η «Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης» αναμένεται να ολοκληρωθεί την άνοιξη του 2022, όταν η Γαλλία θα ασκεί την εκ περιτροπής προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ και μερικές μόνο εβδομάδες πριν διεξαχθούν οι προεδρικές εκλογές στη χώρα, ενδεχομένως ανάμεσα στον Εμανουέλ Μακρόν και την Μαρίν Λε Πεν.
Η βασική ιδέα αυτής της διάσκεψης είναι να δοθεί ένα σαφέστατο μήνυμα, ότι οι πολίτες συμμετέχουν στην χάραξη της ευρωπαϊκής πολιτικής. Παρόλο που τα κράτη – μέλη της ΕΕ έχουν λάβει πολλές αποφάσεις για την περαιτέρω πολιτική ενοποίηση της ΕΕ, ιδίως από το 1992 και μετά, δίνοντας περισσότερες εξουσίες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και δημιουργώντας ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα, η συμμετοχή των πολιτών της ΕΕ ήταν πάντοτε το ζητούμενο.
Μπορεί η διάσκεψη αυτή αποτελεί ένα φιλόδοξο σχέδιο, ωστόσο δεν είναι ακριβώς σαφές το πώς θα λειτουργήσει. Αρχικώς, υπήρχε η σκέψη να ανατεθεί το όλο επιχείρημα σε έναν ή μια πρόεδρο που θα είχε τη γενική ευθύνη. Παρά ταύτα το όνομα του πρώην πρωθυπουργού του Βελγίου και ευρωβουλευτή Γκι Φερχόφστατ που είχε πέσει στο τραπέζι, απορρίφθηκε καθώς θεωρείται υπέρμαχος της ομοσπονδοποίησης της ΕΕ. Το αποτέλεσμα ήταν να δημιουργηθεί μια κοινή προεδρία που απαρτίζεται από την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και τον πρόεδρο του Συμβουλίου της ΕΕ (αφήνοντας για κάποιον ανεξήγητο λόγο απ έξω τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ).
Η Κοινή Προεδρία υποστηρίζεται από εκτελεστική επιτροπή, η οποία συμπροεδρεύεται από τα τρία θεσμικά όργανα ( τον Γκι Φερχόφστατ από το Κοινοβούλιο, την Άνα Πάουλα Ζακάρια, Υφυπουργό Ευρωπαϊκών Υποθέσεων για την πορτογαλική Προεδρία του Συμβουλίου, και την Ντουμπράβκα Σουίτσα, Αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αρμόδια για τη δημοκρατία και τη δημογραφία.
Επίσης θα υπάρχει η Ολομέλεια της διάσκεψης η οποία θα αποτελείται από 433 μέλη. 54 εκπρόσωποι των κρατών – μελών της ΕΕ, 108 ευρωβουλευτές, 3 μέλη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, 18 μέλη της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής και της Επιτροπής των Περιφερειών και 108 εθνικοί βουλευτές από τα κράτη – μέλη. Παράλληλα θα συμμετέχουν και 116 εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών καθώς και «ομάδες πολιτών» που ορίστηκαν με κλήρωση, αλλά ακόμα δεν είναι σαφές ποιος ακριβώς θα είναι ο ρόλος τους.
Σε κάθε περίπτωση αυτή η εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και περίπλοκη διαδικασία ξεκινάει σήμερα στο Στρασβούργο. Από τις 15.00 - 16.30 (ώρες Ελλάδας) στην τελετή έναρξης θα λάβουν τον λόγο η πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ο πρόεδρος του Κοινοβουλίου Νταβίντ Σασόλι και ο πρωθυπουργός της Πορτογαλίας Αντόνιο Κόστα (η χώρα του ασκεί την προεδρία του Συμβουλίου). Χαιρετισμό θα απευθύνει ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, ενώ στην αίθουσα της ολομέλειας του ΕΚ θα παρευρίσκονται φοιτητές από όλα τα κράτη μέλη οι οποίοι συμμετέχουν στο πρόγραμμα Erasmus.
Μέλος του μητρώου
