Στην τελική ευθεία για την ενεργοποίηση του plan Β στα νοσοκομεία και τις άλλες δομές υγείας του ΕΣΥ μετά την αναστολή εργασίας των υγειονομικών που δεν έχουν εμβολιαστεί, βρίσκεται το υπουργείο Υγείας. Σήμερα εκπνέει η προθεσμία για περίπου 15.000 εργαζόμενους – κυρίως νοσηλευτές, διοικητικό και λοιπό προσωπικό – του δημόσιου Συστήματος Υγείας που δεν έχουν προγραμματίσει τον εμβολιασμό τους ή δεν έχουν εμβολιαστεί έστω με μια δόση του εμβολίου για την πρόληψη της λοίμωξης Covid-19, κάτι που τους θέτει εκτός των δομών υγείας για τρεις μήνες με στέρηση αποδοχών.
Στο μέτρο της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού στους υγειονομικούς αναφέρθηκε χθες κατά την καθιερωμένη εβδομαδιαία ενημέρωση για την εμβολιαστική εκστρατεία κατά του κορωνοϊού ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας, κ. Βασίλης Κοντοζαμάνης, τονίζοντας ότι «απευθύνεται σε όσους είναι επιφορτισμένοι με τη φροντίδα των πλέον ευπαθών συμπολιτών μας» και προβλέπει:
- την αναστολή των καθηκόντων για όσους δεν έχουν κάνει τουλάχιστον μία δόση
- την επιστροφή του μισθού ως αχρεωστήτως καταβληθέντος με βάση το σύστημα μισθοδοσίας στο δημόσιο τομέα, που προβλέπει προκαταβολή αποδοχών δεκαπενθημέρου
- την αλλαγή της εργασιακής κατάστασης όσων εμβολιαστούν μετά την αναστολή της εργασίας τους, καθώς ενδέχεται να τοποθετηθούν σε άλλη θέση μετά την επιστροφή τους, εφόσον οι ανάγκες της υπηρεσίας στην οποία υπάγονται θα έχουν διαφοροποιηθεί.
«Ο νόμος που προβλέπει την αναστολή των καθηκόντων για όσους δεν έχουν κάνει τουλάχιστον μία δόση, θα εφαρμοστεί στο ακέραιο. Το Υπουργείο Υγείας έχει καταρτίσει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για την αναδιάταξη των δυνάμεων, ώστε να λειτουργήσει το σύστημα Υγείας για όλους τους συμπολίτες μας και να αντιμετωπιστούν οι όποιες αρρυθμίες ενδεχομένως προκύψουν» τόνισε ο κ. Κοντοζαμάνης.
Μετακινήσεις προσωπικού εντός νοσοκομείου ή Κέντρου Υγείας αρχικά αλλά κι εντός Υγειονομικής Περιφέρειας (ΥΠΕ) και σύμπτυξη κλινικών και τμημάτων, λειτουργία της ηλεκτρονικής πλατφόρμας από αύριο για τρίμηνης διάρκειας προσλήψεις επικουρικού προσωπικού, πλην ιατρών, και συμβάσεις fast track με τον ιδιωτικό τομέα για την παροχή υπηρεσιών εντός του ΕΣΥ όπου χρειαστεί, είναι οι τρεις βασικοί άξονες του έκτακτου επιχειρησιακού σχεδίου που θα ξεδιπλωθεί το επόμενο διάστημα στο σύστημα υγείας της χώρας για την κάλυψη των κενών των ανεμβολίαστων εργαζόμενων.
Για τη διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας των δομών υγείας το αρμόδιο υπουργείο έχει ζητήσει από την αρχή του μήνα από τις διοικήσεις των Υγειονομικών Περιφερειών (ΥΠΕ) να καταρτίσουν καταλόγους με το εμβολιασμένο και το ανεμβολίαστο προσωπικό και βάσει αυτών να εκπονηθούν τα επιχειρησιακά σχέδια λειτουργίας τους.
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία για το εμβολιασμένο προσωπικό του ΕΣΥ τα οποία επικαλέστηκε ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας, έχει εμβολιασθεί το 85% των υγειονομικών εργαζομένων, προσθέτοντας επίσης πως η εικόνα θα είναι σαφέστερη αύριο. Ο ίδιος σημείωσε βεβαίως πως σε επίπεδο επί μέρους δομών υγείας, η εικόνα που διαμορφώνεται είναι διαφορετική και προκύπτουν συγκεκριμένα και στοχευμένα, μικρά ή μεγαλύτερα κενά, με βάση όσους τίθενται σε αναστολή εργασίας.
Πως θα υλοποιηθεί το σχέδιο
Το επιχειρησιακό σχέδιο θα ξεδιπλωθεί καταρχάς σε επίπεδο δομής υγείας και Υγειονομικής Περιφέρειας, με αναδιάταξη δυνάμεων και κατανομή του διαθέσιμου, εμβολιασμένου, προσωπικού, έτσι ώστε να αντιμετωπιστούν τα όποια προβλήματα προκύψουν. Σημειωτέον, ότι ο συνδυασμός της νέας επιδημικής έξαρσης που οδηγεί στο ΕΣΥ καθημερινά εκατοντάδες ασθενείς – χθες οι νοσηλευόμενοι συνολικά ξεπερνούσαν τους 2.500 σε όλα τα νοσοκομεία-, των δύσκολων φθινοπωρινών και χειμερινών μηνών που έπονται αναφορικά με τον έλεγχο του κορωνοϊού καθώς και τα κενά που προκαλεί η άρνηση των περίπου 15.000 υγειονομικών για εμβολιασμό και συνεπώς η αναστολή των καθηκόντων τους, θεωρείται επικίνδυνος για το σύστημα υγείας.
Τα κενά σε ιατρονοσηλευτικό και βοηθητικό λοιπό προσωπικό, όπως τραυματιοφορείς και διοικητικοί υπάλληλοι, θα καλυφθούν με δύο τρόπους: πρώτον με μετακινήσεις προσωπικού εντός των δομών της ιδίας ΥΠΕ και δεύτερον με συγχώνευση τμημάτων και κλινικών. Επίσης, εφόσον κριθεί απαραίτητο βάσει της ιδιομορφίας κάθε περιοχής – πορεία της επιδημίας κορωνοϊού, πληθυσμός κάλυψης, άλλα επιδημιολογικά χαρακτηριστικά – θα τεθεί σε ισχύ σε δεύτερη φάση η αναστολή λειτουργίας μικρότερων νοσοκομειακών δομών ώστε το προσωπικό να τεθεί στη διάθεση του κοντινότερου κεντρικού νοσοκομείου.
Ο δεύτερος άξονας είναι η ενεργοποίηση της πλατφόρμας υποβολής αιτήσεων για την πρόσληψη επικουρικού προσωπικού με τρίμηνης διάρκειας συμβάσεις, εκτός γιατρών, το οποίο θα καλύψει τα κενά τα οποία θα δημιουργηθούν. Όπως διευκρίνισε ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας, η πλατφόρμα θα ενεργοποιηθεί αύριο, 1η Σεπτεμβρίου και θα αφορά μόνο επικουρικό προσωπικό που θα καλύψει τις ανάγκες στις δομές Υγείας, λόγω αναστολής καθηκόντων αυτών που δεν έχουν εμβολιαστεί. Περαιτέρω στοιχεία για τη σχετική διαδικασία αναμένεται να δημοσιοποιηθούν σήμερα στην ιστοσελίδα του υπουργείου Υγείας. Ενδεικτικό των γρήγορων αντανακλαστικών που επιθυμούν οι αρμόδιοι του υπουργείου Υγείας να επιδειχθούν είναι πως τις συμβάσεις με το επικουρικό προσωπικό θα τις υπογράφει ο διοικητής της οικείας Υγειονομικής Περιφέρειας αντί για τον υπουργό Υγείας, με στόχο οι νέοι -και εμβολιασμένοι- επικουρικοί εργαζόμενοι να εισέρχονται ταχύτατα στις κενές θέσεις.
Τέλος, για την ενίσχυση των νοσοκομείων ώστε να προσφέρουν όσο το δυνατόν πληρέστερες υπηρεσίες στους ασθενείς δρομολογούνται στοχευμένα και κατά περίπτωση συμβάσεις και πάλι με διαδικασίες fast track. «Εφόσον χρειαστεί θα συμβληθούμε με ιδιώτες, σε ό,τι αφορά τις υποστηρικτικές υπηρεσίες – αυτό γίνεται άλλωστε και τώρα. Απλά θα έχουμε τα εργαλεία στο χέρι μας, θα νομοθετήσουμε σχετικά τις επόμενες ημέρες, έτσι ώστε οι διαδικασίες αυτές να είναι πιο γρήγορες. Όπου χρειαστεί θα έχουμε ταχύτερες διαδικασίες σύναψης τέτοιων συμβάσεων» ανέφερε χθες ο κ. Κοντοζαμάνης. Από τις πρώτες συμβάσεις που θα υπογραφούν θα είναι εκείνες με τον ιδιωτικό τομέα για την κάλυψη των αναγκών σε ασθενοφόρα με εμβολιασμένους διασώστες δεδομένου ότι θα χρειαστεί να τεθούν σε αναστολή 1.245 ανεμβολίαστοι εργαζόμενοι που απασχολούνται ως πληρώματα ασθενοφόρων σε όλη τη χώρα. Στην Αττική οι ανεμβολίαστοι διασώστες είναι 350, στη Θεσσαλονίκη 300, στη Μυτιλήνη 100 και στην Πάτρα 90.
Ειδικότερα, δρομολογείται η αναπλήρωση των κενών θέσεων ιατρών, νοσηλευτών και παραϊατρικού προσωπικού των νοσοκομείων, των Κέντρων Υγείας και των Περιφερειακών Ιατρών με ιδιώτες επαγγελματίες Υγείας, είτε με σύμβαση ορισμένου χρόνου (3 μήνες με δυνατότητα ανανέωσης για άλλους 3 μήνες), είτε με απόδειξη παροχής υπηρεσιών – το γνωστό «μπλοκάκι».
Σε ότι αφορά τις υπηρεσίες που παρέχονται εντός των δομών του δημόσιου Συστήματος Υγείας από εξωτερικούς παρόχους (εργολάβους), όπως η καθαριότητα, η φύλαξη και η σίτιση, τα τυχόν κενά θα καλυφθούν με ευθύνη των παρόχων, καθώς υποχρεούνται την Τετάρτη να έχουν αντικαταστήσει το ανεμβολίαστο προσωπικό τους με πλήρως εμβολιασμένο.
Τέλος, για τις δομές και τμήματα/κλινικές που το απασχολούμενο προσωπικό είναι μοναδικό, όπως για παράδειγμα ένα παρασκευαστής εργαστηρίου ή ο μοναδικός Ακτινοδιαγνώστης ενός Κέντρου Υγείας, αν δεν μπορεί να καλυφθεί το κενό με μετακίνηση από άλλη δομή ή οι γεωγραφικές ιδιομορφίες της περιοχής δεν επιτρέπουν την αναστολή λειτουργίας του τμήματος, τότε προβλέπεται η αντικατάσταση του εργαζόμενου αφού πρώτα θα έχει βρεθεί ο αντικαταστάτης του από τον ιδιωτικό τομέα.
Σχολεία και κορωνοϊός
Στην κρισιμότητα του εμβολιασμού εφήβων 12-17 ετών αναφέρθηκε η πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, ομότιμη καθηγήτρια Παιδιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, κυρία Μαρία Θεοδωρίδου, μετά τη ραγδαία αύξηση νέων κρουσμάτων στη συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα και, μάλιστα, πριν ακόμη ανοίξουν τα σχολεία στη χώρα μας, απευθύνοντας παράλληλα έκκληση στους γονείς να μεριμνήσουν για τη θωράκιση των παιδιών τους.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), που παρέθεσε κατά τη χθεσινή ενημέρωση, για την εξάπλωση του κορωνοϊού σε παιδιά και εφήβους, μέσα σε δύο μόλις μήνες, από τον Μάιο έως τον Ιούλιο 2021, το ποσοστό κρουσμάτων στα παιδιά κάτω των 17 ετών υπερδιπλασιάστηκε. Συγκεκριμένα, εκτοξεύτηκε στο 20% από το 7,5% επί του συνόλου, γεγονός που σημαίνει ότι ήδη, πριν ξεκινήσει το νέο σχολικό έτος, 1 στα 5 κρούσματα αφορά σε μαθητή.
Η μεγάλη διασπορά κορωνοϊού που καταγράφεται σε περίοδο διακοπών σε συνδυασμό με τη χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη στον ανήλικο πληθυσμό άνω των 12 χρόνων προμηνύει τους λεπτούς χειρισμούς που θα απαιτήσει η επερχόμενη επαναλειτουργία των σχολείων. Στην ηλικιακή ομάδα 15-17 χρόνων, έχει εμβολιαστεί το 16,5% και αν συνυπολογιστούν τα ραντεβού το ποσοστό ανέρχεται στο 19,5%. Και στην ηλικιακή ομάδα 12-14, έχει εμβολιαστεί το 6,5% και αν υπολογιστούν τα προγραμματισμένα ραντεβού το ποσοστό ανέρχεται στο 8,4%.
Η καθηγήτρια επικαλέστηκε και το παράδειγμα της Σκωτίας που ήδη πληρώνει βαρύ επιδημιολογικό τίμημα: τα κρούσματα σε παιδιά έφτασαν στο 30% μετά το άνοιγμα των σχολείων στις 15 Αυγούστου.
Τα ανησυχητικά δεδομένα αναδεικνύουν τη σημασία του εμβολιασμού στους νέους 12-17 ετών ο οποίος, εξήγησε η κυρία Θεοδωρίδου, προφυλάσσει πολλαπλά τους νέους, γεγονός που οδήγησε στο «πράσινο φως» από τις Επιτροπές Εμβολιασμών ανά τον κόσμο. Ειδικότερα, τα εμβόλια mRNA κατά της COVID-19:
- επιτρέπουν στους νέους να επιστρέψουν με ασφάλεια στο σχολείο και εξωσχολικές δραστηριότητες
- είναι ασφαλή, με ελάχιστες ανεπιθύμητες ενέργειες
- θωρακίζουν τη σωματική και ψυχική τους υγεία. Μετα-ανάλυση 28 μελετών σε πάνω από 80.000 νέους διαπίστωσε καταθλιπτικά συμπτώματα στο 25% και άγχους στο 20% κατά το lockdown Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου 2021, ποσοστά υπερδιπλάσια σε σχέση με πέρυσι. Άλλη έρευνα κατέδειξε την αύξηση από το 6,3% στο 16,9% υποτροπών σε παιδιά με νεανική ρευματοειδή αρθρίτιδα λόγω μειωμένης σωματικής δραστηριότητας.