Το απόλυτο χάος και η αδιανόητη ταλαιπωρία που υπέστησαν χιλιάδες οδηγοί στην Αττική Οδό, εν μέσω της κακοκαιρίας, φέρνει στην επιφάνεια τα όσα συμβαίνουν με το καθεστώς διαχείρισης και εκμετάλλευσης του οδικού άξονα, αλλά και τις κρίσιμες αποφάσεις που μένει να ληφθούν, καθώς σε περίπου τρία χρόνια λήγει η σύμβαση παραχώρησης.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είπε ότι πρέπει να καταβληθεί αποζημίωση 2.000 ευρώ για κάθε όχημα που εγκλωβίστηκε, ενώ νωρίτερα το πρωί της Τρίτης, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου είχε μιλήσει για το ενδεχόμενο να κατατεθεί από το κράτος αγωγή κατά της ιδιωτικής εταιρίας, που διαχειρίζεται την Αττική Οδό, για τα όσα συνέβησαν από το μεσημέρι της Δευτέρας με τον εγκλωβισμό και εγκατάλειψη των οδηγών - αλλά αυτό είναι το πρώτο βήμα, σε μία σειρά ενεργειών, που μένει να γίνουν, ανάλογα με τις αποφάσεις που θα ληφθούν.
Από σήμερα το πρωί βοήθεια για τον απεγκλωβισμό των οχημάτων και βοήθεια στους οδηγούς ανέλαβαν στρατιώτες που έφτασαν στα σημεία που τα είχαν εγκαταλείψει οι οδηγοί τους με κομβόι στρατιωτικών οχημάτων. Σύμφωνα με πληροφορίες 200 οδηγοί βρίσκονται ακόμη εγκιλωβισμένοι στα αυτοκίνητά τους
Η Αττική οδός είναι ίσως ο πιο βασικός οδικός άξονας της Αττικής. Αλλά είναι ταυτόχρονα ένας ιδιωτικός δρόμος με πανάκριβα διόδια και με τρομερά προβλήματα όχι μόνο καθημερινής λειτουργίας -μεγάλες ουρές σε ώρες αιχμής για παράδειγμα-, αλλά και ελλιπών υποδομών. Πλέον αποδεικνύεται ότι υστερεί δραματικά σε έργα συντήρησης, καθώς και στη διαχείριση έκτακτων καταστάσεων. Μόνο που γι’ αυτό το τελευταίο πρόβλημα είχε δώσει και στο παρελθόν αρνητικά δείγματα. Τον Σεπτέμβριο του 2019, σε μία νεροποντή, ούτε καν ωρών, η Αττική Οδός είχε μετατραπεί σε ποτάμι. Τα νερά, που σε ορισμένα σημεία δημιούργησαν λίμνες προκάλεσαν ένα πρωτοφανές και αδικαιολόγητο κυκλοφοριακό κομφούζιο και στα δύο ρεύματα μάλιστα.
Στην τωρινή κρίση με την κακοκαιρία «Ελπίς», αποδείχθηκε ότι η Αττική Οδός δεν έχει επενδύσει καν σε βασικές υποδομές, όπως σε μηχανήματα για παράδειγμα. Καταφανώς απουσιάζει ένας επιχειρησιακός μηχανισμός που είναι ικανός να αντιμετωπίσει έστω τα πιο βασικά. Στην πραγματικότητα δηλαδή δεν υπάρχει ούτε καν το ανθρώπινο δυναμικό, με την ανάλογη εκπαίδευση και ετοιμότητα για να ανταποκριθεί σε δύσκολες καταστάσεις. Επί ώρες χθες, ακόμη και μέχρι σήμερα το πρωί δεν υπήρχε καμία υπεύθυνη, σοβαρή και έγκαιρη ενημέρωση των οδηγών, που είτε έμπαιναν στην Αττική Οδό, είτε παρέμεναν εγκλωβισμένοι εντός αυτής. Στη συνέχεια δεν υπήρξε καμία πρόνοια για την αντιμετώπιση βασικών αναγκών, όπως η παροχή φαγητού και νερού σε ανθρώπους που κινδύνευαν από το κρύο και δεν είχαν καμία προοπτική να απεγκλωβιστούν σύντομα.
Για την ύπαρξη μέσων, που θα επιστρατεύονταν ώστε να μετακινηθούν ακινητοποιημένα αυτοκίνητα και φορτηγά ούτε λόγος. Όπως και δεν υπήρχε επάρκεια σε μηχανήματα καθαρισμού από το χιόνι. Ούτε φυσικά κάποιο σχέδιο για να μείνει ανοιχτή η ΛΕΑ, προκειμένου να εφαρμοστεί κάποιο εναλλακτικό ή υποστηρικτικό σχέδιο. Άνθρωποι κινδύνευσαν από την πολύωρη παραμονή τους, αφέθηκαν στην τύχη τους, εναποθέτοντας τις ελπίδες τους στο στρατό και την πυροσβεστική.
Η έλλειψη όλων αυτών των μέσων και του ανθρώπινου δυναμικού, ή και του σχεδίου αντιμετώπισης έκτακτων καταστάσεων, ίσως να έχει σχέση με τις προτεραιότητες των υπευθύνων της Αττικής Οδού. Και βασική προτεραιότητα ως φαίνεται είναι η αύξηση των κερδών και η διανομή όσο γίνεται υψηλότερων μερισμάτων. Αντί να διατεθούν χρήματα για συντήρηση, υποδομές, μηχανήματα, ενίσχυση της επιχειρησιακής ικανότητας με το κατάλληλο ανθρώπινο δυναμικό, οι υπεύθυνοι προτιμούν τη μεγιστοποίηση των κερδών των μετόχων. Για τη χρήση μόνο 2019, διανεμήθηκε συνολικό ποσό 92,6 εκατ. ευρώ. Μία εντυπωσιακή απόδοση, που κάνει την επένδυση της Αττικής Οδού από τις μεγαλύτερες και συμφέρουσες για τους ιδιώτες που διαχειρίζονται την Αττική Οδό. Προ διετίας είχε εκδηλωθεί με θράσος και η πρόθεση για αύξηση των διοδίων, κάτι που τελικά που αποτράπηκε.
Τα τελευταία 15 χρόνια τα κέρδη ανέρχονται στα 770 εκατ. ευρώ, ενώ πολλοί μιλούν για λογιστικούς ελιγμούς, ώστε μέσω παράλληλων εταιριών, κυρίως της εταιρίας Αττικές Διαδρομές να μην υπολογίζονται ουσιαστικά τα πραγματικά κέρδη του αυτοκινητόδρομου, αλλά να καταγράφονται μικρότερα για να μην επιστρέψει ο δρόμος νωρίτερα από το 2024 στο δημόσιο, όπως προέβλεπε η αρχική σύμβαση, που είχε και ρήτρα απόδοσης.
Μέλος του μητρώου
