Χθες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε πρόταση κανονισμού για την ενίσχυση της διαφάνειας στον τομέα της βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων και για την παροχή βοήθειας στις δημόσιες αρχές «ώστε να διασφαλίσουν την ισόρροπη ανάπτυξη του τομέα στο πλαίσιο του βιώσιμου τουρισμού», συστήνοντας μεταξύ άλλων στις πλατφόρμες (Airbnb, Booking κ.ά.) να παρέχουν στοιχεία αναφορικά με τον αριθμό των διανυκτερεύσεων, των μισθωτών αλλά και των εκμισθωτών ώστε «οι νέοι κανόνες να βελτιώσουν τη συλλογή και την κοινοχρησία δεδομένων από τους εκμισθωτές και τις διαδικτυακές πλατφόρμες. Αυτό, με τη σειρά του, θα συμβάλλει στη διαμόρφωση αποτελεσματικών και αναλογικών τοπικών πολιτικών για την αντιμετώπιση των προκλήσεων και των ευκαιριών που σχετίζονται με τον τομέα της βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων».
Όπως επισημαίνει μάλιστα η Κομισιόν, παρά το γεγονός ότι οι κρατήσεις βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων παρέχουν οφέλη στους εκμισθωτές και στους τουρίστες, μπορούν να δημιουργήσουν ανησυχίες για ορισμένες τοπικές κοινότητες που αντιμετωπίζουν, για παράδειγμα, έλλειψη οικονομικά προσιτής στέγασης, φαινόμενο για το οποίο έχει κατηγορηθεί η βραχυχρόνια μίσθωση και στη χώρα μας ειδικά για συγκεκριμένες γειτονιές της Αθήνας (π.χ. Κουκάκι), πολύ δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς (Μύκονος, Σαντορίνη, Χανιά κ.ο.κ.).
Τα στοιχεία και οι προτάσεις της Κομισιόν
Η Κομισιόν σημειώνει ότι οι βραχυχρόνιες μισθώσεις ακινήτων αναπτύσσονται με ταχείς ρυθμούς στην Ε.Ε. και ενισχύονται σε μεγάλο βαθμό από την οικονομία των πλατφορμών. Αντιπροσωπεύουν περίπου το ¼ της συνολικής προσφοράς τουριστικών καταλυμάτων στην ΕΕ και ο αριθμός τους αυξάνεται σημαντικά σε ολόκληρη Ευρώπη. Η τάση αυτή επιβεβαιώθηκε κατά τη διάρκεια της κρίσης COVID: ο αριθμός των κρατήσεων βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων το καλοκαίρι του 2020 και του 2021 ήταν υψηλότερος από τα αντίστοιχα επίπεδα του 2018.
Επιπλέον, ο αριθμός των κρατήσεων κατά το πρώτο εξάμηνο του 2022 αυξήθηκε κατά 138 % σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2021. Με βάση τα στοιχεία, περί τα 200 εκατομμύρια διανυκτερεύσεις σε όλη την Ε.Ε. αντιστοιχούν στη βραχυχρόνια μίσθωση το πρώτο μισό του 2022, ενώ σχεδόν 9 στους 10 Ευρωπαίους πολίτες (89%) που έχουν κάνει κράτηση σε ένα τέτοιο κατάλυμα δηλώνουν ότι θα το συνέστηναν και σε άλλους.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, το νέο προτεινόμενο πλαίσιο:
Θα εναρμονίσει τις απαιτήσεις καταχώρισης για τους εκμισθωτές και τα ακίνητα που προσφέρουν για βραχυχρόνια μίσθωση, δηλαδή θα πρέπει να απαιτείται το ίδιο σύνολο σχετικών πληροφοριών για τους εκμισθωτές και τα ακίνητά τους, δηλαδή το «ποιος», «τι» και «πού». Κατά τη συμπλήρωση της καταχώρισης, οι εκμισθωτές θα πρέπει να λαμβάνουν μοναδικό αριθμό καταχώρισης.
Θα αποσαφηνίσει τους κανόνες για τη διασφάλιση της προβολής και του ελέγχου των αριθμών καταχώρισης: Οι πλατφόρμες θα πρέπει να διευκολύνουν τους εκμισθωτές να προβάλλουν τους αριθμούς καταχώρισης στις πλατφόρμες τους. Θα πρέπει επίσης να πραγματοποιούν δειγματοληπτικούς ελέγχους για να διαπιστώνεται κατά πόσον οι εκμισθωτές καταχωρίζουν και προβάλλουν τους σωστούς αριθμούς. Οι δημόσιες αρχές θα μπορούν να αναστέλλουν τους αριθμούς καταχώρισης και να ζητούν από τις πλατφόρμες να διαγράψουν τους μη συμμορφούμενους εκμισθωτές.
Θα εξορθολογίσει την κοινή χρήση δεδομένων μεταξύ πλατφορμών και δημόσιων αρχών: Οι πλατφόρμες θα πρέπει να κοινοποιούν στις δημόσιες αρχές δεδομένα σχετικά με τον αριθμό διανυκτερεύσεων και τον αριθμό των μισθωτών μία φορά τον μήνα, με αυτοματοποιημένο τρόπο, ώστε να υποστηριχθεί η χάραξη στοχευμένης πολιτικής.
Θα επιτρέπει την περαιτέρω χρήση των δεδομένων, σε συγκεντρωτική μορφή από φορείς π.χ. την Eurostat, στηρίζοντας την ανάπτυξη καινοτόμων υπηρεσιών που σχετίζονται με τον τουρισμό.
Θα δημιουργήσει ένα αποτελεσματικό πλαίσιο εφαρμογής: Τα κράτη μέλη θα παρακολουθούν την εφαρμογή αυτού του πλαισίου διαφάνειας και θα θεσπίσουν σχετικές κυρώσεις σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με τις υποχρεώσεις του εν λόγω κανονισμού.
Τι λένε οι φορείς
«Στην ουσία η Ελλάδα σε αυτή τη φάση είναι αρκετά βήματα μπροστά σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές αγορές όσον αφορά τις συγκεκριμένες προτάσεις γιατί έχει θεσπιστεί ο ΑΜΑ (Αριθμός Μητρώου Ακινήτου)», δηλώνει στο newmoney.gr ο κ. Νάσος Γαβαλάς, πρόεδρος του Συνδέσμου Εταιρειών Βραχυχρόνιας Μίσθωσης Ακινήτων (STAMA Greece), ο οποίος αριθμεί 47 μέλη με 3.319 καταλύματα και 40 περιοχές παρουσίας ανά την Ελλάδα. «Είναι ωστόσο σημαντικό να γίνονται έλεγχοι για την πιστοποίηση των ΑΜΑ».
Ο ίδιος σχολιάζει και τις προτάσεις, φορολογικού και μη χαρακτήρα, που κατέθεσε σε σχετική του επιστολή προς το κυβερνητικό επιτελείο ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) την περασμένη εβδομάδα. Σημειωτέον ότι γενικότερες προτάσεις σε σχέση με τη φορολογία στην Ε.Ε. στην αγορά της βραχυχρόνιας μίσθωσης ετοιμάζεται να υποβάλλει και η Κομισιόν.
Ο ΣΕΤΕ, μεταξύ άλλων, προτείνει μέγιστο αριθμό ακινήτων που εκμισθώνονται βραχυχρόνια ανά δήμο (να παρέχεται δηλαδή το δικαίωμα στους ΟΤΑ Α’ βαθμού να ορίσουν, μετά από απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου τους, η οποία θα αιτιολογείται με βάση σχετική επιστημονική μελέτη, το μέγιστο αριθμό ακινήτων που μπορούν να εγγράφονται στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Μίσθωσης για την περιοχή εντός των ορίων τους) με τον κ. Γαβαλά να σχολιάζει ότι «πρόκειται για ένα δύσκολα εφαρμόσιμο ζήτημα γιατί πρέπει να υπάρξουν ακριβή στοιχεία για το πόσα σπίτια είναι σε κάθε περιοχή». Η χρήση του ΑΜΑ μπορεί να βοηθήσει προς αυτή την κατεύθυνση ωστόσο δεν είναι πανάκεια, δεδομένου ότι η αγορά είναι δυναμική κάθε μήνα και «ο αριθμός των «ενεργών» καταχωρήσεων αλλάζει συνεχώς. Μία ακόμη παράμετρος έχει να κάνει με το ποιος τελικά θα αποφασίσει τον αλγόριθμο για το πόσα καταλύματα «χωράνε» σε κάθε γειτονιά σε σχέση με τα σπίτια που διατίθενται για μακροχρόνια μίσθωση για τα οποία επίσης δεν υπάρχουν συγκεκριμένα και ξεκάθαρα στοιχεία. Δεν είναι σωστό να δαιμονοποιείται η βραχυχρόνια μίσθωση για την άνοδο των τιμών των ακινήτων, γιατί, ούτως ή άλλως, ακόμη και σε περιοχές που δεν υπάρχει η συγκεκριμένη δραστηριότητα το real estate έχει κινηθεί ανοδικά. Εμείς θέλουμε να είμαστε δίπλα με το δήμο, ανοίγοντας στην αγορά της βραχυχρόνιας μίσθωσης και νέες περιοχές (π.χ. Ακαδημία Πλάτωνος), στηρίζουμε προς το θετικό και όχι προς την απαγόρευση».
Αντιδράσεις αναφορικά με τις προτάσεις του ΣΕΤΕ προς την κυβέρνηση για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις υπήρξαν τις προηγούμενες ημέρες και από τους ιδιοκτήτες ακινήτων μέσω της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ), επισημαίνοντας ότι οδηγούν νομοτελειακά στον ουσιαστικό “στραγγαλισμό” του θεσμού της βραχυχρόνιας μίσθωσης και τον εξοβελισμό της από το τουριστικό προϊόν της χώρας. «Η υιοθέτηση τέτοιων αλλαγών ενδέχεται να ωθήσει αναγκαστικά ένα μέρος της σήμερα νόμιμα δηλωμένης βραχυχρόνιας μίσθωσης σε άδηλες μισθώσεις, προξενώντας σημαντική ζημιά στα φορολογικά έσοδα του Δημοσίου», αναφέρουν οι ιδιοκτήτες.
Μέλος του μητρώου
