Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), το «πιο θανατηφόρο ζώο στον κόσμο» είναι το κουνούπι, το οποίο σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις σκοτώνει από 500.000 έως και ένα εκατομμύριο ανθρώπους ετησίως. Ο κύριος λόγος που τα κουνούπια είναι τόσο θανατηφόρα είναι επειδή αποτελούν φορείς ασθενειών, κυρίως της ελονοσίας.
Η ελονοσία προκαλείται από παρασιτικούς μονοκύτταρους οργανισμούς του γένους Plasmodium, που μεταφέρονται από άτομο σε άτομο από κουνούπια Anopheles. Ενώ η ασθένεια είναι σπάνια στη Βόρεια Αμερική και την Ευρώπη, είναι συχνή σε περιοχές της Αφρικής, της νότιας Ασίας και της Νότιας Αμερικής. Παγκοσμίως, η ελονοσία προκάλεσε περίπου 619.000 θανάτους το 2021, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ).
Η ασθένεια είναι συχνά θεραπεύσιμη με προσιτή υγειονομική περίθαλψη. Αλλά για τα άτομα υψηλού κινδύνου – όπως τα μικρά παιδιά, οι έγκυες και τα άτομα με ανοσολογικές ανεπάρκειες, όπως το HIV/AIDS – η ελονοσία μπορεί να είναι πολύ σοβαρή. Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, περίπου το 80% όλων των θανάτων από ελονοσία στην Αφρική αφορά παιδιά κάτω των 5 ετών.
Τα κουνούπια μεταδίδουν και άλλες ασθένειες, όπως ο δάγκειος πυρετός, ο ιός του Δυτικού Νείλου, ο ιός Ζίκα και η λεμφική φιλαρίαση.
Γιατί λοιπόν τα κουνούπια είναι τόσο αποτελεσματικά στη διάδοση ασθενειών; Πρώτον, τα θηλυκά κουνούπια τρέφονται με αίμα, πράγμα που σημαίνει ότι μεταφέρουν πολύ εύκολα παθογόνους μικροοργανισμούς από την κυκλοφορία του αίματος ενός ατόμου σε ένα άλλο, δήλωσε στο Live Science η Σάνον Λαντό, οικολόγος ασθενειών στο Ινστιτούτο Μελετών Οικοσυστημάτων Cary στο Millbrook της Νέας Υόρκης. Είναι επίσης μικρά και φτερωτά, πράγμα που σημαίνει ότι μπορούν να εξαπλωθούν εύκολα και να τσιμπήσουν ανθρώπους χωρίς να γίνουν αντιληπτά.
Επιπλέον, άνθρωποι και κουνούπια μοιραζόμαστε τα ίδια οικοσυστήματα και τους πόρους. Τα κουνούπια βασίζονται στο νερό για να αναπαραχθούν, όπως ακριβώς και οι άνθρωποι βασίζονται στο νερό για να ζήσουν, πράγμα που σημαίνει ότι τείνουμε να ζούμε στα ίδια μέρη.
Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι καθώς ο πλανήτης θερμαίνεται, οι μολυσματικές ασθένειες θα μπορούσαν να αρχίσουν να εξαπλώνονται σε νέες περιοχές, εάν τα τοπικά περιβάλλοντα αρχίσουν να γίνονται πιο φιλόξενα για αυτά τα παθογόνα και τα κουνούπια που τα μεταφέρουν, δήλωσε στο Live Science ο Άντι ΜακΝτόναλντ , οικολόγος ασθενειών στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στη Σάντα Μπάρμπαρα.