Από τα τέσσερα σαπούνια που εξετάστηκαν, το μόνο σαπούνι που δεν αύξησε τον κίνδυνο έκθεσης σε κουνούπια ήταν εκείνο το οποίο είχε άρωμα καρύδας. Οι ειδικοί σημειώνουν ότι η μελέτη αυτή ήταν μικρή και χρειάζονται περισσότερες έρευνες προκειμένου να εξαχθούν πλήρη συμπεράσματα.
Τα τσιμπήματα των κουνουπιών μπορεί να επιφέρουν ερεθισμό και κνησμό, καθώς και πιθανή έκθεση σε ασθένειες που μεταφέρει αυτό το έντομο. Αν διαπιστώσεις ότι τα κουνούπια τείνουν να έλκονται από εσένα και να σε τσιμπάνε, ίσως ήρθε η ώρα να εμβαθύνεις στη βασική αιτία του προβλήματος, ξεκινώντας από το τι βάζεις στο σώμα σου για να προσελκύσεις ή να αποτρέψεις το συγκεκριμένο έντομο.
Ερευνητές από το Virginia Tech εξέτασαν κατά πόσον ορισμένα σαπούνια που χρησιμοποιεί κάποιος έλκουν ή απωθούν τα κουνούπια. Στην ερεύνα που έκαναν διαπίστωσαν ότι τα σαπούνια αλληλεπιδρούν με ενδιαφέροντες τρόπους με τη φυσική οσφρητική υπογραφή ενός ατόμου -σκέψου το ως το δικό σου μοναδικό προφίλ μυρωδιάς- επηρεάζοντας τις χημικές ενώσεις στις οποίες ανταποκρίνεται ένα κουνούπι σε έναν ανθρώπινο ξενιστή.
Ο επικεφαλής συγγραφέας Clément Vinauger, PhD, επίκουρος καθηγητής βιοχημείας στο Virginia Tech, δήλωσε στο Health ότι τα σαπούνια τείνουν να είναι αρωματισμένα με χημικές ουσίες που συνδέονται με τις ευχάριστες μυρωδιές των λουλουδιών που βρίσκονται στη φύση. Είπε ότι τα κουνούπια χρησιμοποιούν επίσης «πτητικές ουσίες που εκπέμπονται από τα φυτά» για να βρουν λουλούδια και να πάρουν σάκχαρα από το νέκταρ τους. Με όλα αυτά κατά νου, ο ίδιος και η ομάδα του ανέμεναν ότι η προσθήκη αυτών των χημικών ουσιών με άρωμα λουλουδιών σε σαπούνια που χρησιμοποιούνται για την ανθρώπινη υγιεινή θα επηρέαζε την έλξη των κουνουπιών προς τους ανθρώπους.
«Αυτό που εξέπληξε στα αποτελέσματά μας ήταν η σημασία της αλληλεπίδρασης μεταξύ των συγκεκριμένων χημικών ουσιών του σαπουνιού και της οσμής του σώματος κάθε συγκεκριμένου ατόμου στον καθορισμό του κατά πόσον ένα άτομο θα γινόταν περισσότερο ή λιγότερο ελκυστικό για τα κουνούπια μετά την εφαρμογή σαπουνιού στο δέρμα του», εξήγησε ο Vinauger. «Με άλλα λόγια, εκπλαγήκαμε όταν διαπιστώσαμε ότι ορισμένα σαπούνια, αλλά όχι όλα, θα αύξαναν την ελκυστικότητα ορισμένων ανθρώπων -αλλά όχι άλλων».
Η καρύδα ως απωθητικό
Η μελέτη ήταν σχετικά μικρή ο Dr. Vinauger και η ομάδα του έβαλαν τέσσερις συμμετέχοντες να πλυθούν με σαπούνι από τέσσερις μάρκες, Dial, Dove, Native και Simple Truth. Οι συμμετέχοντες αυτοί ξέπλυναν και τα δύο αντιβράχια για 30 δευτερόλεπτα με απιονισμένο νερό και στη συνέχεια στέγνωσαν με χαρτοπετσέτα.
Το ένα αντιβράχιο δεν θα λάμβανε καμία περαιτέρω θεραπεία, θα τοποθετούνταν ένα νάιλον μανίκι και θα τυλιγόταν σε αλουμινόχαρτο. Στη συνέχεια θα πλένονταν το άλλο αντιβράχιο με τα διάφορα σαπούνια για περιόδους 10 δευτερολέπτων και στη συνέχεια θα ξεπλένονταν με απιονισμένο νερό για άλλα 10 δευτερόλεπτα, ακολουθούμενη από την εφαρμογή του νάιλον μανικιού και το αλουμινόχαρτο. Τα μανίκια χρησιμοποιήθηκαν για να συλλάβουν την πλήρη μυρωδιά από το δέρμα που θα μπορούσε να καταγράψει ένα κουνούπι, συμπεριλαμβανομένης της φυσικής μυρωδιάς του ατόμου που θα αναμιγνυόταν με το σαπούνι.
Ξεχωριστά, οι μυρωδιές των σαπουνιών εξετάστηκαν μόνες τους, με νάιλον μανίκια που πλύθηκαν με κάθε σαπούνι και στη συνέχεια ξεπλύθηκαν. Παρόμοια με τα νάιλον που εφαρμόστηκαν στα αντιβράχια των συμμετεχόντων, χρησιμοποιήθηκαν ως μάρτυρες καθαρά μανίκια ξεπλυμένα με νερό, αλλά χωρίς σαπούνι. Μετά τη συλλογή των αρωμάτων, τα μανίκια τοποθετήθηκαν σε μικρά κύπελλα, τα οποία στη συνέχεια τοποθετήθηκαν σε ένα κλουβί, όπου τελικά θα απελευθερώνονταν κουνούπια για να διαπιστωθεί ποιο νάιλον προσέλκυε -ή απωθούσε- τα έντομα.
Το είδος κουνουπιού που χρησιμοποιήθηκε στη μελέτη ήταν το Aedes aegypti, το κύριο είδος που μεταδίδει ασθένειες όπως ο Ζίκα, ο δάγκειος πυρετός και η τσουκουνγκούνια. Όλα τα σαπούνια περιείχαν λιμονένιο, το οποίο προέρχεται από τα εσπεριδοειδή και είναι γνωστό ότι διώχνει τα κουνούπια. Αυτό τελικά δεν είχε μεγάλη σημασία. Τρία από τα μανίκια που πλύθηκαν με σαπούνι προσέλκυσαν τα κουνούπια, εκτός από το σαπούνι της μάρκας Native που περιείχε άρωμα καρύδας.
«Είναι αξιοσημείωτο ότι στις μυρωδιές όλων των σαπουνιών κυριαρχούσε κυρίως το λιμονένιο, γνωστό για την απωθητική του δράση στα κουνούπια. Παρά το γεγονός αυτό, τρία από τα τέσσερα σαπούνια που εξετάστηκαν αύξησαν την προσέλκυση κουνουπιών», δήλωσε ο Dr.Vinauger, θέτοντας τα ευρήματα σε ένα πλαίσιο. «Τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι περισσότερο από την απόλυτη ποσότητα μιας συγκεκριμένης χημικής ουσίας, αυτό που πραγματικά έχει σημασία για τα κουνούπια είναι οι σχετικές ποσότητες των χημικών ουσιών στα μείγματα».
Τι προσελκύει τα κουνούπια στους ανθρώπους
Ο Dr.Vinauger εξήγησε ότι περίπου το 20% των ανθρώπινων ξενιστών είναι υπεύθυνο για το 80% περίπου των μεταδόσεων ασθενειών που μεταδίδονται από κουνούπια. Δεδομένης αυτής της πραγματικότητας, τόνισε πόσο κρίσιμο είναι να κατανοήσουμε τι κάνει ένα κουνούπι να τσιμπήσει ένα άτομο αντί για ένα άλλο. «Ενώ άλλες μελέτες έχουν προσδιορίσει ποιες χημικές ουσίες μεταξύ αυτών που παράγουμε ως μέρος της οσμής του σώματός μας προσελκύουν τα κουνούπια, η επίδραση των οσμών που προσθέτουμε συνήθως στην οσμή μας έμεινε να προσδιοριστεί», πρόσθεσε. Ο Patrick «PJ» Liesch, MS, είναι ο διευθυντής του Εργαστηρίου Διαγνωστικής Εντομολογίας του UW-Madison και «ο τύπος των εντόμων του Ουισκόνσιν», ο οποίος δίνει τακτικά ομιλίες και εμφανίσεις στα μέσα ενημέρωσης για όλα τα έντομα. Ο Liesch, ο οποίος δεν σχετίζεται με αυτή τη νέα μελέτη, δήλωσε στο Health ότι τα κουνούπια μπορεί να έλκονται από τους ανθρώπους για διάφορους λόγους.
«Οι πτητικές χημικές ουσίες που σχετίζονται με το δέρμα μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο σε κοντινότερες αποστάσεις και μπορούν να βοηθήσουν στην εξήγηση ορισμένων από τις αισθητές διαφορές στην ελκυστικότητα από άτομο σε άτομο», εξήγησε. «Ο καθένας διαφέρει ως προς τη μοναδική του οσμή που προκαλείται από τις πτητικές ουσίες του δέρματος και αυτό μπορεί να επηρεαστεί από παράγοντες όπως η γενετική, η ηλικία, το φύλο, ο μεταβολισμός, η διατροφή, η άσκηση, οι ρουτίνες προσωπικής φροντίδας και το μικροβίωμα του δέρματός μας».
Όσον αφορά τη νέα μελέτη, ο Liesch δήλωσε ότι «η χημεία του σαπουνιού είναι πολύπλοκη»-κάθε τύπος σαπουνιού μπορεί να διαφέρει ως προς τη χημική του σύνθεση, αλλά και ως προς τις μετατοπίσεις που προκαλεί «στα πτητικά συστατικά του δέρματος μετά τη χρήση». «Οι ερευνητές στην πρόσφατη εργασία διαπίστωσαν ότι πολύ συγκεκριμένες χημικές ουσίες συνέβη να αυξάνουν ή να μειώνουν την ελκυστικότητα για ένα είδος κουνουπιού, αν και ο ακριβής λόγος δεν είναι πλήρως κατανοητός σε πολλές περιπτώσεις», σημείωσε.
Προστατεύοντας τον εαυτό μας από τα κουνούπια
Ο Liesch δήλωσε ότι «είναι πολύ νωρίς για να πούμε» αν μελέτες όπως αυτή μπορούν να πουν σε κάποιον πώς να προστατευτεί καλύτερα από τα τσιμπήματα των κουνουπιών. Πρόσθεσε ακόμα ότι αυτή η έρευνα σχετικά με τα σαπούνια και τον τρόπο με τον οποίο επηρεάζουν την προσέλκυση κουνουπιών «είναι συναρπαστική», αλλά πρέπει να γίνουν περισσότερα πριν μπορέσουμε να καθορίσουμε αν πρέπει να κάνουμε αλλαγές στις συνήθειες προσωπικής φροντίδας μας.
«Με περίπου 3.600 είδη κουνουπιών γνωστά παγκοσμίως, θα χρειαστούν πρόσθετες δοκιμές», εξήγησε ο Liesch. «Παρ’ όλα αυτά, η μελέτη καταδεικνύει ότι οι ρουτίνες προσωπικής φροντίδας μας μπορούν να επηρεάσουν τις πτητικές ουσίες στο δέρμα μας, οι οποίες μπορεί να επηρεάσουν τη συνολική ελκυστικότητά μας στα κουνούπια».
Μερικά πράγματα που μπορούν να κάνουν οι άνθρωποι για να αποφύγουν τα κουνούπια, εκτός από την αγορά διαφορετικών σαπουνιών είναι:
1.Το πιο σημαντικό είναι να αποφεύγουν μέρη με υψηλή δραστηριότητα κουνουπιών.
2.Θα μπορούσες επίσης να τοποθετήσεις ανεμιστήρες αν κάνεις ένα καλοκαιρινό πάρτι έξω στην αυλή για να δημιουργήσεις κίνηση του αέρα που μπορεί να διασκορπίσει τα έντομα.
3. Χρήση ρούχων με μακριά μανίκια για να αποτρέψεις τα κουνούπια από το να φτάσουν στο δέρμα και τη χρήση απωθητικών που έχουν καταχωρηθεί από την EPA, όπως DEET, πικαριδίνη, IR3535 ή έλαιο λεμονιού ευκαλύπτου.
Η αλήθεια είναι ότι δεν κατανοούμε πραγματικά πλήρως όλους τους παράγοντες που παίζουν ρόλο όσον αφορά την έλξη των κουνουπιών για τον άνθρωπο. Δεν γνωρίζουμε αν η αλλαγή της ρουτίνας προσωπικής μας φροντίδας μπορεί να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο ένα κουνούπι ανταποκρίνεται σε εμάς. Επιπλέον, δήλωσε ότι έρευνες όπως αυτή θα μπορούσαν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη νεότερων, καλύτερων απωθητικών κουνουπιών στη συνέχεια. Για τον Dr. Vinauger, η νέα μελέτη προσφέρει «απόδειξη της έννοιας ότι τα σαπούνια αλληλεπιδρούν με την οσμή του σώματός μας».