Και τα τρία βρίσκονται σε «λίστα παρακολούθησης» από τον ΠΟΥ ως «πιθανώς καρκινογόνες» ουσίες.
Τα «πιθανώς καρκινογόνα» προϊόντα και δραστηριότητες, αλλιώς γνωστά και ως «Ομάδα 2Β», είναι 94 στο σύνολο και κάποια από αυτά δεν αποτελούν έκπληξη, για τους περισσότερους: Για παράδειγμα, στην λίστα βρίσκεται η βενζίνη, οι εργασίες στην άσφαλτο και η μόλυνση με τον ιό HIV, τύπου 2. Στην λίστα περιλαμβάνονται, ωστόσο και κάποια φαινομενικά «αθώα» αντικείμενα και δραστηριότητες, όπως οι φτέρες, το εκχύλισμα αλόης βέρα και τα παραδοσιακά ασιατικά λαχανικά τουρσί.
Τον Ιούλιο του τρέχοντος έτους, ο ΠΟΥ αναμένεται να προσθέσει στο μείγμα το τεχνητό γλυκαντικό ασπαρτάμη. Το προϊόν βρίσκεται υπό έλεγχο από την επιστημονική κοινότητα εδώ και δεκαετίες, αν και αυτή η εξέλιξη εξακολουθεί να θεωρείται μια τολμηρή κίνηση. Η ασπαρτάμη μπορεί να βρεθεί σε περίπου 6.000 προϊόντα διατροφής παγκοσμίως – και φορείς της βιομηχανίας έχουν επικρίνει τη νέα κατηγοριοποίηση ως παραπλανητική και μπερδεμένη. Στο παρελθόν, παρόμοιες κινήσεις έχουν οδηγήσει σε μηνύσεις.
Η κατηγοριοποίηση των καρκινογόνων του ΠΟΥ
Τι άλλο μπορεί να βρεθεί στη λίστα; Πώς συντάσσεται η λίστα αυτή και, επίσης, κυμαίνονται όλα τα προϊόντα που περιέχει στα ίδια επίπεδα κινδύνου;
Ο κατάλογος των πιθανών καρκινογόνων ουσιών του ΠΟΥ συντάσσεται από τον ερευνητικό του βραχίονα για τον καρκίνο, τον Διεθνή Οργανισμό Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC). Συνδυάζοντας επιστημονικά στοιχεία από μελέτες σε ανθρώπους και ζώα με άλλα σχετικά δεδομένα, όπως πιθανούς μηχανισμούς καρκινογένεσης, κατηγοριοποιούν τα στοιχεία που προκαλούν ανησυχία σε τέσσερις πιθανές ομάδες.
Ομάδα 1 – καρκινογόνα για τον άνθρωπο. Περιλαμβάνει το αλκοόλ, ορισμένους τύπους του ιού HPV και την ιονίζουσα ακτινοβολία.
Ομάδα 2Α – δυνάμει καρκινογόνα για τον άνθρωπο. Περιλαμβάνει το κόκκινο κρέας, τη νυχτερινή εργασία και την εξωτερική ατμοσφαιρική ρύπανση.
Ομάδα 2Β – πιθανώς καρκινογόνα για τον άνθρωπο. Σύντομα στην ομάδα αυτή θα συμπεριληφθεί η ασπαρτάμη.
Ομάδα 3 – δεν μπορούν να ταξινομηθούν επακριβώς ως προς την πιθανότητα πρόκλησης καρκίνου στον άνθρωπο (δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία καρκινογένεσης σε ανθρώπους ή ζώα). Η ομάδα περιλαμβάνει ορισμένα είδη αναισθητικών, εμφυτεύματα στήθους σιλικόνης και βαφές μαλλιών.
Για την Ομάδα 2Β, είναι απαραίτητο να υπάρχουν «περιορισμένα στοιχεία καρκινογένεσης στον άνθρωπο και επαρκή στοιχεία καρκινογένεσης σε πειραματόζωα». Σε αυτήν την κατηγορία μπορούν να εμπίπτουν προϊόντα, ακόμη και αν δεν υπάρχουν άμεσες ενδείξεις για τις καρκινογόνες ιδιότητές τους στον άνθρωπο, εφόσον υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι ο μηχανισμός μέσω του οποίου προκαλούν καρκίνο στα ζώα ισχύει και για τους ανθρώπους.
Άρθρο της WSJ «καίει» τον Μπιλ Γκέιτς: Οι προσωπικές, σεξουαλικού περιεχομένου ερωτήσεις σε γυναίκες που περνούσαν από συνέντευξη
Για παράδειγμα, η αλόη βέρα προστέθηκε στην ομάδα 2Β μετά από μία διετή μελέτη σε αρουραίους που διαπίστωσε ότι εκείνοι των οποίων το πόσιμο νερό ήταν ανακατεμένο με ένα εκχύλισμα των φύλλων της είχαν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν καρκίνους του παχέος εντέρου. Το σημαντικότερο είναι ότι άλλες έρευνες έχουν δείξει ότι ορισμένες χημικές ουσίες της αλόης μετατρέπονται σε εκείνες που μπορεί να βλάψουν το DNA – και επομένως πιθανώς να προκαλέσουν καρκίνο – στα έντερα τόσο των αρουραίων, όσο και των ανθρώπων. Έτσι, υπάρχουν ενδείξεις πιθανής καρκινογένεσης στα ζώα, καθώς και ένας λόγος που αυτό θα μπορούσε θεωρητικά να συμβεί και σε ανθρώπους.
Εκτός από τις φτέρες και το τουρσί, μερικά από τα πιο αξιοσημείωτα είδη στην Ομάδα 2Β περιλαμβάνουν τα αντισυλληπτικά που περιέχουν μόνο προγεστερόνη, τα μαγνητικά πεδία ραδιοσυχνοτήτων – τα οποία εκπέμπονται από πολλές κοινές ηλεκτρονικές συσκευές, συμπεριλαμβανομένων των κινητών τηλεφώνων – και τη ναφθαλίνη, το κύριο συστατικό των αντισκορικών. Ο κατάλογος περιέχει επίσης μια σειρά σπάνιων φυτών, όπως το εκχύλισμα kava, που χρησιμοποιείται εδώ και αιώνες στα νησιά του Νότιου Ειρηνικού ως τελετουργικό ποτό με μεθυστικές ιδιότητες, καθώς και το εκχύλισμα τζίνγκο μπιλόμπα, που πωλείται ως φυτικό φάρμακο.
Τέλος, υπάρχει επίσης μια σειρά από επαγγέλματα και δραστηριότητες στην Ομάδα 2Β: εκτός από την ξυλουργική, και την εργασία με πίσσα και/ή άσφαλτο, ο ΠΟΥ κατηγοριοποιεί τις βιομηχανίες στεγνού καθαρισμού και κλωστοϋφαντουργίας ως πιθανώς καρκινογόνες για τον άνθρωπο.
Ένα πιθανό ρίσκο
Όμως, αν και όλα αυτά τα διάφορα είδη ανήκουν στην ίδια ομάδα καρκινογένεσης του ΠΟΥ, δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι, ας πούμε, η εισπνοή αναθυμιάσεων ασφάλτου όλη την ημέρα ενώ εργάζεστε είναι εξίσου επικίνδυνη με το να φάτε ένα πιάτο βουτυρωμένα φύλλα φτέρης – μια δημοφιλή λιχουδιά σε πολλά μέρη του κόσμου, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ.
Οι οδηγίες του ΠΟΥ δεν ποσοτικοποιούν τον κίνδυνο οποιασδήποτε ουσίας της Ομάδας 2Β, ούτε συνιστούν όρια για την έκθεση των ανθρώπων σε αυτά. Αντίθετα, η κατηγοριοποίησή τους στις Ομάδας 1-3 απλώς υποδεικνύει πόσο ισχυρές είναι οι ενδείξεις ότι τα προϊόντα αυτά και οι δραστηριότητες έχουν κάποιες καρκινογόνες επιδράσεις.
Επομένως, το να πίνετε περιστασιακά ένα αναψυκτικό με ασπαρτάμη ή φάτε ένα πιάτο με ασιατικό τουρσί – εντός λογικών ορίων. Σύμφωνα με τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ, η αποδεκτή συνιστώμενη πρόσληψη ασπαρτάμης είναι έως και 50 mg ανά κιλό σωματικού βάρους κάθε μέρα.
Μέλος του μητρώου
