Οχρόνος των αυτοδιοικητικών εκλογών 2023 πλησιάζει, αφού σε λίγες ημέρες θα ανοίξουν οι κάλπες για τις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές, προκειμένου οι πολίτες με την ψήφο τους να αναδείξουν τους εκπροσώπους τους σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο.
Οι υποψήφιοι δήμαρχοι και περιφερειάρχες μαζί με την ομάδα τους αυτό το διάστημα «τρέχουν» προκειμένου να κοινωνήσουν το πρόγραμμά τους για την επόμενη ημέρα στο εκλογικό σώμα, αφού ο χρόνος των εκλογών σε επίπεδο αυτοδιοίκησης πλησιάζει.
Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά, οι δημοτικές και περιφερειακές εκλογές για το 2023 θα διενεργηθούν τον Οκτώβριο και συγκεκριμένα στις 8 του μήνα. Ως επαναληπτική ημερομηνία για τις δεύτερες κάλπες -όπου χρειαστούν- έχει οριστεί η αμέσως επόμενη Κυριακή, δηλαδή 15 Οκτωβρίου.
Οι νέες δημοτικές και περιφερειακές αρχές που θα προκύψουν από τις κάλπες του Οκτωβρίου θα αναλάβουν καθήκοντα την 1η Ιανουαρίου του 2024 και η πενταετής θητεία τους θα λήξει στις 31 Δεκεμβρίου το 2028.
Στις επικείμενες αυτοδιοικητικές εκλογές επανέρχεται το πλειοψηφικό εκλογικό σύστημα ανάδειξης των αιρετών οργάνων των δήμων, μετά την εφαρμογή κατά τις προηγούμενες αυτοδιοικητικές εκλογές της 26ης Μαΐου 2019 του εκλογικού συστήματος της απλής αναλογικής.
Οι αλλαγές στις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές 2023
Ακολούθως, παρατίθενται, συνοπτικά, οι βασικές αλλαγές που επιφέρει ο ν.4804/2021 (Α’ 90) και οι οποίες θα εφαρμοστούν κατά τις προσεχείς δημοτικές εκλογές:
1) υποβολή σε ενιαίο ψηφοδέλτιο υποψηφιότητας για τα αξιώματα του δημάρχου, δημοτικού συμβούλου, συμβούλου δημοτικής κοινότητας και προέδρου δημοτικής κοινότητας,
2) επιτυχών συνδυασμός, κατά την πρώτη ψηφοφορία (πρώτη Κυριακή) θεωρείται όποιος λάβει ποσοστό μεγαλύτερο του σαράντα τρία τοις εκατό (43% συν μια ψήφο) του συνόλου των εγκύρων ψηφοδελτίων,
3) δικαίωμα εκλογής δημοτικού συμβούλου και συμβούλου δημοτικής κοινότητας με πληθυσμό μεγαλύτερο ή ίσο των 2.001 μόνιμων κατοίκων έχει ο επιλαχών συνδυασμός αν κατά την αρχική ψηφοφορία συγκέντρωσε ποσοστό τουλάχιστον τρία τοις εκατό (3%) του συνόλου των εγκύρων ψηφοδελτίων,
4) αναπροσδιορισμός της πληθυσμιακής βάσης για τον καθορισμό του αριθμού των μελών του δημοτικού συμβουλίου, των συμβουλίων των δημοτικών κοινοτήτων και των προέδρων των δημοτικών κοινοτήτων, και αναπροσδιορισμός του αριθμού των μελών του δημοτικού συμβουλίου και των συμβουλίων των δημοτικών κοινοτήτων.
5) μη εκλογή συμβουλίων δημοτικών κοινοτήτων στους δήμους της Περιφέρειας Αττικής, με εξαίρεση τους δήμους των Περιφερειακών Ενοτήτων Νήσων, Ανατολικής και Δυτικής Αττικής και τους δήμους που συγκροτούνται από τις δημοτικές κοινότητες της παρ. 4 του άρθρου 2 του ν.3852/2010 (Α’ 87),
6) εξορθολογισμός και περιορισμός των κωλυμάτων εκλογιμότητας και των ασυμβιβάστων θέσης των αιρετών των δημοτικών αρχών,
7) θέση σταυρού προτίμησης στους υποψήφιους δημοτικούς συμβούλους ενιαία στο ψηφοδέλτιο, ανεξαρτήτως της εκλογικής περιφέρειας που θέτουν υποψηφιότητα (κατάργηση διασταυρούμενης ψήφου).
Τέλος, οι νέες αρχές εκλέγονται σύμφωνα με τα πληθυσμιακά στοιχεία του μόνιμου πληθυσμού της απογραφής του 2021, όπως εμφανίζεται στους επίσημους πίνακες των αποτελεσμάτων της τελευταίας απογραφής πληθυσμού, που έχουν κυρωθεί και δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Δημοτικές εκλογές 2023: Πόσους σταυρούς βάζω
Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά από τις εγκυκλίους, οι σταυροί προτίμησης μπορούν να μπαίνουν ως εξής:
Για την εκλογή δημοτικών συμβούλων, ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του με σταυρό υπέρ 1, 2 ή 3 υποψηφίων σε δήμους που εκλέγουν έως και 19 μέλη:
α) 13 μέλη, σε δήμους με πληθυσμό έως 2.000 κατοίκων,
β) 15 μέλη, σε δήμους με πληθυσμό 2.001 – 5.000 κατοίκων,
γ) 19 μέλη, σε δήμους με πληθυσμό 5.001 – 10.000 κατοίκων,
Αν ο αριθμός των μελών του δημοτικού συμβουλίου είναι μεγαλύτερος ή ίσος του 25, ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του με σταυρό υπέρ 4 υποψηφίων κατά ανώτατο όριο:
δ) 25 μέλη, σε δήμους με πληθυσμό 10.001 – 30.000 κατοίκων,
ε) 29 μέλη, σε δήμους με πληθυσμό 30.001 – 50.000 κατοίκων,
στ) 35 μέλη, σε δήμους με πληθυσμό 50.001 – 100.000 κατοίκων,
ζ) 39 μέλη, σε δήμους με πληθυσμό 100.001 – 150.000 κατοίκων και
η) 43 μέλη, σε δήμους με πληθυσμό 150.001 και άνω κατοίκων.
Για την εκλογή συμβούλων δημοτικών κοινοτήτων, ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του υπέρ ενός ή δύο υποψηφίων.
Για την εκλογή προέδρου της δημοτικής κοινότητας, ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του υπέρ ενός υποψηφίου.
Εάν οι δημοτικές ενότητες δήμων με πληθυσμό 10.001 – 30.000 κατοίκων, 30.001 – 50.000 κατοίκων και 50.001 – 150.000 κατοίκων έχουν συσταθεί με το άρθρο 2 του ν. 3852/2010 (Α’ 87), υπερβαίνουν τις 6, ο αριθμός των μελών του Δημοτικού Συμβουλίου τους είναι εκείνος που αντιστοιχεί στην επόμενη πληθυσμιακή κλίμακα.
Ο αριθμός των εδρών των δημοτικών συμβούλων κάθε εκλογικής περιφέρειας του άρθρου 12 του ν. 4804/2021, με βάση το μόνιμο πληθυσμό της, όπως προκύπτει από την τελευταία απογραφή, ορίζεται ο αναγραφόμενος ως ακολούθως:
Περιφερειακές εκλογές 2023: Πλήρης οδηγός
Με το ν.4804/2021 θεσπίζεται ένα πλήρες, συστηματικό και αποτελεσματικό νομικό πλαίσιο για την εκλογή δημοτικών και περιφερειακών αρχών, που επιτρέπει την επιτυχή και παραγωγική διοίκηση των τοπικών υποθέσεων από τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης και διασφαλίζει την εκπλήρωση της αποστολής τους και την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο προς όφελος των τοπικών κοινωνιών, σύμφωνα με τις επιταγές του άρθρου 102 του Συντάγματος.
Οι κυριότερες αλλαγές που επήλθαν με το νέο εκλογικό νόμο για τις αυτοδιοικητικές εκλογές είναι οι εξής:
Αλλαγή του εκλογικού συστήματος για την ανάδειξη των περιφερειακών αρχών
Δημιουργία για πρώτη φορά ηλεκτρονικής εφαρμογής «Ηλεκτρονική Πύλη Υποβολής Υποψηφιοτήτων», για την καταχώριση των συνδυασμών και των υποψηφίων
Επαναφορά της 5ετούς διάρκειας της περιφερειακής περιόδου
Μείωση του αριθμού των εδρών των περιφερειακών συμβουλίων.
Οι εκλογές για την ανάδειξη των αυτοδιοικητικών αρχών της νέας περιφερειακής περιόδου θα διεξαχθούν την Κυριακή 8 Οκτωβρίου 2023, ενώ οι επαναληπτικές, όπου χρειαστεί, την επόμενη Κυριακή 15 Οκτωβρίου 2023.
Περιφερειακές εκλογές 2023: Πόσους σταυρούς βάζω
Με τον σταυρό προτίμησης ο εκλογέας εκφράζει την προτίμησή του:
προς 1 υποψήφιο περιφερειακό σύμβουλο στις εκλογικές περιφέρειες όπου εκλέγεται 1 περιφερειακός σύμβουλος,
προς 1 ή 2 υποψηφίους συμβούλους στις εκλογικές περιφέρειες όπου εκλέγονται από 2 έως και 7 περιφερειακοί σύμβουλοι,
προς 1 ή 2 ή τρεις υποψηφίους συμβούλους στις εκλογικές περιφέρειες όπου εκλέγονται από 8 έως και 12 περιφερειακοί σύμβουλοι και
προς 1 ή 2 ή 3 ή 4 υποψηφίους συμβούλους στις εκλογικές περιφέρειες όπου εκλέγονται περισσότεροι από δώδεκα 12 περιφερειακοί σύμβουλοι.
Αυτοδιοικητικές εκλογές 2023: Αριθμός μελών περιφερειακών συμβουλίων
Το περιφερειακό συμβούλιο αποτελείται από:
α) 35 μέλη, σε περιφέρειες με πληθυσμό έως 300.000 κατοίκων,
β) 45 μέλη, σε περιφέρειες με πληθυσμό 300.001-800.000 κατοίκων,
γ) 61 μέλη, σε περιφέρειες με πληθυσμό 800.001 και άνω κατοίκων.
δ) το περιφερειακό συμβούλιο της Περιφέρειας Αττικής αποτελείται από 85 μέλη.
Αυτοδιοικητικές εκλογές 2023: Πού ψηφίζω
Όπως και στις βουλευτικές εκλογές τον Μάιο και τον Ιούνιο, ο ένας τρόπος για να μάθετε το εκλογικό κέντρο στο οποίο θα ασκήσετε το εκλογικό σας δικαίωμα είναι ηλεκτρονικός. Πιο συγκεκριμένα, θα πρέπει να μπείτε στην πλατφόρμα του ΥΠΕΣ ΠΑΤΩΝΤΑΣ ΕΔΩ.
Έπειτα, πρέπει να συμπληρώσετε τα ακόλουθα πέντε προσωπικά στοιχεία:
Επώνυμο (Ολογράφως)
Όνομα (Τα δύο πρώτα γράμματα)
Όνομα μητέρας (Τα δύο πρώτα γράμματα)
Όνομα πατέρα (Τα δύο πρώτα γράμματα)
Έτος γέννησης (4 ψηφία)
Όμως υπάρχει και δεύτερος τρόπος για όσους δεν είναι εξοικειωμένοι με την τεχνολογία ή αντιμετωπίζουν δυσκολίες με την ηλεκτρονική πλατφόρμα.
Οι εκλογείς μπορούν εναλλακτικά να καλούν στο τηλεφωνικό κέντρο του υπουργείου Εσωτερικών. Έχει μπει σε λειτουργία τηλεφωνικό κέντρο (2131361500 και 2131313800).