Μιλώντας στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο, στο πλαίσιο της «Συζήτησης για για την Κατάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης», της τελευταίας πριν τις ευρωπαϊκές εκλογές που θα διεξαχθούν σε περίπου 300 ημέρες, η πρόεδρος φον ντερ Λάιεν έστειλε παράλληλα μηνύματα προς πάσα κατεύθυνση, τόσο στο εσωτερικό της ΕΕ (σ.σ. σε αρκετά κράτη - μέλη αλλά και σε πολιτικές ομάδες του Κοινοβουλίου), όσο και στο εξωτερικό.
Η πρόεδρος φον ντερ Λάιεν υπογράμμισε ότι η Επιτροπή της κατάφερε να υλοποιήσει το 90% των προτάσεων που παρουσίασε ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου η ίδια το 2019, προτού, όπως δήλωσε χαρακτηριστικά «έρθουν τα πάνω κάτω, με μια παγκόσμια πανδημία και έναν πόλεμο σε ευρωπαϊκό έδαφος». Όπως ανέφερε η πρόεδρος της Κομισιον «η ΕΕ αντικατοπτρίζει το όραμα αυτών που θέλησαν ένα καλύτερο μέλλον μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Τότε, εκείνοι πίστευαν ότι η Ευρώπη ήταν η απάντηση στο κάλεσμα της ιστορίας. Η Ευρώπη πρέπει και πάλι να απαντήσει στο κάλεσμα της Ιστορίας». Και σε αυτό το πλαίσιο ανέπτυξε τις μελλοντικές προκλήσεις της ΕΕ.
Πράσινη Συμφωνία
Ο πρώτος πυλώνας της ομιλίας της προέδρου φον ντερ Λάιεν ήταν η Πράσινη Ευρωπαϊκή Συμφωνία, λέγοντας ότι αυτή η πρόταση ήταν η απάντηση της Επιτροπής στο κάλεσμα της Ιστορίας. “Φέτος το καλοκαίρι το πιο θερμό που έχει καταγραφεί, η Ελλάδα και η Ισπανία είχαν καταστροφικές πυρκαγιές και λίγο μετά ολέθριες πλημμύρες. Τα καιρικά φαινόμενα προκαλούν προβλήματα από τη Σλοβενία και τη Βουλγαρία μέχρι ολόκληρη την Ένωση. Η πράσινη Συμφωνία είναι και μια ευκαιρία για τη μελλοντική μας ευημερία. Χρειάζονται επενδύσεις και καινοτομία και η ευρωπαϊκή βιομηχανία είναι έτοιμη για να αποτελέσει την κινητήρια δύναμη σε αυτή τη μετάβαση”, δήλωσε χαρακτηριστικά. Σύμφωνα με την ιδια την πρόεδρο φον ντερ Λάιεν, η ΕΕ καταφέρνει προς το παρόν και προσελκύει περισσότερες επενδύσεις στο υδρογόνο από όσες οι ΗΠΑ και η Κίνα μαζί, αλλά η μετάβαση στην καθαρή, πράσινη ενέργεια, απαιτεί διάλογο με τα κράτη - μέλη και φυσικα με τους εκοσώπους των ευρωπαϊκών βιομηχανιών. Η πρόεδρος της Επιτροπής τόνισε ότι οι ευρωπαϊκές βιομηχανίες και εταιρείες επιθυμούν τον ανταγωνισμό, καθώς δημιουργεί κίνητρα για καινοτομία και καλύτερες θέσεις εργασίας.
Ωστόσο, όπως τόνισε, ο ανταγωνισμός είναι καλός μόνο όταν είναι θεμιτός. “Βλέπουμε ευρωπαϊκές εταιρείες να υπονομεύονται από ανταγωνιστές που επωφελούνται από τεράστιες κρατικές επιδοτήσεις. Η δικαιοσύνη στην παγκόσμια οικονομία είναι πολύ σημαντική”. Η πρόεδρος φον ντερ Λάιεν έκανε ειδική αναφορά στον τομέα των ηλεκτρικών οχημάτων, ενάν κρίσιμο τομέα για την πράσινη βιομηχανία με τεράστιο δυναμικό για την Ευρώπη. Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά, οι παγκόσμιες αγορές έχουν πλημμυρίσει από κινέζικα ηλεκτρικά οχήματα και η τιμή τους παραμένει χαμηλή λόγω κρατικών επιδοτήσεων. Σε αυτό το πλαίσιο η πρόεδρος της Κομισιόν κατάφερε να ισορροπήσει τόσο στα αιτήματα της Γαλλίας που ζητεί επιτακτικά τη λήψη αντίμετρων για τις κινεζικές κρατικές επιδοτήσεις, όσο και της Γερμανίας που ανησυχεί για έναν εμπορικό πόλεμο Ευρώπης - Κίνας, εξαγγέλοντας μια ενδελεχή έρευνα για τα ηλεκτρικά οχήματα που κατασκευάζονται στην Κίνα, λέγοντας όμως ότι η Κομισιόν δεν επιθυμεί την αποσύνδεση από το Πεκίνο, αλλά τη μείωση των εμπορικών κινδύνων.
Έμφαση στο μεταναστευτικό
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο μεταναστευτικό. «Πάντα είχα ακλόνητη πεποίθηση ότι η μετανάστευση πρέπει να αντιμετωπιστεί. Χρειάζεται αντοχή και υπομονετική δουλειά», ανέφερε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν συμπληρώνοντας ότι χρειάζεται ενότητα εντός της Ένωσής.
«Αυτό είναι το πνεύμα του Νέου Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Ασυλο. Όταν αναλάβαμε τα καθήκοντά μας, δεν φαινόταν να υπάρχει κανένας πιθανός συμβιβασμός. Αλλά με το Σύμφωνο, επιτυγχάνουμε μια νέα ισορροπία. Μεταξύ της προστασίας των συνόρων και της προστασίας των ανθρώπων», τόνισε. Εστίασε επίσης στην αντιμετώπιση της διακίνησης ανθρώπων.
«Γνωρίζουμε ότι η μετανάστευση απαιτεί συνεχή δουλειά. Και πουθενά αυτό δεν έχει πιο ζωτική σημασία απ' ό,τι στην καταπολέμηση της διακίνησης ανθρώπων. Προσελκύουν απελπισμένους ανθρώπους με τα ψέματά τους. Τους βάζουν σε θανατηφόρες διαδρομές στην έρημο ή σε βάρκες που είναι ακατάλληλες για τη θάλασσα. Ο τρόπος που λειτουργούν οι διακινητές εξελίσσεται συνεχώς. Αλλά η νομοθεσία μας είναι πάνω από είκοσι χρόνια και χρειάζεται επείγουσα ενημέρωση. Χρειαζόμαστε λοιπόν νέα νομοθεσία και νέα δομή διακυβέρνησης. Χρειαζόμαστε ισχυρότερη επιβολή του νόμου», υπογράμμισε.
Η ίδια σημείωσε ότι «αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Επιτροπή θα διοργανώσει μια διεθνή διάσκεψη για την καταπολέμηση της διακίνησης ανθρώπων. Είναι καιρός να βάλουμε ένα τέλος σε αυτή την σκληρή και εγκληματική επιχείρηση».
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν υπογράμμισε ότι «κάθε μέρα, βλέπουμε ότι οι συγκρούσεις, η κλιματική αλλαγή και η αστάθεια ωθούν τους ανθρώπους να αναζητήσουν καταφύγιο αλλού». «Η καρδιά μας ματώνει όταν βλέπουμε τις καταστροφικές απώλειες ζωών στη Λιβύη και το Μαρόκο μετά τις βίαιες πλημμύρες και τον σεισμό. Η Ευρώπη θα είναι πάντα έτοιμη να στηρίξει με όποιον τρόπο μπορεί», προσέθεσε.
Παράλληλα, η Πρόεδρος της Επιτροπής ανέφερε ότι το πνεύμα του Συμφώνου έχει μεταφραστεί σε πρακτικές λύσεις, «ήμασταν γρήγοροι και ενωμένοι στην απάντηση στην υβριδική επίθεση που εξαπέλυσε η Λευκορωσία εναντίον μας. Συνεργαστήκαμε στενά με τους εταίρους μας στα Δυτικά Βαλκάνια και μειώσαμε τις παράτυπες ροές. Έχουμε υπογράψει συνεργασία με την Τυνησία που φέρνει αμοιβαία οφέλη πέρα από τη μετανάστευση - από την ενέργεια και την εκπαίδευση, μέχρι τις δεξιότητες και την ασφάλεια. Και τώρα θέλουμε να εργαστούμε για παρόμοιες συμφωνίες με άλλες χώρες. Αυξήσαμε την προστασία των συνόρων. Οι ευρωπαϊκοί οργανισμοί εμβάθυναν τη συνεργασία τους με τα κράτη μέλη».
Αγροτική παραγωγή
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε και στον τομέα της γεωργίας, σε μια φανερή προσπάθεια να μετριάσει τις αντιρρήσεις που εκφράζει η ίδια της η πολιτική ομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ήτοι το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, σχετικά με ορισμένες προτάσεις που περιέχονται στον ευρύτερο φάκελο της πράσινης μετάβασης. Το ΕΛΚ υποστηρίζει ότι ορισμένες νομοθετικές προτάσεις, όπως αυτή για την αποκατάσταση της φύσης, θα πλήξει τους Ευρωπαίους αγρότες και θα προκαλέσει προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα, εντός της ΕΕ. Καθώς η στήριξη του ΕΛΚ είναι απαραίτητη σε περίπτωση που η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν διεκδικήσει εκ νέου την προεδρία της Επιτροπής μετά τις ευρωεκλογές του 2024, φρόντισε να καθησυχάσει τους παρευρισκόμενους ευρωβουλευτές, λέγοντας ότι η Κομισιόν θα ξεκινήσει διάλογο με αγρότες και γεωργούς ,καθώς η γεωργία και η προστασία της φύσης μπορούν να συμπορεύονται.
Στη συνέχεια η πρόεδρος φον ντερ Λάιεν αναφέρθηκε στις τρεις μεγάλες οικονομικές προκλήσεις της ΕΕ και συγκεκριμένα, στον τομέα της εργασίας, στον πληθωρισμό και στην επιχειρηματική δραστηριότητα, κυρίως των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
“Κατά τη διάρκεια της πανδημίας αρκετοί προέβλεπαν μαζική ανεργία, όπως τη δεκαετία του 1930. Τους διαψεύσαμε με το πρόγραμμα SURE με το οποίο σώσαμε 40 εκατ. θέσεις εργασίας. Στη συνέχεια ήρθε η επανεκκίνηση της επιχειρηματική μηχανής μέσω του Next Generation EU και πλέον, αντί εκατομμύρια άνθρωποι να ζητούν εργασία, εκατομμύρια θέσεις εργασίας αναζητούν εργαζόμενους. Τουριστικες επιχειρησεις μειώνουν τη λειτουργία τους σε ολόκληρη την ΕΕ καθώς δενβρίκσονυ πρωσοπικό. Τα ⅔ των ευρωπαϊκών εταιρειών αναζητούν ειδικούς στον τομέα της πληροφορικής. Νοσοκομεια μειώνουν τα ωράρια λειτουργίας τους καθώς δεν έχουν ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό. Χρειαζόμαστε περισσότερα κίνητρα για τους Ευρωπαίους εργαζόμενους καθώς και μετανάστευση ειδικευμένου εργατικού δυναμικού”, δήλωσε χαρακτηριστικά. Την ίδια στιγμή η πρόεδρος φον ντερ Λάιεν δήλωση ότι η Επιτροπή θα οργανώσει μια διεθνή διάσκεψη για την καταπολέμηση της λαθρεμπορίας ανθρώπων καθώς “είναι καιρός να βάλουμε ένα τέλος σε αυτή την σκληρή και εγκληματική πρακτική”.
Η πρόεδρος της Κομισιόν μίλησε επίσης και την ευρωπαϊκή στρατηγική αυτονομία, άλλη μια πρωτοβουλία που στηρίζει σθεναρά το Παρίσι και αρκετές άλλες χώρες της ΕΕ, τονίζοντας ότι η ΕΕ θα πρέπει να ελαχιστοποιήσει τους κινδύνους εξάρτησης από έναν ή λίγους προμηθευτές για σπάνιες γαίες και κρίσιμες πρώτες ύλες. Σε αυτό το πλαίσιο ,πέρα από τις εμπορικέ συμφωνίες που υπέγραψε και ετοιμάζεται να υπογράψει με τρίτες χώρες η Κομισιόν η πρόεδρος φον ντερ Λάιεν αποκάλυψε πως ανέθεσε στον πρώην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και πρώην πρωθυπουργό της Ιταλίας, Μάριο Ντράγκι να εκπονήσει ένα σχέδιο για την ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα καθώς, όπως δήλωσε η ίδια χαρακτηριστικά “θα κάνουμε ό,τι χρειαστεί, ώστε η Ευρώπη να διατηρήσει το ανταγωνιστικο της πλεονέκτημα”.
Διεύρυνση και εμβάθυνση της ΕΕ
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ζήτησε άμεσα την ένταξη της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας στον χώρο Σένγκεν, υπογραμμίζοντας ότι οι δύο χώρες έπραξαν το καλύτερο δυνατό στη διαχείριση αιτήσεων ασύλου και στις επιστροφές όσων μεταναστών δεν δικαιούνται διεθνούς προστασίας. Ένα σαφές μήνυμα στην Αυστρία που εξακολουθεί να μπλοκάρει την ένταξη των δύο αυτών χωρών στη ζώνη Σένγκεν, λόγω φόβων ότι παράνομοι μετανάστες θα μπορούσαν να διέλθουν από τις δύο χώρες.
Αναφορικά με τη διεύρυνση της ΕΕ η πρόεδρος φον ντερ Λάιεν ζήτησε την ένταξη των κρατών των Δυτικών Βαλκανίων, αλά και της Μολδαβίας και της Γεωργίας. «Η ιστορία μας καλεί να ολοκληρώσουμε την Ένωσή μας. Σε έναν κόσμο που ο μέγεθος και το βάρος μετρούν είναι προς το συμφέρον μας να ολοκληρώσουμε την Ένωση. Το διακύβευμα είναι ένα όραμα για μια επιτυχημένη διευκρινηση. Για μια δημοκρατική και ευημερούσα Ένωση. Με νέους να εργάζονται και να σπουδάζουν ελεύερα. Με ανεξάρτητη δικαιοσύνη όπου οι δημοσιογράφοι θα προστατεύονται. Τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της Ένωσής μας».
Σύμφωνα με την ίδια, δεν υπάρχει το δίλημμα εμβάθυνση ή διεύρυνση, καθώς κάθε κύμα διεύρνησης συνοδευόταν από εμβάθυνση, ενώ άνοιξε την πόρτα για αλλαγή των ευρωπαϊκών Συνθηκών λέγοντας ότι μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να χρειαστεί ως μέρος των εσωτερικών μεταρρυθμίσεων, ωστόσο πρόσθεσε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να προχωρήσει στη διεύρυνση ακόμη και χωρίς αλλαγή συνθήκης. Άλλωστε ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα ήταν εξαιρετικά χρονοβόρο, καθώς απαιτείται η διενέργεια δημοψηφίσματοςσε αρκετά κράτη - μέλη της ΕΕ.
Μέλος του μητρώου
