Στη μελέτη συμμετείχαν εννέα ασθενείς με προχωρημένο καρκίνο του νεφρού, οι οποίοι παρουσίασαν ισχυρές αντικαρκινικές ανοσολογικές αποκρίσεις και παρέμειναν απαλλαγμένοι από καρκίνο περίπου τρία χρόνια μετά τη θεραπεία. Ο τύπος του καρκίνου του νεφρού που είχαν – σταδία 3 και 4 του καρκινώματος των νεφρικών κυττάρων (ccRCC) – σκοτώνει το 85-90% των ασθενών. Το εμβόλιο, το οποίο ήταν προσαρμοσμένο στη βιολογία του κάθε ασθενούς, κατάφερε να εξαλείψει τα υπόλοιπα καρκινικά κύτταρα μετά την χειρουργική επέμβαση.
Τα εμβόλια, που αναπτύχθηκαν από ερευνητές στο Κέντρο Καρκίνου του πανεπιστημίου του Γιέιλ, σχεδιάστηκαν για να εκπαιδεύσουν το ανοσοποιητικό σύστημα ώστε να αναγνωρίζει μόνο τις συγκεκριμένες μεταλλάξεις στον όγκο ενός ασθενούς, οι οποίες δεν υπάρχουν στα φυσιολογικά, υγιή κύτταρα.
Τι έδειξε η κλινική δοκιμή
Η δοκιμή φάσης 1 είχε ως στόχο να καθορίσει την ασφάλεια του εμβολίου και το πόσο καλά το ανέχεται ο οργανισμός των ασθενών. Κάθε ασθενής έλαβε συνολικά επτά δόσεις του εμβολίου κατά τη διάρκεια της μελέτης (5 δόσεις κατά τη φάση προετοιμασίας και 2 κατά την φάση αναμνηστικών δόσεων). Τέσσερις ασθενείς έλαβαν μόνο το εμβόλιο και οι υπόλοιποι πέντε έλαβαν μικρές δόσεις του φαρμάκου ανοσοθεραπείας ipilimumab, προκειμένου να αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητα του εμβολίου χωρίς την προσθήκη ανοσοθεραπείας.
Η προσθήκη μικρών δόσεων ipilimumab βοήθησε τους ερευνητές να αξιολογήσουν αν μια χαμηλή δόση αυτού του φαρμάκου θα μπορούσε να ενισχύσει την αποτελεσματικότητα του εμβολίου. Σύμφωνα με τους ερευνητές, και οι εννέα ασθενείς παρουσίασαν ανοσολογική αντίδραση στο εμβόλιο, που σημαίνει ότι ενεργοποιήθηκε η άμυνα του σώματος.
Το ανοσοποιητικό σύστημα ήταν σε θέση να αναγνωρίσει και να ανταποκριθεί σε έως και το 65% των μεταλλάξεων στους καρκινικούς όγκους των ασθενών. Όλοι οι ασθενείς, είτε έλαβαν την ανοσοθεραπεία είτε όχι, ανέφεραν τα ίδια θετικά αποτελέσματα και κανείς δεν παρουσίασε σοβαρές παρενέργειες εκτός από συμπτώματα που μοιάζουν με γρίπη μετά τον εμβολιασμό.
Πώς αναπτύχθηκε το εμβόλιο
Το εμβόλιο χρησιμοποιεί μικρά πρωτεϊνικά τμήματα που έχουν σχεδιαστεί να μοιάζουν με πρωτεΐνες ειδικές για τον καρκίνο, γνωστές ως νεοαντιγόνα, που βοηθούν το ανοσοποιητικό σύστημα να αναγνωρίζει και να στοχεύει τα καρκινικά κύτταρα. Οι ερευνητές ανέλυσαν τη γενετική των όγκων κάθε ασθενούς προκειμένου να εντοπίσουν τις συγκεκριμένες πρωτεΐνες τους. Παρασκεύασαν πεπτίδια που αναγνωρίζουν αυτές τις πρωτεΐνες και στη συνέχεια τα συνδύασαν για να δημιουργήσουν το εμβόλιο.
«Αυτή η ισχυρή και ανθεκτική ενεργοποίηση των Τ-κυττάρων ήταν ενθαρρυντική και υποδεικνύει ότι μπορούμε να δημιουργήσουμε μια μακροχρόνια, αντι-καρκινική ανοσολογική αντίδραση με το εμβόλιο» δήλωσε ο Δρ. Ντέιβιντ Μπράουν, κύριος συγγραφέας της μελέτης και επικεφαλής ερευνητής στο Κέντρο Καρκίνου του Γιέιλ.
Απαιτούνται κλινικές δοκιμές με περισσότερους ασθενείς για να αξιολογηθεί σωστά η αποτελεσματικότητα του εμβολίου. Στις κλινικές δοκιμές φάσης 2, οι οποίες είναι σε εξέλιξη, οι συμμετέχοντες θα λάβουν παρόμοιο εμβόλιο σε συνδυασμό με την στοχευμένη θεραπεία Keytruda, γνωστή και ως pembrolizumab.
Το καρκίνωμα των νεφρικών κυττάρων είναι ένας από τους 10 πιο κοινούς καρκίνους παγκοσμίως, με τα υψηλότερα ποσοστά εμφάνισης εμφανίζονται στον δυτικό κόσμο και συχνότερα στους άνδρες. Οι ηλικιωμένοι, οι καπνιστές, οι παχύσαρκοι, οι άνθρωποι με υψηλή αρτηριακή πίεση, γενετικές καταστάσεις και αυτοί με οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του νεφρού, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο. Τα περιστατικά αυξάνονται σταθερά, από 6,82 νέες περιπτώσεις ανά 100.000 το 1975 σε 15,75 το 2022, πιθανώς λόγω καλύτερης ανίχνευσης, μεγαλύτερης ευαισθητοποίησης και αλλαγών στον τρόπο ζωής.
Τα ευρήματα της μελέτης δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Nature.
Μέλος του μητρώου
