Πολλοί από εμάς επιστρέφουν από μια καλοκαιρινή βραδιά με το σώμα γεμάτο τσιμπήματα, ενώ άλλοι περνούν αλώβητοι μέσα από σμήνη χωρίς κανένα σημάδι. Δεν πρόκειται για τύχη ή φαντασία: οι διαφορές αυτές είναι απολύτως πραγματικές και έχουν βάση.
Πώς επιλέγουν τα κουνούπια το «θύμα» τους
Τα θηλυκά κουνούπια, που είναι και τα μόνα που τσιμπούν, χρειάζονται αίμα για την ανάπτυξη των αυγών τους. Για να εντοπίσουν το «κατάλληλο» θύμα, χρησιμοποιούν ένα εντυπωσιακό ρεπερτόριο αισθητήριων μηχανισμών: οσμή, θερμότητα, διοξείδιο του άνθρακα, ακόμη και χρώμα. Κάθε άνθρωπος εκπέμπει ένα μοναδικό «προφίλ» που περιλαμβάνει χημικές ενώσεις, μικρόβια του δέρματος και φυσιολογικά χαρακτηριστικά. Αν αυτά ευθυγραμμίζονται με τις προτιμήσεις των κουνουπιών, τότε γίνεστε ο απόλυτος μαγνήτης.
Οι βασικοί λόγοι που σε τσιμπούν περισσότερο
1.Ομάδα αίματος
Έρευνες δείχνουν ότι τα κουνούπια προτιμούν την ομάδα αίματος 0, την οποία τσιμπούν σχεδόν διπλάσιες φορές από την Α. Η ομάδα Β βρίσκεται κάπου στη μέση. Επιπλέον, όσοι εκκρίνουν μέσω του δέρματός τους ουσίες που αποκαλύπτουν την ομάδα αίματος (το 80-85% του πληθυσμού) είναι ακόμη πιο ελκυστικοί.
2.Διοξείδιο του άνθρακα
Τα κουνούπια εντοπίζουν το CO₂ της αναπνοής μας από απόσταση έως και 48 μέτρων. Όσο μεγαλύτερος ο ρυθμός εκπνοής –σε μεγαλόσωμους, εγκύους, αθλητές ή άτομα με υψηλό μεταβολισμό– τόσο μεγαλύτερη η πιθανότητα να αποτελέσετε στόχο.
3. Θερμότητα και ιδρώτας
Τα έντομα αυτά προσελκύονται από τη θερμότητα του σώματος και τον ιδρώτα, ειδικά μετά από έντονη άσκηση. Ο ιδρώτας περιέχει γαλακτικό οξύ και άλλες χημικές ενώσεις που προσελκύουν τα κουνούπια.
4. Διατροφή και μικροβίωμα δέρματος
Οι τροφές που καταναλώνουμε, το επίπεδο υγείας μας και κυρίως τα βακτήρια του δέρματός μας, επηρεάζουν τη μυρωδιά που εκπέμπουμε. Τα κουνούπια μπορούν να ξεχωρίσουν μικρές διαφορές σε αυτές τις οσμές – και να προτιμήσουν όσους μυρίζουν πιο «ελκυστικά».
5. Γενετική προδιάθεση
Μια μελέτη σε διδύμους έδειξε ότι η έλξη που ασκούμε στα κουνούπια σχετίζεται κατά 67% με το DNA μας – δηλαδή σε ποσοστό παρόμοιο με αυτό που καθορίζει το ύψος ή το IQ. Οι οσμές που εκκρίνουμε είναι σε μεγάλο βαθμό γενετικά προκαθορισμένες.
6. Εγκυμοσύνη
Οι έγκυες εκπνέουν περισσότερο CO₂ και έχουν υψηλότερη θερμοκρασία σώματος, δύο στοιχεία που αυξάνουν την πιθανότητα τσιμπήματος.
7. Αλκοόλ
Η κατανάλωση αλκοόλ –ειδικά μπύρας– αλλάζει τη χημεία του ιδρώτα και αυξάνει τη θερμοκρασία του σώματος, καθιστώντας σας πιο «νόστιμο» στόχο.
8. Ρούχα σκούρου χρώματος
Τα κουνούπια διαθέτουν καλή όραση και προσελκύονται περισσότερο από σκούρα χρώματα όπως το μαύρο, το κόκκινο και το σκούρο μπλε. Τα ανοιχτόχρωμα ρούχα προσφέρουν κάποια προστασία.
Ποιους τσιμπάνε τελικά περισσότερο;
Οι «αγαπημένοι» στόχοι των κουνουπιών είναι:
Άτομα με ομάδα αίματος 0
Όσοι εκπνέουν πολύ διοξείδιο του άνθρακα
Άτομα με υψηλή θερμοκρασία σώματος και έντονη εφίδρωση
Όσοι καταναλώνουν αλκοόλ
Όσοι φορούν σκούρα ρούχα
Άτομα με γενετικά «ελκυστικό» μικροβίωμα ή συγκεκριμένες χημικές ενώσεις στο δέρμα
Και ποιοι είναι οι πιο… τυχεροί;
Υπάρχουν και οι άνθρωποι που σχεδόν ποτέ δεν γίνονται στόχος. Συνήθως έχουν χαμηλότερο μεταβολισμό, εκπνέουν λιγότερο CO₂, έχουν μη ελκυστικό προφίλ βακτηρίων στο δέρμα και ίσως φορούν ανοιχτόχρωμα ρούχα. Με απλά λόγια, δεν μυρίζουν και δεν φαίνονται «νόστιμοι» στα κουνούπια.
Τι μπορούμε να κάνουμε;
Δεν μπορούμε να αλλάξουμε τη γενετική μας ταυτότητα, αλλά υπάρχουν πρακτικά μέτρα:
Χρήση εντομοαπωθητικών με DEET ή αιθέρια έλαια (π.χ. λεμονόχορτο, λεβάντα)
Ανοιχτόχρωμα ρούχα και μακριά μανίκια
Αποφυγή κατανάλωσης αλκοόλ σε υπαίθριους χώρους με κουνούπια
Αποφυγή σωματικής άσκησης πριν από υπαίθριες βραδινές δραστηριότητες
Απομάκρυνση στάσιμων νερών γύρω από το σπίτι
Χρήση συστημάτων προστασίας όπως σίτες, ανεμιστήρες και κουνουπιέρες
Συμπέρασμα
Τα κουνούπια δεν είναι άδικα – απλώς ακολουθούν τη… μύτη τους. Αν είστε από αυτούς που τραβούν τα τσιμπήματα σαν μαγνήτης, να ξέρετε ότι η αιτία είναι βιολογική. Όμως, η κατανόηση των παραγόντων που τα προσελκύουν μπορεί να σας βοηθήσει να γλιτώσετε έστω μερικά από τα ενοχλητικά και ενίοτε επικίνδυνα τσιμπήματά τους.
Μέλος του μητρώου
