Η αποστολή του ΔΝΤ, με επικεφαλής των Πόουλ Τόμσεν, ανέφερε πως οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις της Ελλάδας μέχρι σήμερα ήταν κατώτερες των προσδοκιών, ενώ πρόσθεσε πως αυτή τη στιγμή είναι ασαφές εάν θα πρέπει να ληφθούν νέα μέτρα λιτότητας το επόμενο έτος.
Η έκθεση
Δυσκολίες στην εφαρμογή του προγράμματος δημοσιονομικής εξυγίανσης παρουσίασαν οι ελληνικές αρχές κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, μένοντας πίσω σε πολλούς από τους στόχους που είχαν τεθεί, τονίζει η έκθεση του ΔΝΤ για την αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας.
Στην έκθεση Τόμσεν αναφέρεται ότι η ανησυχία των αγορών έχει ενταθεί από την τελευταία αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας. Όλα τα μεγέθη της ελληνικής οικονομίας υποδηλώνουν μία βαθύτερη ύφεση από αυτή που αρχικά αναμενόταν με πιο κρίσιμο απ' όλα την ανεργία που καλπάζει.
Το έλλειμμα στο τέλος του 2011 θα κυμανθεί στο 10% του ΑΕΠ το οποίο παραμένει ακόμα υψηλό. Η απόσυρση καταθέσεων από τις τράπεζες το διάστημα Σεπτεμβρίου - Νοεμβρίου έχει αγγίξει τα 15 δισ. ευρώ. Η κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών συνεχίζει να δέχεται ισχυρά πλήγματα λόγω της έκθεσής τους σε ελληνικά ομόλογα και του προγράμματος PSI.
Οι μεταρρυθμίσεις προχωρούν με αργούς ρυθμούς εξαιτίας της περιορισμένης ικανότητας στον ευρύτερο δημόσιο τομέα αλλά και των θεσμικών αντιστάσεων και στον τομέα της φορολογίας και της εισροής εσόδων αλλά και της διαχείρισης των δαπανών. Ο σχεδιασμός για τις ιδιωτικοποιήσεις προχωράει αλλά έχει σημειωθεί εξαιρετικά μικρή πρόοδος στην πράξη και είναι αμφίβολο αν θα επιτευχθεί ο στόχος των εσόδων που έχει τεθεί.
Οι διαρθρωτικές αλλαγές δεν έχουν επιτύχει τα αναμενόμενα αποτελέσματα καθώς επικρατεί μεγάλο χάσμα μεταξύ της νομοθέτησης και της εφαρμογής των νόμων που ψηφίζονται. Ενδεικτικές είναι οι αλλαγές στα κλειστά επαγγέλματα και τις συλλογικές διαπραγματεύσεις στα εργασιακά που ακόμα δεν έχουν εφαρμοστεί πλήρως. Ανάλογες καθυστερήσεις και στην μεταρρύθμιση για τη διαδικασία για ευέλικτες επενδύσεις στην Ελλάδα (fast-track investment procedure).
Θετικά βήματα έχουν γίνει μεταξύ άλλων στον τομέα της απελευθέρωσης της αγοράς ενέργειας. Είναι αναγκαιότητα να θεσπιστεί ένα καλύτερο πλαίσιο για την ενίσχυση και την στήριξη του ελληνικού τραπεζικού συστήματος. Η ύφεση στην Ελλάδα στο τέλος του 2011 θα φθάσει το 6% και για το 2012 αναμένεται μία ύφεση του 3%. Θα χρειαστεί τουλάχιστον μία 10ετία για να καλύψει η Ελλάδα το χαμένο έδαφος ανταγωνιστικότητας της οικονομίας της.
Το νέο πρόγραμμα του PSI θα καταστήσει το ελληνικό δημόσιο χρέος βιώσιμο, αν και το ρίσκο για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους παραμένει υψηλό. Η συμφωνία για το PSI της 21ης Ιουλίου δεν επρόκειτο να λειτουργήσει καθώς θα άφηνε το δημόσιο χρέος σε υψηλά επίπεδα στο μέλλον. Σύμφωνα με τη συμφωνία αυτή το ελληνικό δημόσιο χρέος θα άγγιζε το 2013 το 187% του ΑΕΠ και το 2020 το 152% του ΑΕΠ.
Σύμφωνα με τη νέα συμφωνία της 27ης Οκτωβρίου για το PSI, το ελληνικό δημόσιο χρέος θα πέσει στο 120% το 2020, που είναι το ανώτατο επίπεδο στο οποίο μπορεί να είναι για να θεωρηθεί βιώσιμο. Από εκεί και πέρα θα χρειαστεί μία εξίσου μακρά περίοδος ώστε το δημόσιο χρέος να περιοριστεί περισσότερο κάτω από τα επίπεδα του 120%. Με μία χαμηλή συμμετοχή των ιδιωτών πιστωτών απ' αυτήν που αναμένεται να υπάρχει, τότε το δημόσιο χρέος δε θα πέσει κάτω από το 145% το 2020.
Γι' αυτό η εφαρμογή και η αποτελεσματική λειτουργία του PSI θεωρείται θεμελιώδης για την βιωσιμότητα του ελληνικού δημόσιου χρέους.
Για το έλλειμμα η έκθεση αναφέρει τα εξής: Οι στόχοι επιμένουν ότι χρειάζονται μέτρα που θα αντιστοιχούν στο 8% του AΕΠ για το διάστημα 2011-2012 και ένα επιπλέον πακέτο μέτρων που θα αντιστοιχεί στο 6% του ΑΕΠ για το 2013-2014, ώστε να επιτευχθεί ο στόχος του πλεονάσματος 5% μέχρι το 2014. Έμφαση στο σκέλος της φορολογίας και της φοροδιαφυγής.
Η τρόικα σε συνεργασία με τις ελληνικές αρχές θα επεξεργαστούν από κοινού μεταρρυθμίσεις στο επίπεδο των δαπανών και των εσόδων που θα βοηθήσουν στην επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί.
Συγκεκριμένα: Μείωση 150.000 του μισθολογικού κόστους του δημοσίου κατά 150.000 δημοσίους υπαλλήλους από το 2010 μέχρι το 2015, που αντιστοιχεί στο 22% της απασχόλησης στον δημόσιο τομέα. Άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων και αλλαγές στη λίστα βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων και των αναπηρικών συντάξεων. Μείζων ζήτημα οι περικοπές στις δαπάνες υγείας. Ένα ολοκληρωμένο σχέδιο φορολογικής μεταρρύθμισης που πρέπει να έχει ολοκληρωθεί μέχρι τον Μάρτη του 2012.
Οι μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας δεν έχουν αποδώσει μέχρι στιγμής την απαιτούμενη μεγαλύτερη ευελιξία που χρειάζεται για να αμβλυνθεί η αύξηση των δεικτών ανεργίας. Οι ελληνικές αρχές πρέπει να επικεντρωθούν στην άρση της δυσκαμψίας που υπάρχει στις εργασιακές σχέσεις. Μεταξύ άλλων, η έκθεση αναφέρει ότι πρέπει να διασφαλίζεται η ύπαρξη ενός κατώτατου μισθού στη χώρα, ωστόσο το ύψος του υπάρχοντος κατώτατου μισθού πρέπει να αναθεωρηθεί.
Είναι αβέβαιο το πότε θα ανακτηθεί η εμπιστοσύνη των αγορών στην Ελλάδα. Σύμφωνα με το ΔΝΤ αυτό θα γίνει όταν η Ελλάδα καταφέρει να έχει τρία συνεχόμενα χρόνια ανάπτυξης και ένα βιώσιμο δημόσιο χρέος που θα βρίσκεται σίγουρα κάτω από το 150% του ΑΕΠ. Εκτιμάται ότι για αυτό θα χρειαστεί χρόνος τουλάχιστον μέχρι το 2021.
www.kathimerini.gr
Μέλος του μητρώου
