Η πέμπτη συνάντηση από τον Ιούλιο του 2023 στο Βίλνιους, όπου ξεκίνησε η εξομάλυνση των ελληνοτουρκικών σχέσεων και μπήκε σε τροχιά ο διάλογος στο ανώτατο πεδίο μοιάζει με ρουτίνα και έχει ως σκοπό να γίνει επισκόπηση των βημάτων που έχουν γίνει ως τώρα και των όσων συμφωνήθηκαν το Μάιο στην Άγκυρα. «Το γεγονός ότι είχαμε 16 μήνες ηρεμίας, ότι δεν υπήρξαν παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου, ότι συνεργαζόμαστε καλύτερα σε θέματα μετανάστευσης, ότι έχουμε μία συμφωνία με την Τουρκία που επιτρέπει στους Τούρκους πολίτες να ταξιδεύουν στα νησιά του Αιγαίου είναι κάποια θετικά βήματα που δείχνουν τουλάχιστον μια κατάσταση ύφεσης», δήλωσε χθες στο Council of Foreign Relations ο κ. Μητσοτάκης, μιλώντας για θετική εξέλιξη ως προς τις σχέσεις των δύο χωρών.
Συνάντηση Μητσοτάκη - Ερντογάν με «ελέφαντα στο δωμάτιο» το Κυπριακό
Οι δύο ηγέτες θα έχουν στο πλευρό τούς τους υπουργούς Εξωτερικών Γιώργο Γεραπετρίτη και Χακάν Φιντάν και τους διπλωματικούς συμβούλους Άννα Μαρία Μπούρα και Τσαγατάι Κιλίτς, διατηρώντας το σχήμα των προηγούμενων επαφών. Ο ελέφαντας στο δωμάτιο, όμως, θα είναι το κυπριακό, αφού σε 10 ημέρες Κυριάκος Μητσοτάκης και Ταγίπ Ερντογάν θα βρίσκονται στην Κύπρο για τα 50 χρόνια από την τουρκική εισβολή και κατοχή. Ο Έλληνας Πρωθυπουργός στη Λευκωσία για την ημέρα Μνήμης που διοργανώνει η Κυπριακή Προεδρία και ο κ. Ερντογάν στις εκδηλώσεις του ψευδοκράτους. Ενώ, σήμερα η ειδική απεσταλμένη των Ηνωμένων Εθνών Μαρία Άνχελ Ολγκίν θα καταθέτει στη Νέα Υόρκη την πρόταση της για την επανέναρξη του διαλόγου μεταξύ των δύο κοινοτήτων. «Ο μόνος τρόπος για την επίλυσή του είναι να παραμείνουμε στο πλαίσιο των αποφάσεων που έχει λάβει το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Θέλω απλώς να υπενθυμίσω στο ακροατήριο ότι υπάρχει ακόμη μια ευρωπαϊκή χώρα που είναι εν μέρει υπό κατοχή», δήλωσε χθες ο κ. Μητσοτάκης. Σε κοινή γραμμή Αθήνα και Λευκωσία τονίζουν ότι δεν πρόκειται για διμερές, αλλά για διεθνές θέμα και έτσι δεν μπαίνει σε συζήτηση στις συναντήσεις Αθήνας και Άγκυρας, ωστόσο είναι δεδομένο ότι πρόκειται για ένα αγκάθι μεταξύ των δύο χωρών που θα βαρύνει το κλίμα.
Το ζήτημα της Β. Μακεδονίας θα θέσει ο Μητσοτάκης στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ
Νωρίτερα, κατά τη διάρκεια της Συνόδου του ΝΑΤΟ ο κ. Μητσοτάκης αναμένεται να θέσει το ζήτημα της Βόρειας Μακεδονίας. «Είναι σήμερα μέλος του NATO επειδή η Ελλάδα ήρε το βέτο της μετά τη Συμφωνία των Πρεσπών, η οποία υπογράφηκε και κυρώθηκε από την τότε κυβέρνηση. Έχω ζητήματα με τη Συμφωνία των Πρεσπών, έχω ξεκαθαρίσει ωστόσο ότι πρόκειται για διεθνή συμφωνία η οποία είναι δεσμευτική για τη χώρα. Τη σεβάστηκα και τη σέβομαι», σημείωσε στη χθεσινή του παρέμβαση στο Council of Foreign Relations και αναμένεται να το επαναλάβει και στους ηγέτες του ΝΑΤΟ.
«Η πλέον θεμελιώδης πτυχή της Συμφωνίας των Πρεσπών αφορά στην erga omnes χρήση της ονομασίας Βόρεια Μακεδονία, δηλαδή τόσο στο εσωτερικό, εντός της Βόρειας Μακεδονίας, όσο και στο εξωτερικό. Αυτό, απλούστατα, είναι μη διαπραγματεύσιμο», θα τονίσει θέτοντας τα Σκόπια προ των ευθυνών τους. Η αλυτρωτική διάθεση που επιδεικνύει η νέα ηγεσία της χώρας προβληματίζει σοβαρά την Αθήνα και θα μεταφέρει αυτό τον προβληματισμό και στη Σύνοδο Κορυφής καθώς η Συμμαχία δεν μπορεί να δεχθεί μία πηγή αστάθειας στα Δυτικά Βαλκάνια την ώρα που αντιμετωπίζει την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. «Πρόκειται για κάτι αχρείαστο που περιπλέκει τα πράγματα, σε μία συγκυρία κατά την οποία θα έπρεπε να αναζητούμε πεδία σύγκλισης», είναι η θέση του Πρωθυπουργού.