Νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο επιχειρεί να φέρει μέχρι τέλος του έτους το υπουργείο Εργασίας, περιλαμβάνοντας ρυθμίσεις που αφορούν σε γενναίες περικοπές στις παροχές και νέες διατάξεις για τα επαγγελματικά ταμεία, των οποίων η αγορά έχει παγώσει εδώ και καιρό παρά την τελευταία νομοθετική παρέμβαση τον προηγούμενο Φεβρουάριο με την αύξηση του πλαφόν των εισφορών, που μπορούν να καταβάλλουν σε ετήσια βάση εργαζόμενοι και εργοδότες στα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης, όπως και τις απαλλαγές των εισοδημάτων για τις εισφορές που καταβάλλονται για την ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή κάλυψη.
Σύμφωνα με πληροφορίες η υφυπουργός Άννα Ευθυμίου έχει παραδώσει στην υπουργό Εργασίας Νίκη Κεραμέως το πόρισμα του νέου Κανονισμού παροχών που περιλαμβάνει περικοπές στις παροχές.
Έμφαση θα δοθεί στις παροχές ασθενείας, μητρότητας, εργατικού ατυχήματος, αλλά και αναπηρία, όπως και στα έξοδα κηδείας. Με τον τρόπο αυτό αναμένεται να υπάρξει εξορθολογισμός των παροχών, και να δημιουργηθεί ένας ενιαίος κανονισμός, από τους 88 που υπάρχουν σήμερα. Θεωρείται βέβαιο ότι κάποιοι ασφαλισμένοι θα υποστούν μειώσεις, καθώς σήμερα λαμβάνουν πολύ υψηλότερες παροχές.
Ως βάση του νέου κανονισμοί θα ληφθούν οι παροχές του ΙΚΑ, με αποτέλεσμα χιλιάδες συνταξιούχοι και ασφαλισμένοι των πρώην Ταμείων να χάσουν μεγάλος μέρος των προνομίων τους. Από το 2017, όταν όλα τα ταμεία εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ, παραμένει σε εκκρεμότητα η θέσπιση ενός ενιαίου κανονισμού παροχών. Σήμερα λειτουργούν περίπου 88 διαφορετικοί κανονισμοί, με αποτέλεσμα οι ασφαλισμένοι να αντιμετωπίζονται με διαφορετικούς όρους ανάλογα με το πρώην ταμείο τους. Τα μέλη των πρώην ΔΕΚΟ και τραπεζών εξακολουθούν να έχουν πιο γενναιόδωρες παροχές σε σχέση με τους ασφαλισμένους του ΙΚΑ ή του ΟΓΑ, γεγονός που συντηρεί μεγάλες ανισότητες.
Οι διαφορές είναι χαρακτηριστικές: το πρώην ΙΚΑ δίνει 759 ευρώ για έξοδα κηδείας, ο ΟΓΑ 800 ευρώ, ο ΟΑΕΕ 762 ευρώ στους ασφαλισμένους και 1.200 ευρώ στους συνταξιούχους, το Δημόσιο 1.000 ευρώ, ενώ ο Τομέας Ασθένειας Προσωπικού ΟΤΕ χορηγεί 1.570 ευρώ στους άμεσα ασφαλισμένους και 785 στα έμμεσα μέλη. Το πρώην ταμείο δημοτικών υπαλλήλων προσφέρει 1.200 ευρώ. Η ενοποίηση θα συγκλίνει σε ένα κοινό ποσό, πιθανότατα κοντά στα χαμηλότερα όρια.
Η δεύτερη μεγάλη παρέμβαση αφορά την επαγγελματική ασφάλιση, που αναπτύσσεται ως δεύτερος πυλώνας δίπλα στο δημόσιο σύστημα. Η αγορά των ΤΕΑ, με υπό διαχείριση κεφάλαια ύψους 2,6 δισ. ευρώ, παραμένει ουσιαστικά παγωμένη μετά τον νόμο του 2023, ο οποίος δημιούργησε ένα νέο θεσμικό πλαίσιο αλλά επέβαλε και ένα φορολογικό καθεστώς που αποθαρρύνει την ανάπτυξη.
Σύμφωνα με εκπροσώπους των ταμείων, το ισχύον πλαίσιο φορολογίας για τις παροχές – με συντελεστές έως 20% για εφάπαξ και έως 10% για συντάξεις, ανάλογα με τα έτη ασφάλισης – έχει ανακόψει τη δημιουργία νέων ΤΕΑ και έχει περιορίσει το ενδιαφέρον ασφαλισμένων να συμμετάσχουν. Παρά την αύξηση του ενεργητικού κατά 3,8% το δεύτερο τρίμηνο του 2025 (στα 2,639 δισ. ευρώ από 2,543 δισ. το προηγούμενο τρίμηνο), οι ειδικοί εκτιμούν ότι η ανάπτυξη θα μπορούσε να είναι πολύ μεγαλύτερη. Η ίδια εικόνα αποτυπώνεται και στις τοποθετήσεις: οι επενδύσεις σε χρεωστικούς τίτλους ανήλθαν στα 1,164 δισ. ευρώ, σε μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων στα 902 εκατ. ευρώ, ενώ οι τοποθετήσεις σε μετοχές και λοιπά μέσα παρέμειναν σταθερές στα 423 εκατ. ευρώ.
Η στασιμότητα επιβεβαιώνεται και από το γεγονός ότι οι συνολικές καταθέσεις των ταμείων αυξήθηκαν μόλις κατά 25 εκατ. ευρώ, στα 103 εκατ., το ίδιο διάστημα. Παρά τη θετική μεταβολή, στον κλάδο επικρατεί η άποψη ότι το νομοθετικό πλαίσιο λειτούργησε ως τροχοπέδη, βάζοντας φρένο σε κάθε προσπάθεια δημιουργίας νέων σχημάτων.
Οι συζητήσεις επικεντρώνονται στην ανάγκη εξίσωσης των όρων λειτουργίας ανάμεσα στα ΤΕΑ και τα ομαδικά ασφαλιστήρια συμβόλαια, κάτι που δεν είχε προβλεφθεί στον Νόμο 5078/23. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται η δημιουργία ενός νέου προϊόντος ομαδικής επαγγελματικής ασφάλισης, με ενισχυμένη θεσμική θωράκιση και αυστηρούς κανόνες διαφάνειας, που θα λειτουργεί με όρους αντίστοιχους με αυτούς των ΤΕΑ. Παράλληλα, εξετάζεται η δυνατότητα φορητότητας ασφαλισμένων ανάμεσα στα δύο συστήματα, προκειμένου να υπάρξει μεγαλύτερη ευελιξία.
Στο τραπέζι βρίσκονται επίσης αλλαγές στο φορολογικό πλαίσιο, όπως ειδικές φοροαπαλλαγές στη λειτουργία και διαχείριση των ταμείων ή αναπροσαρμογές στους συντελεστές φορολόγησης. Επιπλέον, συζητείται η σύσταση Εθνικού Παρατηρητηρίου Επαγγελματικής Ασφάλισης και Εθνικού Συμβουλίου Επαγγελματικής Ασφάλισης με τη συμμετοχή εκπροσώπων του δεύτερου πυλώνα και της ακαδημαϊκής κοινότητας. Σημαντικό εργαλείο αναμένεται να αποτελέσει και η δημιουργία Πλατφόρμας Συνταξιοδοτικών Πληροφοριών, που θα δίνει στους ασφαλισμένους τη δυνατότητα να ελέγχουν και να συγκρίνουν τις μελλοντικές τους παροχές από όλους τους πυλώνες.