Επηρεασμένος από την ελληνική μυθολογία βρέθηκε να εργάζεται στη Δήλο και στους Δελφούς. Σήμερα ο Ζαν Λικ Μαρτίνεζ είναι ο νέος πρόεδρος και διευθυντής του Μουσείου του Λούβρου. Η θέση του εκάστοτε επικεφαλής θεωρείται εξέχουσας σημασίας και για την τελική επιλογή χρειάστηκε προσωπική συνέντευξη με τον πρόεδρο της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ.
Καταξιωμένος αρχαιολόγος και συντηρητής έργων τέχνης, ο 50χρονος Μαρτίνεζ εργάζεται στο Λούβρο από το 1997 και επί χρόνια ήταν υπεύθυνος για την ελληνική συλλογή. Την περίοδο 1993 έως 1996 είχε υπηρετήσει στην Αθήνα, ως μέλος της Γαλλικής Σχολής. Με βαθιά γνώση στην ελληνική γλυπτική διέπεται από την επιθυμία να μεταφέρει το νόημα του πολιτισμού στο ευρύτερο κοινό. Εν μέσω υποχρεώσεων και πληθώρας αιτημάτων για συνεντεύξεις ο νέος διευθυντής στο Λούβρο ξεδιπλώνει τις σκέψεις του στο «Εθνος της Κυριακής».
«Η ελληνική μυθολογία με είχε συναρπάσει από τότε που ήμουν μικρό παιδί. Οταν ήμουν έφηβος μου άρεσε πολύ να σχεδιάζω τα ελληνικά αγγεία που βρίσκονταν στο Λούβρο. Οι εξειδικευμένες σπουδές μου στην ιστορία της τέχνης και την αρχαιολογία επιβεβαίωσαν την επιθυμία μου να εμβαθύνω τις γνώσεις μου στην ελληνική γλυπτική. Ως μέλος της γαλλικής αρχαιολογικής σχολής στην Αθήνα, είχα την ευκαιρία να ερευνήσω θαυμαστούς τόπους όπως η Δήλος και οι Δελφοί. Αυτή η συναρπαστική εμπειρία, συμπληρωματική και άρρηκτα συνδεδεμένη με την εργασία της έρευνάς μου στις βιβλιοθήκες, ήταν σημαντική για την καριέρα μου».
Ο φιλέλληνας που ανέλαβε τη διεύθυνση του Λούβρου καλείται να διαχειριστεί ένα τεράστιο απόθεμα πολιτισμού με βάση βεβαίως τα δεδομένα της εποχής. «Το μουσείο του Λούβρου απαριθμεί οκτώ τμήματα και θα πρέπει να έχει ένα συνολικό όραμα. Η προσπάθεια να προωθηθεί αυτή η ?επαφή? μεταξύ των έργων και του κοινού, είναι συνεχής σε όλο το μουσείο. Το Λούβρο υποδέχεται καθημερινά έναν μεγάλο αριθμό επισκεπτών: περίπου δέκα εκατ. άτομα το 2012.
Αυτό το πλήθος αποτελεί ένα επίτευγμα, αλλά δεν είναι αυτοσκοπός. Το ζήτημα δεν είναι τόσο να αυξηθεί ο αριθμός των επισκεπτών, όσο ο τρόπος που θα τους υποδεχθούμε και τι θα τους προτείνουμε. Για τον λόγο αυτό η φιλοξενία των επισκεπτών και η καλλιτεχνική και πολιτιστική εκπαίδευση συγκαταλέγονται στις προτεραιότητές μου. Σχεδόν το 70% των επισκεπτών μας είναι από το εξωτερικό. Εμείς πρέπει να τους δώσουμε όλα τα ?κλειδιά? για να διευκολύνουμε τη "γνωριμία" τους με τα έργα. Για τον σκοπό αυτό απαιτείται μια καλύτερη ποιότητα φιλοξενίας, πιο σαφής πληροφόρηση».
Δεν ξεθωριάζει
Το πέρασμα του χρόνου φυσικά δεν ξεθωριάζει τη διαχρονική αξία του πολιτισμού και ο ελληνιστής κ. Μαρτίνεζ θεωρεί ότι η αρχαία Ελλάδα έχει επίδραση και στην κοινωνία του 21ου αιώνα. «Οι ελληνικές, ετρουσκικές και ρωμαϊκές συλλογές καταλαμβάνουν χωροταξικά τον χώρο που τους έχει δοθεί από την εποχή της γέννησης του μουσείου το 1793. Ο καθορισμός των αιθουσών (όπως τα πρώην βασιλικά διαμερίσματα) όπου βρίσκονται οι συλλογές, δείχνει τη σημασία που απέδιδαν και οι ιδρυτές του μουσείου σε αυτούς τους πολιτισμούς. Η ελληνική και ρωμαϊκή τέχνη έπαιξαν ιδιαίτερο ρόλο στη διαμόρφωση της ταυτότητάς μας. Το σύγχρονο πολιτικό λεξιλόγιό μας αναφέρεται στην αρχαιότητα και το ίδιο ισχύει με την αρχιτεκτονική των θεσμών μας.
Οι καλλιτέχνες και η Δύση θεωρούσαν ανέκαθεν την ελληνική τέχνη ως κοιτίδα προέλευσης του πολιτισμού μας. Η Αρχαία Ελλάδα είναι ακόμα πιο κοντά σε μας καθώς άποικοι ήρθαν σε πόλεις που βρίσκονται σήμερα σε γαλλικό έδαφος, όπως η Μασσαλία.
Αλλά την ίδια στιγμή, χάσαμε στοιχεία για την κατανόηση της μυθολογίας, και απαιτείται από το μουσείο μια προσπάθεια επεξήγησης. Επιτρέψτε μου να σας δώσω ένα παράδειγμα. Ενας κρατήρας στο Μουσείο του Λούβρου αναπαριστά την αρπαγή της Ευρώπης. Το πρόσωπο της πριγκίπισσας από τη Φοινίκη, της Ευρώπης, η οποία απήχθη από τον Δία, έχουμε επιλέξει να εμφανίζεται επί των εισιτηρίων των 5€. Αυτό δείχνει ότι η ελληνική κουλτούρα εξακολουθεί να είναι στο επίκεντρο των σύγχρονων ανησυχιών μας».
ΙΑΠΩΝΕΣ, ΓΑΛΛΟΙ ΚΑΙ ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΙ ΟΙ ΧΟΡΗΓΟΙ
«Λίφτινγκ» για τη Νίκη της Σαμοθράκης
Ενα από τα πρώτα σχέδια που υλοποιούνται είναι το πρόγραμμα συντήρησης για τη Νίκη της Σαμοθράκης και ήδη έχει συγκεντρωθεί ένα σημαντικό ποσό από χορηγίες, επισημαίνει ο κ. Μαρτίνεζ.
«Το έργο υποστηρίζεται από το Τμήμα ελληνικών, ετρουσκικών και ρωμαϊκών αρχαιοτήτων πάνω από δέκα χρόνια. Απαιτείται να ληφθούν όλες οι προφυλάξεις πριν από την έναρξη της διαδικασίας αποκατάστασης ενός αγάλματος τέτοιας μεγάλης αξίας. Η πρώτη μείζονος σημασίας που γίνεται μετά από 150 χρόνια. Το όλο μνημείο είναι πάνω από 5 μέτρα και ζυγίζει πάνω από 30 τόνους. Δεν είναι δυνατόν να μετακινήσουμε τη Νίκη της Σαμοθράκης σε ένα εργαστήριο αποκατάστασης εκτός του Μουσείου. Επίσης το σημείο όπου βρίσκεται αποτελεί σημαντικό πέρασμα μέσα στο μουσείο και δεν μπορεί να κλείσει. Επειτα από δύο μελέτες σκοπιμότητας και συζητήσεις, αποφασίστηκε να μετακινηθεί σε μια διπλανή αίθουσα όπου έχει κατασκευαστεί μια ειδική καμπίνα με 20 μ. πλάτος, 34 μ. μήκος και 22 μ. ύψος, το ισοδύναμο ενός πενταώροφου κτιρίου.
Ο προϋπολογισμός ανέρχεται σε 4.000.000€. Τρεις δωρητές, η ιαπωνική τηλεόραση Nippon Television Holdings ως κύριος χορηγός, η γαλλική εταιρεία F. Marc Lacharriere η οποία είναι προστάτης του ιστορικού Τμήματος ελληνικών, ετρουσκικών και ρωμαϊκών αρχαιοτήτων, και η Bank of America Merrill Lynch στηρίζουν το έργο με 3 εκατ. ευρώ.
Αποφασίσαμε επίσης να απευθύνουμε έκκληση προς ιδιώτες-δωρητές για να συγκεντρώσουμε τα χρήματα που υπολείπονται. Τα αποτελέσματα είναι πολύ ενθαρρυντικά και ήδη το 50% του ποσού έχει συγκεντρωθεί». οταν ο Ζαν Λικ Μαρτίνεζ αγαπησε την ελλαδα
Οι ανασκαφές του σε Δελφούς και Δήλο
Το νεανικό όνειρό του έγινε πραγματικότητα και ο Ζαν Λικ Μαρτίνεζ έζησε και πήρε μέρος σε ανασκαφές κοντά στους αρχαιολογικούς χώρους όπου γεννήθηκε ο ελληνικός πολιτισμός. Από τους Δελφούς και τη Δήλο το επόμενο στάδιο της καριέρας του ήταν η αρμοδιότητα για την περίφημη ελληνική συλλογή στο Λούβρο.
«Το Τμήμα των ελληνικών, ρωμαϊκών και ετρουσκικών αρχαιοτήτων περιλαμβάνει αριστουργήματα, που θεωρούνται κορυφαία έργα στο Μουσείο του Λούβρου. Ηταν τον 19ο αιώνα όταν οι ελληνικές αρχαιότητες εισήλθαν στο Λούβρο με την αγορά δυο ιδιωτικών συλλογών με 2.500 ελληνικά αγγεία, τα περισσότερα εκ των οποίων βρέθηκαν σε τάφους Ετρούσκων πριγκίπων. Στη συνέχεια η συλλογή των ελληνικών γλυπτών εμπλουτίστηκε με δωρεές, αγορές και αρχαιολογικά ευρήματα. Το 1863 η Νίκη της Σαμοθράκης εστάλη στη Γαλλία και το 1909 η Dame d' Auxerre έκανε την είσοδό της στο μουσείο», αναφέρει ο κ. Μαρτίνεζ.
«Αντιμέτωπος με τόσα αριστουργήματα, ο ρόλος μου ως επιμελητή και έπειτα διευθυντή στο τμήμα ήταν να μεγιστοποιήσω τη δυνατότητα του κοινού να γνωρίσει τις συλλογές. Απαιτείται να θέτουμε συνεχώς το θέμα της αναγνώρισης από το κοινό, να διορθώνουμε τις προκαταλήψεις και να διερωτώμεθα για τα εργαλεία τα οποία έχουμε στη διάθεσή μας για αυτόν τον σκοπό. Η έκθεση για τον Πραξιτέλη, που πραγματοποιήθηκε στο Μουσείο του Λούβρου το 2007 και ύστερα στην Αθήνα είχε ως σκοπό να κάνει γνωστή τη σημαντική συμβολή αυτού του μεγάλου γλύπτη. Από το 2010, η νέα παρουσίαση της ελληνικής κλασικής και ελληνιστικής τέχνης γύρω από την αποκατάσταση της Αφροδίτης της Μήλου είχε ως στόχο να επιτρέψει στους επισκέπτες να εκτιμήσουν καλύτερα τα επιτεύγματα των τεχνιτών και καλλιτεχνών της αρχαιότητας».
www.ethnos.gr
Μέλος του μητρώου
