του λογαριασμό στο Facebook με το ψηφιακό προσχέδιο της σχεδιαζόμενης τοιχογραφίας του Μανώλη Αναστασάκου στο κενό οικόπεδο του παλιού Κατράντζου, στα Χαυτεία.
Η φωτογραφία έγινε viral, όπως λέμε στη διαδικτυακή γλώσσα, δηλαδή αναπαράχθηκε μαζικά. Αν θέλει κανείς να αποκωδικοποιήσει την αντίδραση του κόσμου, δεν είναι δύσκολο: η συμβολή των οδών Σταδίου και Αιόλου στιγματίζεται εδώ και 34 χρόνια από την αστική παραφωνία που προέκυψε μετά τον εμπρησμό του παλιού πολυκαταστήματος.
Μια ολόκληρη γενιά Αθηναίων έχει συμβιβαστεί με την καταθλιπτική εικόνα των δύο μεσοτοιχιών που περιβάλλουν έναν συνήθως απεριποίητο χώρο στην καρδιά της Αθήνας. Επομένως, η είδηση για μια πρωτοβουλία ευπρεπισμού αυτής της άτυχης γωνιάς ήταν φυσικό να συγκεντρώσει το ενδιαφέρον του κόσμου, που δεν καταλαβαίνει γιατί άργησε να έρθει τόσο πολύ. Ισως επειδή δεν γνωρίζει εκείνες τις μικρές λεπτομέρειες της υπόθεσης, στην οποία εμπλέκονται η Εκκλησία και ο Δήμος Αθηναίων: το οικόπεδο ανήκει στο Ιδρυμα Μαρία Κασιμάτη, στο οποίο προεδρεύει ο εκάστοτε Αρχιεπίσκοπος, και η τύχη του έγινε συχνά μπαλάκι ανάμεσα στο κράτος και στον διαχειριστή του.
Σήμερα, φαίνεται ότι βρισκόμαστε πιο κοντά από ποτέ στην πιο σοβαρή παρέμβαση που θα αλλάξει την εικόνα και του οικοπέδου και της περιοχής. Ο Δήμος Αθηναίων έχει έρθει σε συμφωνία με τον ζωγράφο και street artist Μανώλη Αναστασάκο για μια τεράστια τοιχογραφία (mural) που πρόκειται να αναπτυχθεί στην επιφάνεια και των δύο μεσοτοιχιών που «βλέπουν» στον παλιό Κατράντζο. Και αυτός είναι, μεταξύ μας, ο βασικός λόγος που πυροδότησε το ρεύμα αναρτήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. H τοιχογραφία του Αναστασάκου είναι ένας μικρός σεισμός στο μάτι και όχι μόνο εξαιτίας του μεγέθους της. O εμβληματικός πίνακας του Schnorr von Carolsfeld μοιάζει να είναι η πηγή έμπνευσης και ο λόγος που πολλοί Αθηναίοι έσπευσαν να αναρωτηθούν για τη θρησκευτικότητα του έργου, συσχετίζοντας την υπόθεσή τους με τον ιδιοκτήτη του οικοπέδου. Ο ίδιος ο καλλιτέχνης έσπευσε γρήγορα να υπερασπιστεί τη δική του ερμηνεία: «Το έργο έχει εννοιολογική προσέγγιση και όχι θρησκευτική. Θα ήθελα κι εγώ ένα έργο πιο χαρούμενο, αλλά θα ήταν σαν να κοροϊδεύω μια ολόκληρη εποχή. Θα ήθελα να γίνει ένα έργο που να παράγει σημεία εσωτερικής και εξωτερικής αναφοράς. Ισως και λίγη κριτική σκέψη, που λείπει τον τελευταίο καιρό. Ελπίζω μόνο να μπορέσω να ολοκληρώσω το έργο αυτό και το έργο αυτό να συνέχει τα όσα προείπα».
Το χρονοδιάγραμμα
Ο τόνος ανησυχίας στα λόγια του Αναστασάκου έχει να κάνει τόσο με προηγούμενες συνεργασίες που για διαφορετικούς λόγους δεν υλοποιήθηκαν, αλλά και με τα ειδικά προβλήματα του συγκεκριμένου οικοπέδου. Η Εκκλησία φαίνεται να έχει δώσει τη συγκατάθεσή της, ενώ οι διαχειριστές των δύο γειτονικών κτιρίων εμφανίζονται συνεργάσιμοι. Μεμονωμένοι ιδιοκτήτες δείχνουν περισσότερο δύσπιστοι, ίσως γιατί βλέπουν ότι η πρωτοβουλία του Δήμου Αθηναίων δεν θα έχει άμεσα οικονομικά οφέλη για τους ίδιους. Ομως, παραβλέπουν τη διεθνή εμπειρία: κτίρια με σημαντικές τοιχογραφίες στις τυφλές τους όψεις κερδίζουν μακροπρόθεσμα καθώς εισπράττουν μέρος της υπεραξίας που δημιουργεί η θετική δημοσιότητα για το έργο. Ο Μανώλης Αναστασάκος προσθέτει ότι είναι πολύ πιθανό στη συμβολή των οδών Σταδίου και Αιόλου να υλοποιηθεί η μεγαλύτερη μονοθεματική τοιχογραφία σε ολόκληρη την Ελλάδα, αφού πρόκειται να καλύψει επιφάνεια 1.400 τ.μ. Αυτό που απομένει για να αρχίσει η προετοιμασία για να ανέβει ο Μανώλης Αναστασάκος στις σκαλωσιές είναι να ελεγχθεί η στατική επάρκεια του οικοπέδου, καθώς τον προηγούμενο Νοέμβριο η βροχή «έφαγε» το υπόστρωμα του πεζοδρομίου με αποτέλεσμα αυτό να υποστεί καθίζηση και να συμπαρασύρει και τμήμα του τοιχίου της περίφραξης. Αυτό κάνουν τις τελευταίες ημέρες οι τεχνικές υπηρεσίες του Δήμου Αθηναίων. Η δική τους έκθεση θα κρίνει τον ακριβή χρόνο έναρξης των εργασιών. Εφόσον όλα πάνε καλά, ο Απρίλιος είναι ένας εφικτός στόχος. «Εγώ θέλω ένα μήνα για να το ολοκληρώσω», μου λέει ο Μανώλης Αναστασάκος, ο οποίος έχει σημαντική εμπειρία σε τοιχογραφίες μεγάλης κλίμακας, μιας και έχει συνεργαστεί με τους αδελφούς Κρέτση στην υλοποίηση δύο γνωστών mural στην οδό Πειραιώς (τα περίφημα «χέρια» του έργου «Praying for us») και στην οδό Κριεζώτου («no signal»).
www.kathimerini.gr
Μέλος του μητρώου
