συντήρησης, τις «παράγκες» που λειτουργούν ως αποθήκες, τον αναγκαίο τεχνικό εξοπλισμό για τα έργα αποκατάστασης. Ενα μεγάλο μέρος αυτής της χρόνιας όχλησης μπορεί να απομακρυνθεί αν προχωρήσει η πρόταση για αξιοποίηση του παλαιού Μουσείου της Ακρόπολης και μετατροπή του σε έναν πρότυπο, επισκέψιμο χώρο, με ανοικτά για το κοινό εργαστήρια, με οργανωμένες αποθήκες, με ειδικά διαμορφωμένες περιοχές, όπου θα εκτίθενται διάσπαρτα ώς τώρα θραύσματα, καθώς και ευαίσθητες επιγραφές που τώρα είναι εκτεθειμένες στις καιρικές συνθήκες.
Υποθετικά, ο επισκέπτης, με ένα μικρό αντίτιμου εισόδου, θα μπορεί να δει τους μαρμαράδες να δουλεύουν, ακόμη και να συνομιλήσει μαζί τους, να ζήσει για λίγο από κοντά το κλίμα του εργαστηρίου, μαζί με «όλη την ιστορία της αναστήλωσης», όπως επισημαίνει η κυρία Λίνα Μενδώνη, γενική γραμματέας του ΥΠΠΟ, που έχει οργανώσει τη βασική πρόταση επανάχρησης του κτιρίου. Η πρότασή της έχει ήδη προωθηθεί προς διαβούλευση στην αρμόδια ΕΣΜΑ (Επιτροπή Συντήρησης Μνημείων Ακροπόλεως), η οποία με τη σειρά της θα εισηγηθεί στα τέλη Σεπτεμβρίου.
Το κτίριο του παλαιού Μουσείου της Ακρόπολης έπαψε να λειτουργεί ως μουσείο με την έναρξη λειτουργίας του Νέου Μουσείου. Εκτοτε, έχει αρχίσει μία εκτενής συζήτηση γόνιμου προβληματισμού για το μέλλον του κτιρίου, για την αναγκαιότητα ή όχι της ύπαρξής του, για την αυτόνομη ιστορία του και την ποιότητα της διαλεκτικής του σχέσης με τα μνημεία. Το αρμόδιο Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων δεν το έκρινε διατηρητέο, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είναι κατεδαφιστέο. Οπως λέει η κ. Λ. Μενδώνη, «δεν έχουμε ανάγκη να κηρύσσουμε τα πάντα μνημεία για να μην τα κατεδαφίζουμε, αλλά ως κοινωνία οφείλουμε να σεβόμαστε τα κτίρια που έχουν ιστορία και εκπέμπουν μνήμες, χωρίς να υπάρχει ανάγκη προστασίας ανάλογης με αυτής του Παρθενώνα ή του Δαφνίου».
Το «νέο» παλαιό Μουσείο Ακροπόλεως θα είναι, εφόσον ωριμάσει η πρόταση, μία αποκαθαρμένη από τις διαρκείς επεκτάσεις εκδοχή του αρχικού κτιρίου του 19ου αιώνα. Η επαναφορά στην κλίμακα και την απλή φιλοσοφία μίας ιεράς ταπεινότητας, που με σοφία είχε προτείνει ο αρχιτέκτων του νεοκλασικισμού Παναγής Κάλκος, είναι προϋπόθεση για να συμπλεύσει το κέλυφος με την προτεινόμενη νέα χρήση.
Το κτίριο δεν είναι μικρό. Εχει ένα εμβαδόν σχεδόν 1.200 τ.μ., που περιλαμβάνει τόσο τις αποθήκες (που αναμορφωμένες θα διατηρηθούν) όσο και το μουσείο, που θα στεγάσει τα επισκέψιμα εργαστήρια και τα μέλη που είναι διάσπαρτα στον βράχο. Επιπλέον, οι νέες αυτές χρήσεις τείνουν να ιδρύσουν μια νέα σχέση ανάμεσα τους τεχνίτες και τους συντηρητές με το ευρύτερο κοινό. Είναι η ωρίμανση σε ρεαλιστική βάση μίας παλαιότερης ιδέας για την αξιοποίηση αυτού του κτιρίου που υπάρχει δίπλα στον Παρθενώνα από το 1874.
Η προτεινόμενη χρήση ανοίγει δύο δρόμους. Αφενός, δίνει μία λύση (καθόλου δεσμευτική για τις επόμενες γενιές) για τη χρήση του παλαιού κτιρίου, που θα αποκτήσει ευπρεπέστερη όψη. Και, αφετέρου, απελευθερώνει και ανακουφίζει το περιβάλλον γύρω από τα μνημεία της Ακροπόλεως, ενισχύοντας την ατέρμονη συζήτηση για την επαναφορά του τοπίου και την επαναδιαμόρφωσή του πέρα από τις παρεμβάσεις του 20ού αιώνα.
Είναι ευκαιρία να βελτιωθεί άμεσα η εικόνα που παρουσιάζει ώς σήμερα ο Βράχος.
www.kathimerini.gr
Μέλος του μητρώου
