Καραγκιόζης: Ο αξιαγάπητος ήρωας κατακτά και το σινεμά
Ο διαχρονικός ήρωας μικρών και μεγάλων, ο αξιαγάπητος Καραγκιόζης, που δεν έχει πάψει να εμπνέει, να συγκινεί και να ψυχαγωγεί έγινε ταινία και μάλιστα 3D.
Δεν είναι τυχαίο που οι παραστάσεις Καραγκιόζη εξακολουθούν να τρελαίνουν τα παιδιά-και πλέον ο δικός μας ήρωας πρωταγωνιστεί και σε ταινία, με μεγάλη επιτυχία αφού ο «Καραγκιόζης-The Movie” έχει σκαρφαλώσει στην κορυφή του ελληνικού box office.
Πρόκειται για το πρώτο ελληνικό animation στην Ιστορία που ξεκίνησε την πορεία του στις αίθουσες στις 8 Δεκεμβρίου. Όσον αφορά την υπόθεση, ο πολυμήχανος Καραγκιόζης που τα καταφέρνει πάντα, στα καλά και τα δύσκολα με τη βοήθεια του γνωστού Χατζηαβάτη, είναι έτοιμος για νέες περιπέτειες. Σύμφωνα με το σενάριο της ταινίας, που βασίζεται στην ιστορία του γνωστού «Καραγκιόζη Γραμματικού», ο διοικητής του χωριού αποφασίζει να διορίσει έναν δημόσιο γραμματέα για να εξυπηρετεί τους πολίτες αφού οι υπάλληλοι του αναγκάζονται να παραμελούν την εργασία τους για να εξυπηρετούν τους αναλφάβητους συμπολίτες τους στην γραπτή τους επικοινωνία. Ο Χατζηαβάτης αναλαμβάνει να βρει τον κατάλληλο άνθρωπο για τη θέση, ώσπου συναντά τον Καραγκιόζη που τον εντυπωσιάζει με τις υποτιθέμενες γραμματικές του γνώσεις και η αναζήτηση λαμβάνει τέλος! Μετά από μια ξεκαρδιστική συνάντηση με τον Διοικητή, ο Καραγκιόζης γίνεται ο Γραμματικός του χωριού και πιάνει, γεμάτος όρεξη και άδειος γνώσεων, μολύβι και χαρτί.
{https://www.youtube.com/watch?v=85h7MIVC-j0&t=98s}
Όπως και να το κάνεις, σίγουρα το να γυρίζεται ταινία ο Καραγκιόζης, είναι από μόνο του επίτευγμα. Η πρώτη ταινία με έμπνευση από τον Καραγκιόζη είναι ένα πρότζεκτ που άρχισε να δουλεύεται από το 2018 και να υλοποιείται κατόπιν μεγάλης λαογραφικής έρευνας και διαρκούς αναζήτησης. Ο απόλυτος εκφραστής της λαικής μας παράδοσης, το διαχρονικό σύμβολο του Έλληνα-πολυμήχανος, καλόκαρδος αλλά και κατεργάρης-ο οποίος κατάφερνε να ξεπερνά όλα τα εμπόδια, κατέχει μια θέση για πάντα στην καρδιά των Ελλήνων. Όπως λένε οι υπεύθυνοι επέλεξαν τον Καραγκιόζη ακριβώς γιατί είναι αυτός που «δεν συμβιβάζεται με καμία εξουσία και κανένα κοινωνικό ρόλο. Στην καμπούρα του που συμβολίζει τα βάσανα βρίσκονται και οι επιθυμίες του ελληνικού λαού».
Και ο επόμενος γρίφος ήταν η ιστορία: «μεταξύ των δεκάδων που μπορούν να γίνουν σενάριο επιλέγουμε τον Καραγκιόζη Γραμματικό, μια ιστορία που θεωρήσαμε ότι μπορούσε να λειτουργήσει διαχρονικά καλύτερα» απαντούν με βεβαιότητα οι συντελεστές της ταινίας. «Άνθρωποι από διαφορετικούς τόπους έχουν ανάγκη να επικοινωνήσουν και η ανάγκη αυτή συναντά την καθημερινή αναζήτηση μεροκάματου από τον πολυμήχανο Καραγκιόζη που παίρνει τη δουλειά. Έξυπνοι διάλογοι, ντοπιολαλιές, ξεκαρδιστικές ατάκες, ζωντανοί χαρακτήρες, ελληνική μουσική με χορούς, αδύνατον να μη βρει ο κάθε θεατής μια δική του θέση στο καραγκιοζοσύμπαν. Και πίσω από την περιπέτεια, όπως σε κάθε ιστορία του Καραγκιόζη ένα μήνυμα: Η παιδεία, το μάθε παιδί μου γράμματα, που το ακούμε ψιθυριστά με το τραγούδι στο τέλος «Στο ‘πα και στο ξαναλέω μην μου γράφεις γράμματα γιατί γράμματα δεν ξέρω και με πιάνουν κλάματα» καταλήγουν οι συντελεστές.
Όσο για την επόμενη απόφαση ήταν το ύφος του animation και η ποιότητα των CGIs που ενέπνευσε την υλοποίηση της ταινίας: «στόχος μας ήταν μια ψυχαγωγική ταινία για όλη την οικογένεια με έναν ήρωα και ένα θέαμα που να συνδέει με τον πιο καινοτόμο τρόπο την παράδοση με την τεχνολογία της ψυχαγωγίας. Πολλαπλάσιες οι δυσκολίες για τρισδιάστατη απεικόνιση των ηρώων, αλλά άλλες τόσες και οι ευκαιρίες οπότε η αισιοδοξία νίκησε τον ρεαλισμό και προχωρήσαμε. Από την επιλογή του ήρωα μέχρι να ξεκινήσει το έργο πέρασε ένα ακόμη εξάμηνο όπου με δημιουργική "αφέλεια" ανακαλύπταμε την έλλειψη ανθρώπων με τεχνογνωσία και πρόσφατη εμπειρία σε ανάλογα έργα. Σταδιακά βρήκαμε νέα παιδιά σε Αθήνα, Πάτρα, Κατερίνη, Γιάννενα και Αγγλία που έγιναν τα χέρια που σμίλευαν τον Καραγκιόζη μέσα στην πανδημία, στα lock down και με κλειστές κινηματογραφικές αίθουσες».
Όπως και να το κάνεις, σίγουρα το να γυρίζεται ταινία ο Καραγκιόζης, είναι από μόνο του επίτευγμα. Η πρώτη ταινία με έμπνευση από τον Καραγκιόζη είναι ένα πρότζεκτ που άρχισε να δουλεύεται από το 2018 και να υλοποιείται κατόπιν μεγάλης λαογραφικής έρευνας και διαρκούς αναζήτησης. Ο απόλυτος εκφραστής της λαικής μας παράδοσης, το διαχρονικό σύμβολο του Έλληνα-πολυμήχανος, καλόκαρδος αλλά και κατεργάρης-ο οποίος κατάφερνε να ξεπερνά όλα τα εμπόδια, κατέχει μια θέση για πάντα στην καρδιά των Ελλήνων. Όπως λένε οι υπεύθυνοι επέλεξαν τον Καραγκιόζη ακριβώς γιατί είναι αυτός που «δεν συμβιβάζεται με καμία εξουσία και κανένα κοινωνικό ρόλο. Στην καμπούρα του που συμβολίζει τα βάσανα βρίσκονται και οι επιθυμίες του ελληνικού λαού».
Και ο επόμενος γρίφος ήταν η ιστορία: «μεταξύ των δεκάδων που μπορούν να γίνουν σενάριο επιλέγουμε τον Καραγκιόζη Γραμματικό, μια ιστορία που θεωρήσαμε ότι μπορούσε να λειτουργήσει διαχρονικά καλύτερα» απαντούν με βεβαιότητα οι συντελεστές της ταινίας. «Άνθρωποι από διαφορετικούς τόπους έχουν ανάγκη να επικοινωνήσουν και η ανάγκη αυτή συναντά την καθημερινή αναζήτηση μεροκάματου από τον πολυμήχανο Καραγκιόζη που παίρνει τη δουλειά. Έξυπνοι διάλογοι, ντοπιολαλιές, ξεκαρδιστικές ατάκες, ζωντανοί χαρακτήρες, ελληνική μουσική με χορούς, αδύνατον να μη βρει ο κάθε θεατής μια δική του θέση στο καραγκιοζοσύμπαν. Και πίσω από την περιπέτεια, όπως σε κάθε ιστορία του Καραγκιόζη ένα μήνυμα: Η παιδεία, το μάθε παιδί μου γράμματα, που το ακούμε ψιθυριστά με το τραγούδι στο τέλος «Στο ‘πα και στο ξαναλέω μην μου γράφεις γράμματα γιατί γράμματα δεν ξέρω και με πιάνουν κλάματα» καταλήγουν οι συντελεστές.
Όσο για την επόμενη απόφαση ήταν το ύφος του animation και η ποιότητα των CGIs που ενέπνευσε την υλοποίηση της ταινίας: «στόχος μας ήταν μια ψυχαγωγική ταινία για όλη την οικογένεια με έναν ήρωα και ένα θέαμα που να συνδέει με τον πιο καινοτόμο τρόπο την παράδοση με την τεχνολογία της ψυχαγωγίας. Πολλαπλάσιες οι δυσκολίες για τρισδιάστατη απεικόνιση των ηρώων, αλλά άλλες τόσες και οι ευκαιρίες οπότε η αισιοδοξία νίκησε τον ρεαλισμό και προχωρήσαμε. Από την επιλογή του ήρωα μέχρι να ξεκινήσει το έργο πέρασε ένα ακόμη εξάμηνο όπου με δημιουργική "αφέλεια" ανακαλύπταμε την έλλειψη ανθρώπων με τεχνογνωσία και πρόσφατη εμπειρία σε ανάλογα έργα. Σταδιακά βρήκαμε νέα παιδιά σε Αθήνα, Πάτρα, Κατερίνη, Γιάννενα και Αγγλία που έγιναν τα χέρια που σμίλευαν τον Καραγκιόζη μέσα στην πανδημία, στα lock down και με κλειστές κινηματογραφικές αίθουσες».
Η επιστημονική και ερευνητική ομάδα παράλληλα με την ομάδα παραγωγής συνέλεξε με μεράκι όλες τις αναφορές για το περιβάλλον του Καραγκιόζη που από πλευράς αρχιτεκτονικής εντοπίζεται κάπου στην ηπειρώτικη ύπαιθρο του 19ου με 20ο αιώνα. Τα σπίτια, οι πέτρες, τα γεφύρια, η χλωρίδα, όλα κομμάτια της Ηπειρώτικης γης, τιμή στον τόπο που για πρώτη φορά εμφανίστηκαν οι καραγκιοζοπαίχτες πριν 200 χρόνια. Η δεύτερη μεγάλη πρόκληση ήταν αυτή καθαυτή η εμψύχωση του Καραγκιόζη και των συντρόφων του, τα μορφολογικά χαρακτηριστικά που θα τους αποδοθούν, ένα μεγάλο τόλμημα που κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν οι συντελεστές μαζί με τον γνωστό καραγκιοζοπαίχτη Άθω Δανέλη, με αναφορές από τις απεικονίσεις του Καραγκιόζη και των βασικών ηρώων τα τελευταία 100 χρόνια για να γεννηθούν οι τρισδιάστατοι χαρακτήρες.
Βέβαια το μεγαλύτερο στοίχημα από όλα ήταν να διατηρηθεί ατόφια η παράδοση αλλά και να αποδοθεί με δύναμη το μοντέρνο στοιχείο που χαρακτηρίζει εκ των πραγμάτων μια ταινία animation. Άλλωστε ο λόγος που ο Καραγκιόζης εξακολουθεί να γοητεύει είναι γιατί με το ένα πόδι πατάει στο παλιό, στην εικόνα του θεάτρου Σκιών, της παράγκας και της γοητευτικά άσχημης μορφής, αυτός ο ξυπόλυτος ήρωας που τόσο έχουμε αγαπήσει αλλά από την άλλη γιατί μπορεί να βλέπει προς το αύριο. Και αυτό ακριβώς πετυχαίνει η ταινία διατηρώντας τη δομή και την παραδοσιακή πλοκή αλλά καταφεύγοντας σε όλες τις μοντέρνες μεθόδους και τεχνικές του animation με ό,τι πιο απαιτητικό από όρους παραγωγής 3d animation. Προκειμένου αυτό να επιτευχθεί επιστρατεύτηκαν μουσικές, ακούσματα, μορφασμοί και αστεία που έγραψαν ιστορία αλλά με ο,τι πιο μοντέρνο στη σύγχρονη τεχνολογία.
Πίσω από αυτό το φιλόδοξο project είναι η Αναστασία Μάνου, Διευθύνουσα Σύμβουλος της εταιρείας παραγωγής οπτικοακουστικών έργων White Fox και εκτελεστική παραγωγός αυτής της πρωτοποριακής- για τα ελληνικά δεδομένα-ταινίας. Οι αριθμοί είναι εντυπωσιακοί: 18 βασικοί χαρακτήρες, 50 δευτερεύοντες χαρακτήρες, 12.000 εκφράσεις προσώπου, 20.000 σκηνικά αντικείμενα και 200.000 τετραγωνικά μέτρα εικονικού κόσμου. Για την κυρία Μάνου αυτό το εγχείρημα, για το οποίο συνεργάστηκε μια εκλεκτή δημιουργική ομάδα- ανάμεσα τους και ο γνωστός καραγκιοζοπαίχτης Άθως Δανέλλης– ξεκίνησε τόσο από την αγάπη της για το animation όσο και από την ανάγκη δημιουργίας παιδικών προγραμμάτων με έμφαση στο στοιχείο της ελληνικής ταυτότητας.
Η ταινία «Καραγκιόζης: The Movie», σε σκηνοθεσία Άκη Καρρά, Χρήστου Λειβαδίτη και Αικατερίνης Παπαγεωργίου και συμπαραγωγή της White Fox, της COSMOTE TV και της Anama LTD, σε διανομή από τη Spentzos Film προβάλλεται ήδη στις αίθουσες και όπως τόνισε ο ίδιος ο πρωταγωνιστής, όταν μαθεύτηκε ότι βρίσκονταν στην κορυφή του ελληνικού box office: «Άιντε παιδιά, μαζί πήραμε το αργυρό! Αλλά σε μισογεμάτες αίθουσες… Πάμε να τις γεμίσουμε, γιατί τις ταινίες πρέπει να τις βλέπουμε στο φυσικό τους χώρο, τη μεγάλη οθόνη! Και αν θέλετε πάμε παρέα να χτυπήσουμε και το χρυσό! Για περισσότερο γέλιο σε μικρούς και μεγάλους! Εδώ τα καλά γράμματα! Γεμάτα χιουμορίνι.»
Βέβαια το μεγαλύτερο στοίχημα από όλα ήταν να διατηρηθεί ατόφια η παράδοση αλλά και να αποδοθεί με δύναμη το μοντέρνο στοιχείο που χαρακτηρίζει εκ των πραγμάτων μια ταινία animation. Άλλωστε ο λόγος που ο Καραγκιόζης εξακολουθεί να γοητεύει είναι γιατί με το ένα πόδι πατάει στο παλιό, στην εικόνα του θεάτρου Σκιών, της παράγκας και της γοητευτικά άσχημης μορφής, αυτός ο ξυπόλυτος ήρωας που τόσο έχουμε αγαπήσει αλλά από την άλλη γιατί μπορεί να βλέπει προς το αύριο. Και αυτό ακριβώς πετυχαίνει η ταινία διατηρώντας τη δομή και την παραδοσιακή πλοκή αλλά καταφεύγοντας σε όλες τις μοντέρνες μεθόδους και τεχνικές του animation με ό,τι πιο απαιτητικό από όρους παραγωγής 3d animation. Προκειμένου αυτό να επιτευχθεί επιστρατεύτηκαν μουσικές, ακούσματα, μορφασμοί και αστεία που έγραψαν ιστορία αλλά με ο,τι πιο μοντέρνο στη σύγχρονη τεχνολογία.
Πίσω από αυτό το φιλόδοξο project είναι η Αναστασία Μάνου, Διευθύνουσα Σύμβουλος της εταιρείας παραγωγής οπτικοακουστικών έργων White Fox και εκτελεστική παραγωγός αυτής της πρωτοποριακής- για τα ελληνικά δεδομένα-ταινίας. Οι αριθμοί είναι εντυπωσιακοί: 18 βασικοί χαρακτήρες, 50 δευτερεύοντες χαρακτήρες, 12.000 εκφράσεις προσώπου, 20.000 σκηνικά αντικείμενα και 200.000 τετραγωνικά μέτρα εικονικού κόσμου. Για την κυρία Μάνου αυτό το εγχείρημα, για το οποίο συνεργάστηκε μια εκλεκτή δημιουργική ομάδα- ανάμεσα τους και ο γνωστός καραγκιοζοπαίχτης Άθως Δανέλλης– ξεκίνησε τόσο από την αγάπη της για το animation όσο και από την ανάγκη δημιουργίας παιδικών προγραμμάτων με έμφαση στο στοιχείο της ελληνικής ταυτότητας.
Η ταινία «Καραγκιόζης: The Movie», σε σκηνοθεσία Άκη Καρρά, Χρήστου Λειβαδίτη και Αικατερίνης Παπαγεωργίου και συμπαραγωγή της White Fox, της COSMOTE TV και της Anama LTD, σε διανομή από τη Spentzos Film προβάλλεται ήδη στις αίθουσες και όπως τόνισε ο ίδιος ο πρωταγωνιστής, όταν μαθεύτηκε ότι βρίσκονταν στην κορυφή του ελληνικού box office: «Άιντε παιδιά, μαζί πήραμε το αργυρό! Αλλά σε μισογεμάτες αίθουσες… Πάμε να τις γεμίσουμε, γιατί τις ταινίες πρέπει να τις βλέπουμε στο φυσικό τους χώρο, τη μεγάλη οθόνη! Και αν θέλετε πάμε παρέα να χτυπήσουμε και το χρυσό! Για περισσότερο γέλιο σε μικρούς και μεγάλους! Εδώ τα καλά γράμματα! Γεμάτα χιουμορίνι.»