Η γήρανση του πληθυσμού θα φέρει βαθιές αλλαγές στις ευρωπαϊκές κοινωνίες και οικονομίες, οδηγώντας παραδείγματος χάρη στη συρρίκνωση του πληθυσμού της Γερμανίας και στην αύξηση των πληθυσμών της Βρετανίας και της Γαλλίας. Ειδικοί του Οργανισμού για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη (ΟΟΣΑ) τονίζουν ότι, μεσομακροπρόθεσμα, η Ευρωπαϊκή Ενωση θα πρέπει να προσελκύσει σημαντικό αριθμό καταρτισμένων μεταναστών προκειμένου να αποφύγει τον οικονομικό μαρασμό.
«Αν κλείσει κανείς την πόρτα στη μετανάστευση, θα πληρώσει το οικονομικό τίμημα», είπε ο ειδικός του ΟΟΣΑ Ζαν-Κριστόφ Ντιμόν. «Για την ώρα θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε καλύτερα τους μετανάστες που ήδη βρίσκονται εδώ, συνταιριάζοντας τις δεξιότητές τους με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας. Μακροπρόθεσμα όμως το θέμα δεν θα είναι μόνο οι δεξιότητες, θα είναι και οι αριθμοί».
Εκτιμήσεις της Eurostat
Η Γερμανία, η Ισπανία και η Πολωνία είναι οι χώρες που θα δουν τους πληθυσμούς τους να μειώνονται. Σύμφωνα με τη Eurostat, τα 82 εκατομμύρια κάτοικοι της Γερμανίας θα μειωθούν σε 74,7 το 2050, ενώ η μέση ηλικία των κατοίκων της στο μέσον του αιώνα θα αυξηθεί στα 50 χρόνια. Αλλοι υπολογισμοί προβλέπουν ακόμη πιο κάθετη συρρίκνωση, εκτιμώντας τον πληθυσμό της Γερμανίας στα 65 εκατομμύρια το 2060.
Αυτό θα οδηγήσει σε «σοβαρούς περιορισμούς στην προσφορά εργασίας», όχι μόνο στη Γερμανία αλλά και στην Αυστρία, την Ολλανδία και τη Φινλανδία, όπως αναφέρει έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που συνέταξαν οι Γεργκ Πέσνερ και Κωνσταντίνος Φωτάκης.
Αντίθετα, η Βρετανία, η Γαλλία και η Ιρλανδία έχουν υγιέστερες δημογραφικές καμπύλες. Από τις χώρες που σήμερα συναπαρτίζουν την Ευρωπαϊκή Ενωση, το 2050 η Βρετανία προβλέπεται να είναι η πιο πολυπληθής, με πληθυσμό 77,2 εκατομμυρίων, ενώ η Γαλλία θα έχει φθάσει τη Γερμανία με 74,3 εκατομμύρια κατοίκους.
Η δημογραφική αυτή εξέλιξη προδιαγράφεται παρά το γεγονός ότι η Γερμανία είναι η χώρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης που υποδέχεται περισσότερους μετανάστες ετησίως. Το 2012 μετανάστευσαν στη Γερμανία 399.900 άνθρωποι, αντί 285.100 στη Βρετανία.
Πριν από το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης, το 2008, η οικονομία της Ευρωζώνης αναπτυσσόταν με ρυθμό 2% ετησίως. Το 1% της μεγέθυνσης προερχόταν από την αύξηση του αριθμού των απασχολουμένων (φυσική αύξηση του πληθυσμού, μετανάστευση) και το 1% από την αύξηση της παραγωγικότητας. Σε συνθήκες σοβαρής δημογραφικής κρίσης, είναι σημαντικό να ληφθούν μέτρα που θα οδηγήσουν σε αύξηση της γεννητικότητας. Είναι όμως επίσης σημαντικό να αυξηθούν οι απασχολούμενοι, μέσω της μετανάστευσης. Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι αν δεν υπάρξει ο συνδυασμός των δύο αυτών παραγόντων, θα απαιτηθούν μη ρεαλιστικά άλματα στην παραγωγικότητα προκειμένου να διατηρήσει η Ευρώπη το βιοτικό της επίπεδο.
www.kathimerini.gr