Εν μέρει φταίει ο ίδιος. Είναι δύο Αφρικανές (ίσως από τη Σομαλία, αλλά δεν είναι η κατάλληλη ώρα για να ρωτήσει) και ο Χασέμ πατάει πάνω τους. Τα πόδια του πιέζουν τα δικά τους. Εκείνες θα ήθελαν να μετακινηθεί, το ίδιο κι εκείνος, αλλά δεν μπορεί. Πολλοί ακόμη άνθρωποι είναι σωριασμένοι πάνω του και ίσως υπάρχει άλλο ένα στρώμα από πάνω τους. Δεκάδες είναι στοιβαγμένοι στην ξύλινη βάρκα. Αν κάποιος επιχειρήσει να κουνηθεί, ο λαθρέμπορος τον κλωτσάει για να επιστρέψει στη θέση του. Δεν θέλει η φορτωμένη βάρκα να αναποδογυρίσει και να ναυαγήσει».
Είναι μία από τις δραματικές περιγραφές ενός Σύρου πρόσφυγα, πατέρα δύο παιδιών, ο οποίος προσπάθησε υπό αυτές τις άθλιες συνθήκες να φτάσει από την Αίγυπτο στην Ιταλία και στη συνέχεια να φέρει μαζί και την οικογένειά του. Την ιστορία του Αλσούκι και του ριψοκίνδυνου ταξιδιού του δημοσίευσε ο «Γκάρντιαν» αυτήν την εβδομάδα σε ένα συνταρακτικό ρεπορτάζ του αρμόδιου συντάκτη της βρετανικής εφημερίδας, Πάτρικ Κίνγκσλεϊ.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, στη Σικελία ακτιβιστές δέχονται καθημερινά τηλεφωνήματα από μετανάστες που βρίσκονται παγιδευμένοι μεσοπέλαγα σε κάποιο κατάμεστο αλιευτικό, ζητώντας βοήθεια. «Είμαστε 600 άτομα - 200 γυναίκες και εκατό παιδιά. Εχουμε μείνει τρεις ημέρες χωρίς νερό», είναι μία από τις συνηθισμένες απέλπιδες εκκλήσεις. Οι ανθρωπιστικές οργανώσεις ειδοποιούν το ιταλικό λιμενικό, το οποίο στη συνέχεια σπεύδει να σώσει τους ναυαγούς.
Το σχέδιο και οι αντιδράσεις
Η Ε.Ε. προσπαθεί να εφαρμόσει το σχέδιο επανεγκατάστασης 40.000 προσφύγων, καθώς οι αφίξεις σε Ιταλία και Ελλάδα ανέρχονται φέτος σε αριθμούς ρεκόρ (54.000 και 48.000 αντίστοιχα), με αποτέλεσμα οι δύο χώρες να αδυνατούν να επωμισθούν μόνες τους το βάρος της φιλοξενίας των δεκάδων χιλιάδων μεταναστών. Συνολικά πάνω από 103.000 άνθρωποι έχουν διασχίσει ήδη, το 2015, τη Μεσόγειο με προορισμό την Ευρώπη και εξ αυτών 2.000 έχουν χάσει τη ζωή τους ή αγνοούνται. Ωστόσο η επιχείρηση δικαιότερης κατανομής των προσφύγων στις 28 χώρες–μέλη της Ενωσης προσκρούει στις αντιδράσεις πολλών από αυτές.
Η ισπανική κυβέρνηση απορρίπτει κατηγορηματικά την πρόταση για φιλοξενία προσφύγων, με το επιχείρημα ότι «το ζήτημα πρέπει να καθοριστεί με βάση τις δυνατότητες κάθε χώρας». Υπενθυμίζεται πως τα κριτήρια που έχει θέσει η Κομισιόν στους «28» για την υποδοχή αιτούντων άσυλο είναι το μέγεθος της οικονομίας, το ποσοστό ανεργίας και ο πληθυσμός. Αρχικά η Γαλλία είχε υποστηρίξει τη στρατηγική, αλλά στη συνέχεια ανέκρουσε πρύμναν καθώς η σοσιαλιστική κυβέρνηση δέχεται έντονη κριτική από το ακροδεξιό Εθνικό Μέτωπο και τη συντηρητική παράταξη ότι είναι ιδιαίτερα ανεκτική στη μεταναστευτική της πολιτική.
Ετσι το Παρίσι ζητάει να συμπεριληφθούν αναδρομικά στον αριθμό των προσφύγων που του αναλογεί κι εκείνοι που έχουν φτάσει ήδη στη Γαλλία.
Διορθώσεις ζητάει και η Γερμανία, η οποία σε γενικές γραμμές έχει υιοθετήσει τις προτάσεις της Κομισιόν, ενώ ο υπουργός Εσωτερικών της χώρας, Τόμας ντε Μεζιέρ, ζήτησε να περιλαμβάνονται στο σύστημα «μόνο όσοι πρόσφυγες έχουν προοπτικές μόνιμης διαμονής στην Ε.Ε.». Παράλληλα ζήτησε για τους υπόλοιπους μια δίκαιη διαδικασία επαναπατρισμού, «ενδεχομένως με κοινοτική βοήθεια», η οποία θα δρομολογείται από τις χώρες όπου ζητήθηκε πρώτη φορά άσυλο. Πολωνία, Τσεχία και Σλοβακία αντιτίθενται σθεναρά σε αυτό, ενώ η Βουλγαρία αισθάνεται ότι παραμελήθηκε από το πρόγραμμα μετεγκατάστασης, από το οποίο ωφελούνται μόνο Ιταλία και Ελλάδα.
Το προτεινόμενο σύστημα για τη διανομή των προσφύγων στις 28 χώρες-μέλη έχει ως κριτήρια το μέγεθος του πληθυσμού (με συντελεστή 40%), της οικονομικής ανάπτυξης (επίσης 40%), της ανεργίας (10%) και του ιστορικού υποδοχής αιτούντων άσυλο στο παρελθόν (10%).
Προτού φτάσουν στις ακτές της Μεσογείου, οι πρόσφυγες έχουν βιώσει μυθιστορηματικές οδύσσειες τόσο στην πατρίδα τους όσο και στην προσπάθειά τους να κάνουν το πολυπόθητο ταξίδι. Οι αιτίες των ταξιδιών τους είναι σύνθετες. Οι μετανάστες από χώρες της δυτικής Αφρικής, όπως η Σενεγάλη ή η Γκάνα, προσπαθούν να ξεφύγουν από τις συνθήκες ακραίας ανέχειας. Αντίθετα οι πρόσφυγες από την ανατολική Αφρική και τη Μέση Ανατολή επιζητούν να γλιτώσουν από δικτατορίες, όπως στην Ερυθραία, ή πολέμους, π.χ. στη Συρία, στη Σομαλία και στο Ιράκ. Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, 450.000 έως μισό εκατομμύριο πρόσφυγες περιμένουν αυτήν τη στιγμή στη Λιβύη για να πραγματοποιήσουν το επικίνδυνο πέρασμα στην άλλη πλευρά της Μεσογείου.
www.kathimeirni.gr
Μέλος του μητρώου
