Παρά τις επιτυχίες και τις «κτήσεις» τους εντός Συρίας, οι Κούρδοι δεν βρίσκονται στο τραπέζι των ειρηνευτικών συνομιλιών που διεξάγονται στη Γενεύη για το μέλλον της χώρας, έπειτα από την απόφαση της
Ο στόχος τους είναι σαφής: Θέλουν να παγιώσουν τα οφέλη από την αναβάθμιση της θέσης τους στη διεθνή σκηνή και να προλάβουν πιθανές αρνητικές για αυτούς εξελίξεις στο διπλωματικό πεδίο (μια «νέα Λοζάνη»), προβάλλοντας παράλληλα το μοντέλο της ομοσπονδιοποίησης ως μόνη λύση για μια βιώσιμη ενιαία μελλοντική Συρία.
Το κουρδικό Κόμμα Δημοκρατικής Ενότητας (PYD) και οι ένοπλες δυνάμεις του (οι Μονάδες Προστασίας του Λαού YPG) ελέγχουν σήμερα, έπειτα από πέντε χρόνια εμφυλίου, το 16% των εδαφών της Συρίας. Χαίρουν της εκτίμησης της διεθνούς κοινότητας (των Αμερικανών αλλά και των Ρώσων) ως... ίσως ο αποτελεσματικότερος σύμμαχος στο συριακό έδαφος, καθώς μετρούν στο ενεργητικό τους πολλές και μεγάλες στρατιωτικές επιτυχίες εναντίον των τζιχαντιστών.
Γεωγραφική έκταση
Κι όμως, παρά τις επιτυχίες και τις διόλου ευκαταφρόνητες «κτήσεις» τους εντός Συρίας, οι Κούρδοι δεν βρίσκονται στο τραπέζι των ειρηνευτικών συνομιλιών που διεξάγονται στη Γενεύη για το μέλλον της χώρας, έπειτα από την απόφαση της Τουρκίας να τους αποκλείσει. Οι ίδιοι ωστόσο δεν κάθονται με σταυρωμένα τα χέρια. Αντιθέτως, βγαίνουν από την τουρκική απομόνωση και «ομοσπονδιοποιούνται» προχωρώντας στη δημιουργία της καλούμενης «Ομοσπονδίας της Βόρειας Συρίας». Ο λόγος για μια γεωγραφική έκταση συνολικά περίπου 500 χλμ. που εκτείνεται κατά μήκος των συνόρων με την Τουρκία, από το επίσης κουρδικό βόρειο Ιράκ έως και ελαφρώς πέρα από τον ποταμό Ευφράτη. Δυτικά του Ευφράτη διακόπτεται για περίπου 100 χλμ. αλλά συνεχίζεται στη βορειοδυτική Συρία, βόρεια του Χαλεπίου.
Σε αυτήν την έκταση η οποία είναι γνωστή και ως Ροτζάβα (συριακό Κουρδιστάν ή δυτικό Κουρδιστάν) εντάσσονται τα τρία αυτόνομα (αυτονομημένα επισήμως από το 2014) κουρδικά καντόνια Κομπάνι, Τζαζίρα και Αφρίν, τα οποία πλέον ενώνονται σε ομοσπονδία, διευρύνοντας έτσι το πλαίσιο της (σε μεγάλο βαθμό αμεσοδημοκρατικής) αυτοδιοίκησης που οι Κούρδοι έχουν δημιουργήσει μαζί με άλλες εθνοτικές ομάδες στις εν λόγω περιοχές.
Η ηγεσία του PYD διευκρινίζει ωστόσο ότι η υπό διαμόρφωση ομοσπονδία δεν ισοδυναμεί με ανεξάρτητο κράτος και ότι αυτή θα συνεχίσει να αποτελεί κομμάτι της ενιαίας Συρίας. Κορυφαία στελέχη του PYD ξεκαθαρίζουν παράλληλα ότι το μοντέλο της ομοσπονδιοποίησης αποτελεί ουσιαστικά και τη μοναδική βιώσιμη λύση συνολικά για τη Συρία, προκειμένου αυτή να συνεχίσει να υπάρχει ως ενιαία χώρα. Οι Κούρδοι σημειώνουν μάλιστα με νόημα ότι οι ειρηνευτικές συνομιλίες που διεξάγονται τώρα στη Γενεύη δεν γίνεται να επιτύχουν εάν δεν συμμετάσχει σε αυτές και το Κόμμα Δημοκρατικής Ενότητας (PYD).
Ερντογάν
Πίσω στην Τουρκία, ωστόσο, το ισλαμοσυντηρητικό καθεστώς Ερντογάν αντιδρά έντονα απορρίπτοντας ως εκ των προτέρων «άκυρες» τις όποιες μονομερείς κουρδικές πρωτοβουλίες. Υπενθυμίζεται ότι για τον Ερντογάν, το PYD είναι ένα κόμμα τρομοκρατών, όπως και το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK), το οποίο θα έπρεπε να τεθεί εκτός νόμου. Υπενθυμίζεται επίσης ότι, σύμφωνα με την τουρκική κυβέρνηση, η νεαρή γυναίκα-καμικάζι που πραγματοποίησε το πολύνεκρο τρομοκρατικό χτύπημα της περασμένης Κυριακής στην Αγκυρα, ήταν μέλος του PKK που είχε λάβει εκπαίδευση από Κούρδους της Συρίας.
Κατά τα λοιπά, ως προς την προοπτική ομοσπονδιοποίησης συνολικά της Συρίας, οι απόψεις διίστανται. Το καθεστώς του προέδρου Μπασάρ αλ Ασαντ φαίνεται προς το παρόν να απορρίπτει ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Η Ρωσία ωστόσο από την άλλη δείχνει να το στηρίζει ως «πιθανό μελλοντικό μοντέλο» για τη χώρα.
Ο εκπρόσωπος του κουρδικού PYD μιλά στο «Εθνος»
Η Τουρκία δεν θέλει την ειρήνη
«Η Τουρκία έχει κουρδοφοβία. Προτιμάει να έχει δίπλα της ισλαμιστές τρομοκράτες παρά ένα δημοκρατικό κουρδικό κράτος», δηλώνει στο «Εθνος» ο Ιμπραήμ Μουσλίμ, εκπρόσωπος του κουρδικού-συριακού Κόμματος Δημοκρατικής Ενότητας (PYD) στην Ελλάδα.
Καρδιολόγος στο επάγγελμα, ο οποίος γεννήθηκε στο Κομπάνι αλλά ζει και εργάζεται εδώ και χρόνια στη χώρα μας, ο κ. Μουσλίμ σημειώνει ότι «ο καλύτερος τρόπος για να μείνει η Συρία ενωμένη είναι να γίνει ομοσπονδία», ξεκαθαρίζοντας παράλληλα ότι η ομοσπονδιοποίηση των αυτονομημένων κουρδικών περιοχών στη βόρεια Συρία δεν συνεπάγεται απόσχιση, ούτε τη δημιουργία ανεξάρτητου κουρδικού κράτους.
Ο ίδιος βέβαια αναγνωρίζει ότι μπροστά στην προοπτική της ομοσπονδιοποίησης θα υπάρξουν αντιδράσεις, όχι μόνο εντός αλλά και εκτός Συρίας, και κυρίως από την πλευρά της Τουρκίας, η οποία «δεν θέλει την ειρήνη». «Αμερική και Ρωσία έχουν κάνει μια συμφωνία ειρήνης. Δυστυχώς υπάρχουν ωστόσο και άλλες δυνάμεις που δεν θέλουν την ειρήνη», δηλώνει ο κ. Μουσλίμ φωτογραφίζοντας το καθεστώς Ερντογάν, το οποίο απέκλεισε άλλωστε τους Κούρδους από τις ειρηνευτικές συνομιλίες στη Γενεύη.
Ωστόσο, «ειρήνη χωρίς τους Κούρδους δεν μπορεί να γίνει», όπως διευκρινίζει ο εκπρόσωπος του PYD, ο οποίος μάλιστα προχωράει ακόμη παραπέρα ξεκαθαρίζοντας ότι το κόμμα του «δεν πρόκειται να αναγνωρίσει τα αποτελέσματα συνομιλιών στις οποίες το ίδιο δεν θα έχει πάρει μέρος». Αναφερόμενος δε στο καθεστώς Ερντογάν, ο κ. Μουσλίμ υπογραμμίζει ότι «την Τουρκία την ενοχλεί που οι Κούρδοι έχουν ένα νόμιμο καθεστώς στη Συρία. Γι' αυτό και προσπαθεί να τους ωθήσει στην παρανομία. Γι' αυτό και προσπαθεί με κάθε τρόπο να τους εμπλέξει σε πράξεις τρομοκρατίας (σ.σ. όπως το τελευταίο τρομοκρατικό χτύπημα στην Αγκυρα)». «Απέναντι στις συνομιλίες που γίνονται χωρίς εμάς στη Γενεύη, εμείς απαντάμε ανακοινώνοντας την ομοσπονδιοποίηση», καταλήγει ο Κούρδος εκπρόσωπος.
www.ethnos.gr
Μέλος του μητρώου
