Ενώ τα φώτα στη Γηραιά Ηπειρο είναι στραμμένα στη μεγάλη γιορτή του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου, η Γαλλία κινείται σε ρυθμούς απεργιών και κοινωνικών αναταραχών για έναν νόμο που, κατά πολλούς, φέρνει εργασιακό «Μεσαίωνα» στη χώρα. Και που δεν αποκλείεται εν όψει της δεύτερης αξιολόγησης της χώρας μας τον Σεπτέμβριο να λειτουργήσει ως μοντέλο για τις εργασιακές μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα που θα βρίσκονται στο επίκεντρο της διαπραγμάτευσης με τους δανειστές.
Στην καρδιά ενός από τα ισχυρότερα κύματα διαδηλώσεων στη γαλλική ιστορία βρίσκεται το μεγαλύτερο συνδικάτο, η Confederation Generale du Travail (Γενική Εργατική Συνομοσπονδία), ο γραμματέας του οποίου, Φαμπρίς Ανζί, μίλησε στο «Εθνος της Κυριακής» για το πώς ο εργασιακός νόμος επηρεάζει την υπόλοιπη Ευρώπη και δήλωσε αποφασισμένος για τη συνέχιση των κινητοποιήσεων μέχρι την έγκρισή του και από τη Γερουσία στις 28 Ιουνίου αλλά και στη συνέχεια.
«Στη διαδήλωση της 14ης Ιουνίου στο Παρίσι είχαμε μια διεθνή πομπή με τη συμμετοχή ευρωπαϊκών συνδικάτων, τα οποία αγωνίζονται εναντίον του εργασιακού νόμου στη Γαλλία, έτσι ώστε να μη θεσπιστεί παρόμοια νομοθεσία στη χώρα τους. Αλλοι συνάδελφοί μας από τη Γερμανία και την Ισπανία μας συμπαραστάθηκαν, επειδή έζησαν ήδη τον εργασιακό νόμο στην πράξη και κατά συνέπεια βίωσαν την οπισθοδρόμηση των συνθηκών εργασίας.
Ο αγώνας που γίνεται στη Γαλλία παίρνει μια ευρύτερη κλίμακα που ξεπερνά τα σύνορα της Ευρώπης. Δεχτήκαμε την υποστήριξη μέχρι και Αμερικανών συνδικαλιστών», περιέγραψε ο γραμματέας του CGT, Φαμπρίς Ανζί, που δεν παρέλειψε να δώσει μια κοινωνιολογική χροιά στις συγκρούσεις: «Στις εξελιγμένες χώρες με ανεπτυγμένα κοινωνικά δικαιώματα, δημοκρατική ψήφο, υπαρκτές συλλογικές διαπραγματεύσεις, έχει ανοίξει αυτή η αντιπαράθεση ανάμεσα στο κεφάλαιο, που το συνθέτουν το χρηματοοικονομικό κύκλωμα, οι μέτοχοι, και στην εργασία, δηλαδή αυτούς που παράγουν τον πλούτο σε παγκόσμιο επίπεδο».
Τέλος στο «βέτο» του υπουργού
Ο Γάλλος συνδικαλιστής εξήγησε στο «Εθνος» την ουσία των αλλαγών του νέου εργασιακού νόμου στη Γαλλία, δίνοντας έμφαση στην απελευθέρωση των μαζικών απολύσεων και την κατάργηση του δικαιώματος του υπουργού να ασκεί «βέτο» για την ακύρωσή τους: «Στη Γαλλία, όσον αφορά τις ομαδικές απολύσεις, δεν υπάρχει εδώ και χρόνια το δικαίωμα του υπουργού να εγκρίνει ή να απορρίπτει σε περίπτωση ομαδικής απόλυσης. Μπορεί να υπάρξει ομαδική απόλυση σε περίπτωση οικονομικής δυσκολίας στην επιχείρηση και τότε είναι ο εισαγγελέας που αποφασίζει αν μια τέτοια απόφαση είναι δικαιολογημένη ή όχι». Εξήγησε ότι «αυτό που θα αλλάξει με τον καινούργιο νόμο είναι η μεταβολή των κριτηρίων που καθορίζουν αυτό που λέμε ως ''απόλυση για οικονομικούς λόγους''. Ενώ μια τέτοια πράξη ήταν δικαιολογημένη σε περίπτωση οικονομικής δυσκολίας της επιχείρησης, τώρα θα επιτρέπεται ακόμα και όταν η εταιρεία δεν αντιμετωπίζει τέτοιο πρόβλημα. Για παράδειγμα, όταν μια επιχείρηση που θέλει να εισχωρήσει σε μια καινούργια αγορά και θέλει να την κατακτήσει διώχνοντας εργαζομένους από μια άλλη προϋπάρχουσα δραστηριότητα, τώρα με τον καινούργιο νόμο έχει το δικαίωμα να το κάνει». Ο «νόμος Ελ Κομρί» αλλάζει και τον ίδιο τον ορισμό της επιχείρησης σε δυσκολία. Ενα τρίμηνο χαμηλής δραστηριότητας μπορεί να δικαιολογήσει οικονομικές απολύσεις.
Κρίσιμο ζήτημα είναι και η μείωση της διαπραγματευτικής ισχύος των συνδικάτων και η επικράτηση των επιχειρησιακών συμβάσεων. «Στη Γαλλία υπάρχει συλλογική σύμβαση για κάθε επαγγελματικό κλάδο. Αυτό που θα αλλάξει ο εργασιακός νόμος είναι ότι οι κανόνες δεν θα καθορίζονται από το νομικό πλαίσιο του κάθε κλάδου, αλλά απευθείας από την ίδια την επιχείρηση. Που σημαίνει ότι θα υπάρχει ένας διαφορετικός ανά εταιρεία εργασιακός κώδικας».
Προσέθεσε ότι «η εταιρεία θα αποφασίζει αν οι υπερωρίες θα πληρωθούν ή όχι» και τόνισε ότι «στη διαπραγμάτευση με τους εργαζομένους μπορεί να χρησιμοποιεί ως μέσο εκφοβισμού την ίδια τους τη δουλειά».
Αντιδράσεις για τον Ολάντ
Το τεράστιο κύμα αντιδράσεων για τις αλλαγές που φέρνει ο εργασιακός νόμος ενέτεινε το γεγονός ότι ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ παρέκαμψε το Κοινοβούλιο εγκρίνοντάς τον με προεδρικό διάταγμα. Πάντως, σύμφωνα με τον Φαμπρίς Ανζί, ο νόμος, ο οποίος εξετάζεται τώρα από τη γαλλική Γερουσία, θα είναι μαχητός και μετά την ψήφισή του, κάτι το οποίο στηρίζει στο προηγούμενο που δημιούργησε ένας νόμος επί Ντομινίκ ντε Βιλπέν.
«Ενώ η Σύμβαση Πρώτης Πρόσληψης (CPE) είχε αρχικά υιοθετηθεί, τελικά αποσύρθηκε από την τότε κυβέρνηση». Το συγκεκριμένο γεγονός κάνει ακόμα πιο αποφασιστικά τα μέλη του CGT που σκοπεύουν να κλιμακώσουν τους αγώνες τους: «Θα συνεχίσουμε τις απεργίες στις 23 και 28 Ιουνίου (σ.σ.: ανήμερα της ψήφισης του νόμου στη Γερουσία).
Ταυτόχρονα έχουμε θέσει σε λειτουργία την ψηφοφορία των πολιτών για να διευρύνουμε την κίνηση και να επιτρέψουμε σε ακόμα περισσότερους μισθωτούς να εκφραστούν εναντίον ενός νόμου που δεν θέλει το 74% της κοινής γνώμης. Τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας θα τα υποβάλουμε στον πρόεδρο της Δημοκρατίας στις 26 Ιουνίου», λέει ο κ. Ανζί.
Ο γραμματέας του CGT αναφέρθηκε στις επιπτώσεις των μέτρων λιτότητας στην Ελλάδα και στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες. «Το έδειξε και μια μελέτη του ΔΝΤ για την Ελλάδα ότι αυτή η στρατηγική της λιτότητας δεν οδηγεί στην ανάπτυξη αλλά στη διεύρυνση των ανισοτήτων, στην αύξηση του ποσοστού φτώχειας στον πληθυσμό και στην ανασφάλεια».
Ο ίδιος αποδίδει τον αναδυόμενο ευρωσκεπτικισμό και την άνοδο της ακροδεξιάς στις πολιτικές περιστολής δαπανών που εφαρμόζονται από άκρη σε άκρη της ηπείρου.
«H πολιτική λιτότητας προκαλεί κοινωνική απελπισία, θυμό που εκφράζεται με λάθος τρόπο, με την προσχώρηση της πλειονότητας του πληθυσμού σε λαϊκιστικές εθνικιστικές απόψεις όπως φάνηκε στην Αυστρία, ή σε εμάς στις νομαρχιακές εκλογές με το Εθνικό Μέτωπο», ανέφερε ο Ανζί, εξηγώντας ότι τα εν λόγω μέτρα αυξάνουν την ανασφάλεια και, κατά συνέπεια, τη «δυσπιστία απέναντι στους ξένους που έρχονται ζητώντας δουλειά αλλά και απέναντι στους πολιτικούς και την Ευρωπαϊκή Ενωση».
ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ Η ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ
Απελευθέρωση μαζικών απολύσεων και παράκαμψη των συνδικάτων
Οι αλλαγές που προωθούνται στη Γαλλία δεν ευνοούν την ελληνική διαπραγματευτική ισχύ, δεδομένου ότι από τον περιβόητο νόμο Ελ Κομρί -από το όνομα της υπουργού της κυβέρνησης του Μανουέλ Βαλς- η ελληνική κυβέρνηση δεν θα ήθελε τίποτα να αντιγράψει. Ο επίμαχος νόμος απελευθερώνει στη Γαλλία τις μαζικές απολύσεις, οι οποίες πλέον δικαιολογούνται όχι μόνο σε περίπτωση «παύσης εργασιών» ή «τεχνολογικών αλλαγών», όπως ίσχυε. Στην εργατική νομοθεσία περιλαμβάνονται και άλλες συνθήκες, όπως η «πτώση του τζίρου για ορισμένο αριθμό τριμήνων» ή η «αναδιοργάνωση της εταιρείας που είναι απαραίτητη για τη διάσωση της ανταγωνιστικότητάς της». Χωρίς να θέτει κανένα ανώτατο όριο στον αριθμό των υπαλλήλων που μπορούν να απολυθούν, ο νόμος προσδιορίζει ότι «για εταιρείες που απασχολούν κάτω από 11 υπαλλήλους μπορεί να γίνει απόλυση ενός ή περισσότερων υπαλλήλων εάν υπάρξει σημαντική μείωση των παραγγελιών ή του τζίρου για τουλάχιστον ένα 3μηνο σε σύγκριση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο». Για εταιρείες με 11 έως 49 υπαλλήλους θα πρέπει να έχει καταγραφεί μείωση «για τουλάχιστον 2 συνεχόμενα τρίμηνα», για εταιρείες με 50 έως 299 υπαλλήλους ισχύουν οι ίδιοι όροι «για τουλάχιστον 3 συνεχόμενα τρίμηνα» και για τις υπόλοιπες (300 και άνω) οι ίδιοι όροι «για τουλάχιστον 4 τρίμηνα».
Αλλαγές στις συμβάσεις
Σε περίπτωση διαφωνίας για επιχειρησιακές συμβάσεις (ωράρια, ρεπό, άδειες) οι εργοδότες μπορούν να παρακάμπτουν τα συνδικάτα και να επιβάλλουν τους όρους τους μέσω «εργοδοτικών» συνδικάτων. «Για τη θέσπιση μιας επιχειρησιακής σύμβασης θα πρέπει αυτή να υπογραφεί από συνδικάτα που εκπροσωπούν το 50% των εργαζομένων, σύμφωνα με τα αποτελέσματα των τελευταίων συνδικαλιστικών εκλογών. Εάν αυτό δεν είναι εφικτό, μία ή περισσότερες συνδικαλιστικές οργανώσεις που αντιπροσωπεύουν μεταξύ 30% και 50% των υπαλλήλων μπορούν να ζητήσουν εσωτερική ψηφοφορία μέσα σε έναν μήνα» αναφέρει ο νόμος. Ενα σημαντικό σημείο είναι πως η απόφαση των υπαλλήλων της εταιρείας υπερισχύει αυτής των συνδικάτων, επομένως, σε περίπτωση διαφωνίας, οι επιχειρήσεις θα μπορούν να «περνούν» τη σύμβαση που θέλουν μέσω εσωτερικής ψηφοφορίας και με ένα Σωματείο που θα αντιστοιχεί στο 30% των εργαζομένων.
Ο νέος νόμος εισάγει επίσης την έννοια της «σύμβασης ανάπτυξης εργασίας», μιας επιχειρησιακής σύμβασης διάρκειας έως δύο ετών, με την οποία μια επιχείρηση μπορεί να τροποποιεί τις ώρες εργασίας ή την αποζημίωση σε βάρος του εργαζομένου. Σχετικά με τις υπερωρίες, ο νόμος προκρίνει τις επιχειρησιακές έναντι των κλαδικών συμβάσεων, ενώ επιτρέπει τη μείωση της αμοι- βής της υπερωρίας στο 10% (από 25% που ίσχυε μέχρι σήμερα).
www.ethnos.gr