Τη σιωπή της έσπασε η πρώην σύμβουλος επιδημιολόγος της σουηδικής κυβέρνησης σχετικά με την αμφιλεγόμενη στρατηγική της χώρας απέναντι στην πανδημία του κορωνοϊού, λέγοντας ότι οι αρχές θα έπρεπε να έχουν θέσει αυστηρότερους περιορισμούς στα πρώτα στάδια της πανδημίας για τον έλεγχο της εξάπλωσης ιού.
Η Annika Linde, η οποία επέβλεψε τον τρόπο με τον οποίο η Σουηδία αντιμετώπισε τη γρίπη των χοίρων και τον SARS, ως κρατική επιδημιολόγος από το 2005 έως το 2013, είχε μέχρι τώρα εκφράσει την υποστήριξή της στην προσέγγιση της χώρας της υπό τον διάδοχό της, Anders Tegnell.
Ωστόσο, τώρα έγινε το πρώτο μέλος οργανισμού δημόσιας υγείας της Σουηδίας που άλλαξε γνώμη λόγω του σχετικά υψηλού αριθμού θανάτων της Σουηδίας σε σύγκριση με εκείνο των γειτόνων της, της Δανίας, της Νορβηγίας και της Φινλανδίας.
«Νομίζω ότι χρειαζόμασταν περισσότερο χρόνο για να προετοιμαστούμε. Αν είχαμε διακόψει δραστηριότητες πολύ νωρίτερα, θα μπορούσαμε, κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, να βεβαιωθούμε ότι είχαμε στη διάθεσή μας όσα ήταν απαραίτητα για την προστασία των ευάλωτων ατόμων», δήλωσε η Linde στον Observer.
Για δύο ημέρες την προηγούμενη εβδομάδα, η Σουηδία είχε τον υψηλότερο μέσο όρο κατά κεφαλήν θανάτων στον κόσμο και ο συνολικός αριθμός των θανάτων αναμένεται να ξεπεράσει σύντομα τους 4.000.
Η Σουηδία έχει εφαρμόσει τη λιγότερο περιοριστική στρατηγική οποιασδήποτε ανεπτυγμένης χώρας στον κόσμο, αφήνοντας σχολεία, μπαρ, εστιατόρια, εμπορικά κέντρα και γυμναστήρια ανοιχτά και επιτρέποντας συγκεντρώσεις έως και 50 ατόμων. Η κυβέρνηση της χώρας αποφάσισε να εναποθέσει στην προσωπική κοινωνική ευθύνη του καθενός την πρόληψη απέναντι στον ιό.
Αρχικά, η Linde συμβάδιζε με την προσέγγιση αυτή. «Η βασική αντίληψη ήταν, νομίζω, ότι αργά ή γρήγορα, ανεξάρτητα από το τι κάνουμε, θα έχει μολυνθεί ολόκληρος ο πληθυσμός», είπε.
«Έτσι, όταν ο Anders Tegnell είπε πως θα ισοπεδώσουμε την καμπύλη και θα προστατεύσουμε τους ευάλωτους, σκέφτηκα ότι θα φτάσουμε στην ανοσία της αγέλης μετά από λίγο. Θα μπορούσε να είναι μια καλή στρατηγική. Δεν ήμουν τόσο επικριτική» συνέχισε.
Ωστόσο, το μέρος της στρατηγικής της Σουηδίας - για την προστασία των ηλικιωμένων και άλλων ευπαθών ομάδων - απέτυχε.
«Η προσδοκία μας να προστατεύσουμε τους ηλικιωμένους έμοιαζε με όνειρο, που έχει πολύ μικρή βάση στην πραγματικότητα», υποστήριξε η 72χρονη Linde, η οποία έχει περάσει περισσότερο από δύο μήνες σε απομόνωση.
Οι πολιτικοί, τα μέσα ενημέρωσης και το κοινό στη Σουηδία εξακολουθούν να υποστηρίζουν σε μεγάλο βαθμό τη στρατηγική του οργανισμού δημόσιας υγείας απέναντι στην πανδημία, με εξαίρεση μια μικρή ομάδα ακαδημαϊκών και ερευνητών. Οι κριτικές της Linde, που προβλήθηκαν για πρώτη φορά σε συνέντευξη σε τοπική εφημερίδα, σηματοδοτούν την πρώτη κριτική παρέμβαση ενός μέλους του ιδρύματος δημόσιας υγείας για την κυβερνητική στρατηγική.
Ο Tegnell από την πλευρά του, σε συνέντευξή του στο σουηδικό εθνικό ραδιόφωνο, παραδέχτηκε ότι η χώρα βρισκόταν σε «τραγική κατάσταση», ωστόσο διαφώνησε με την γνώμη πως ένα lockdown θα βοηθούσε.
«Είναι πολύ συνηθισμένο να κάνουμε αυτήν την κριτική και να λέμε πως θα μπορούσαμε νε έχουμε κάνει περισσότερα με ένα lockdown. Όταν όμως ρωτάω, ποια είναι αυτά τα περισσότερα, δεν λαμβάνω πειστική απάντηση» είπε.
Λάθος να αποδίδεται η αύξηση μολύνσεων στα γηροκομεία
Η Linde υποστήριξε ακόμη πως ο Tegnell έκανε λάθος όταν απέδωσε την αύξηση του ρυθμού μολύνσεων στα γηροκομεία της Σουηδίας, στις τοπικές αρχές και στις ιδιωτικές εταιρείες που τα διαχειρίζονται.
Ακόμη, ανέφερε πως η αποτυχία της στρατηγικής της Σουηδίας οφείλεται, εν μέρει, στην απροθυμία του δημόσιου οργανισμού υγείας να εφαρμόσει μια προ-παρασκευασμένη στρατηγική, χτισμένη πάνω στην εμπειρία που έχει αποκτηθεί από τις πανδημίες γρίπης, όπως η Ισπανική Γρίπη και η γρίπη των χοίρων.
«Το γεγονός ότι συγκρίθηκε πάρα πολύ με τις επιδημίες της γρίπης, θα μπορούσε να μας κάνει να κάνουμε λάθος υποθέσεις στην αρχή» είπε και ολοκλήρωσε: «Θα μπορούσαμε να είχαμε μια άλλη εξέλιξη εάν, για παράδειγμα, γνωρίζαμε περισσότερα για τον κίνδυνο της εξάπλωσης από ασυμπτωματικά άτομα».
Μέλος του μητρώου
