το ευρωπαϊκό σχέδιο βρίσκεται σε βαθιά κρίση και η Ε.Ε. χρειάζεται επειγόντως αλλαγή πορείας για να ανακτήσει την εμπιστοσύνη των πολιτών. Ως προς την κατεύθυνση των αλλαγών όμως, ο δρόμος για την επίτευξη συναίνεσης προβλέπεται μακρύς και δύσβατος, δεδομένων των μεγάλων αποκλίσεων συμφερόντων και οπτικών μεταξύ των «28». Αυτή τη δύσκολη προσπάθεια ενδοσκόπησης, αυτοκριτικής και μεταρρύθμισης ξεκίνησαν χθες οι ηγέτες των χωρών-μελών της Ενωσης, με την έκτακτη –και ανεπίσημη– σύνοδο κορυφής των Βρυξελλών, την επαύριο του πολιτικού «σεισμού» που προκάλεσε στην ήπειρο η θεαματική άνοδος των ευρωσκεπτικιστών.
Την πλειοδοσία των εκκλήσεων για αλλαγή πορείας άνοιξαν οι ηγέτες της Γαλλίας και της Βρετανίας, Φρανσουά Ολάντ και Ντέιβιντ Κάμερον. Δύο πολιτικοί με πολύ διαφορετικές –τουλάχιστον μέχρι πρόσφατα– στρατηγικές για την Ευρώπη, οι οποίοι ωθούνται ωστόσο από τα ίδια τα πράγματα να μοιραστούν κινδύνους και ανησυχίες: και στις δύο χώρες τα κατ' εξοχήν ευρωσκεπτικιστικά κόμματα, το Εθνικό Μέτωπο της Μαρίν Λεπέν στη Γαλλία και το Κόμμα της Ανεξαρτησίας του Νάιτζελ Φάρατζ στη Βρετανία αναδείχθηκαν για πρώτη φορά στην ιστορία νικητές της αναμέτρησης, στέλνοντας τα κυβερνώντα κόμματα στην τρίτη θέση.
«Αυτή η κατάσταση πραγμάτων δεν μπορεί να συνεχιστεί. Η Ευρώπη πρέπει να γίνει απλή, διαφανής, να είναι αποτελεσματική όπου είναι αναγκαία και να αποσυρθεί όπου δεν είναι», δήλωσε στο τηλεοπτικό του διάγγελμα, προτού αναχωρήσει για τις Βρυξέλλες, ο Γάλλος πρόεδρος, θέτοντας για πρώτη φορά ζήτημα επιστροφής εξουσιών από την Ε.Ε. στα εθνικά κράτη. Ενα ζήτημα για το οποίο υπερθεματίζει η ηγέτις του Εθνικού Μετώπου Μαρίν Λεπέν, κατά την οποία «ο γαλλικός λαός δεν θέλει πια να τον κυβερνούν από το εξωτερικό και να υπακούει σε αξιωματούχους των Βρυξελλών που δεν έχουν λαϊκή νομιμοποίηση και δεν έχουν εκλεγεί από τις κάλπες».
Το δεύτερο ζήτημα που έθεσε με ένταση ο Φρανσουά Ολάντ ήταν η ανάγκη να υπάρξει αποφασιστική στροφή της Ε.Ε. στην κατεύθυνση της οικονομικής ανάπτυξης, της δημιουργίας θέσεων εργασίας και της τόνωσης των επενδύσεων. Στην προσπάθειά του αυτή, ο Γάλλος πρόεδρος έχει στο πλευρό του τον Ιταλό πρωθυπουργό Ματέο Ρέντσι, έναν από τους λίγους αρχηγούς κυβερνήσεων που αναδείχθηκαν νικητές στις εκλογές της Κυριακής, όπως και άλλους ηγέτες χωρών που πλήττονται ιδιαίτερα από την κρίση και την ανεργία.
Από την πλευρά του, ο Ντέιβιντ Κάμερον δήλωσε ότι οι Βρετανοί ψηφοφόροι εξέφρασαν «βαθιά απογοήτευση» από το ευρωπαϊκό σχέδιο και ότι το μήνυμά τους πρέπει να εισακουσθεί. Ο Βρετανός πρωθυπουργός συνομίλησε τηλεφωνικά, ενόψει της χθεσινής συνόδου των Βρυξελλών, με τη Γερμανίδα καγκελάριο Αγκελα Μέρκελ, τον Σουηδό πρωθυπουργό Φρέντρικ Ράινφελντ και τον Ολλανδό ομόλογό του Μαρκ Ρούτε, υπογραμμίζοντας ότι η Ε.Ε. «δεν μπορεί να συνεχίσει την ίδια πορεία, σαν να μη συνέβη τίποτα». Η πίεση στον Κάμερον εντάθηκε χθες από την πλευρά του ισχυρού λόμπι «Επιχειρηματίες για τη Βρετανία», το οποίο ζήτησε από τους πολιτικούς ηγέτες της χώρας να τοποθετηθούν συγκεκριμένα γύρω από το ακανθώδες ζήτημα των αρμοδιοτήτων που πρέπει να επιστρέψουν από την Ε.Ε. στα εθνικά κράτη. Η κυβέρνηση Κάμερον επιθυμεί να διαπραγματευθεί την αλλαγή του καθεστώτος συμμετοχής της Βρετανίας στην Ενωση προτού προχωρήσει σε δημοψήφισμα για το μέλλον της χώρας στην Ευρώπη, το 2017.
Σύμφωνα με τα προσωρινά αποτελέσματα των ευρωεκλογών, που δόθηκαν χθες στη δημοσιότητα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η Κεντροδεξιά του Λαϊκού Κόμματος έρχεται στην πρώτη θέση με 213 έδρες, ακολουθούμενη από τους Σοσιαλιστές, που κερδίζουν 189. Την τρίτη θέση διατηρούν οι Φιλελεύθεροι με 64 έδρες και ακολουθούν οι Πράσινοι με 52, οι Συντηρητικοί με 46 και το Κόμμα Ευρωπαϊκής Αριστεράς με 42. Σύμφωνα με υπολογισμό του Πρακτορείου Reuters, οι ευρωσκεπτικιστές καταλαμβάνουν 145 έδρες σε σύνολο 751.
www.kathimerini.gr
Μέλος του μητρώου
