Αμφίρροπη έως το τέλος η μάχη της Σκοτίας

δεν μπορεί να γίνει καμία ασφαλής πρόβλεψη για το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, αφού σύμφωνα με τον μέσο όρο των έξι τελευταίων δημοσκοπήσεων, προηγείται οριακά το «όχι» στην ανεξαρτησία με ποσοστό 51% και ακολουθεί το «ναι» με 49%.

Το αβέβαιο αυτό τοπίο προκύπτει από τον τρόπο που θα ψηφίσουν τα διάφορα κοινωνικά στρώματα και οι ηλικιακές ομάδες: οι νέοι, για παράδειγμα, τείνουν προς το ναι, και οι άνω των 50 προς το όχι. Εργατικά στρώματα και μορφωμένοι της μεσαίας τάξης θα ψηφίσουν ναι κι αντίστοιχα οι πλούσιοι, πανεπιστημιακής μόρφωσης, όχι.

Προσευχηθείτε...

Κι όσο ρευστό μοιάζει το αποτέλεσμα, επιστρατεύονται όλα τα μέσα ακόμα κι ο... Θεός: ο επίσκοπος του Ντάραμ, Μάικλ Σαντγκρόουβ, κάλεσε τους πιστούς να προσευχηθούν ώστε οι Σκοτσέζοι ψηφοφόροι να «ψηφίσουν προσεκτικά με το μυαλό τους στο κοινό καλό».

Και πριν τον... Θεό είχε προηγηθεί η βασίλισσα Ελισάβετ (η μητέρα της οποίας ήταν Σκοτσέζα), η οποία εξέφρασε την ελπίδα πως οι ψηφοφόροι θα «σκεφτούν πολύ προσεκτικά το μέλλον». Το σχόλιο ερμηνεύτηκε ως πολύ χρήσιμο από το στρατόπεδο του «όχι», αν και το παλάτι έχει φροντίσει να ξεκαθαρίσει ότι δεν πρόκειται να εκφράσει δημόσια την άποψή του, σεβόμενο το καθήκον του για ουδετερότητα.

Παράλληλα, κορυφώνεται και η προεκλογική εκστρατεία. Ο Ντέιβιντ Κάμερον βρέθηκε χτες στο Αμπερντιν και σε δραματικούς αλλά κι αιχμηρούς τόνους, απευθύνθηκε στους πολίτες της Σκοτίας, επιλέγοντας να εξάρει τις βρετανικές αξίες, αυτές της δικαιοσύνης και της ελευθερίας, και της διαφορετικότητας, η οποία γίνεται σεβαστή στο Ηνωμένο Βασίλειο.

«Είμαστε μια οικογένεια. Το Ηνωμένο Βασίλειο δεν είναι ένα έθνος, είναι τέσσερα έθνη σε μία χώρα, γεγονός που μπορεί να είναι δύσκολο, αλλά είναι υπέροχο. Σκοτία, Αγγλία, Ουαλία και Βόρειος Ιρλανδία. Τέσσερα διαφορετικά έθνη με ξεχωριστές ταυτότητες, που συναγωνίζονται, αλλά και εκνευρίζουν καμιά φορά το ένα το άλλο. Είμαστε όμως μια οικογένεια εθνών», επισήμανε.

Αμφίρροπη έως το τέλος η μάχη της Σκοτίας

Προειδοποίησε επίσης για όσα... δεν θα υπάρχουν, αν οι Σκοτσέζοι ψηφίσουν υπέρ της ανεξαρτησίας: «Δεν θα υπάρχουν πλέον συντάξεις του Ηνωμένου Βασιλείου, διαβατήρια του Ηνωμένου Βασιλείου, η λίρα του Ηνωμένου Βασιλείου, δεν θα υπάρχουν οι πηγές απ' όλο το Ηνωμένο Βασίλειο για να χρηματοδοτούν το Εθνικό Σύστημα Υγείας ή άλλα κοινωνικά προγράμματα». Και φρόντισε να δηλώσει πως όλες αυτές οι προειδοποιήσεις δεν είναι κινδυνολογία, αλλά γεγονότα.

Απέφυγε πάντως να επιτεθεί προσωπικά στον πρώτο υπουργό της Σκοτίας, Αλεξ Σάλμοντ, ενώ υποσχέθηκε με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο πως θα προωθήσει τη μεγαλύτερη αποκέντρωση των εξουσιών από το Λονδίνο, σε περίπτωση που οι πολίτες ψηφίσουν «όχι».

Κλείνοντας την ομιλία του τόνισε: «Σας παρακαλώ, μη συγχέετε το παροδικό με το μόνιμο. Μη σκεφτείτε, είμαι τώρα θυμωμένος με την πολιτική και θα ανοίξω την πόρτα να φύγω. Αν δεν σας αρέσω, δεν θα είμαι για πάντα. Αν δεν σας αρέσει αυτή η κυβέρνηση, δεν θα μείνει για πάντα. Αλλά μη φύγετε από το Ηνωμένο Βασίλειο, γιατί αυτό θα είναι για πάντα».

Guardian

Ηταν μία ομιλία συγκινητική με μία νότα απελπισίας, όπως επισήμανε η εφημερίδα Guardian, «από κάποιον που συνειδητοποιεί ότι, ως Εγγλέζος Τόρι, τρεις ημέρες πριν το δημοψήφισμα δεν μπορεί να κάνει τίποτα άλλο για μία ψηφοφορία που θα μπορούσε να συνδέσει την πρωθυπουργία του με την καταστροφή μιας ένωσης 307 χρόνων», καταλήγει η εφημερίδα.

Από την πλευρά του, ο Σάλμοντ, που δηλώνει ότι «δέχεται εξαιρετικές εκδηλώσεις από τους πολίτες υπέρ της ανεξαρτητοποίησης», επανέλαβε πως το δημοψήφισμα αποτελεί «μία και μόνη ευκαιρία για κάθε γενιά» ενώ επισήμανε ότι «δεν στοχεύουμε να νικήσουμε μόνο με μία ψήφο διαφορά. Σκοπός μας είναι να πετύχουμε μια ουσιαστική νίκη».

Μήνυμα Μπέκαμ υπέρ της ενότητας

Παίρνοντας για πρώτη φορά θέση, ο Ντέιβιντ Μπέκαμ, πρώην αστέρας της Εθνικής Αγγλίας και της Μάντσεστερ, και ένας εκ των πλέον γνωστών Βρετανών ανά τον κόσμο, με επιστολή του προς τους Σκοτσέζους ψηφοφόρους, τους ζήτησε να διατηρήσουν τον «ιστορικό δεσμό» που αποτελεί αντικείμενο «ζήλιας σε όλο τον υπόλοιπο κόσμο». «Ελάτε να μείνουμε μαζί! Αυτά που μας ενώνουν είναι περισσότερα από αυτά που μας χωρίζουν», διαμηνύει στο μήνυμά του, προσθέτοντας: «Η απόφαση είναι δική σας, δεν θα σας πω εγώ τι να κάνετε, αλλά πρέπει να ξέρετε ότι η απόφασή σας θα επηρεάσει όλους μας στη Μ. Βρετανία. Υπάρχει ένας κοινός δεσμός ανάμεσά μας, ήταν το ίδιος πάθος και η υπερηφάνεια που κυριαρχούσαν σε όλους μας». Μήνυμα υπέρ της ενότητας έστειλε και ο Λευκός Οίκος, δηλώνοντας πως οι ΗΠΑ επιθυμούν μια Βρετανία «ενωμένη και ισχυρή».

Ανάβουν νέες «φωτιές» στην Ευρώπη

Στον χορό τώρα Βαυαροί, Σέρβοι της Βοσνίας και Ουαλοί

Το δημοψήφισμα στη Σκοτία φαίνεται ότι ανοίγει την όρεξη και σε άλλα πολύ μικρότερα αυτονομιστικά κινήματα στην Ευρώπη, που βλέπουν την ευκαιρία για να ικανοποιήσουν και τις δικές τους φιλοδοξίες.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η γερμανική κυβέρνηση αναγκάστηκε να απορρίψει με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο το ενδεχόμενο ανεξαρτητοποίησης της Βαυαρίας, χαρακτηρίζοντας την ιδέα «γελοία». Οι Βαυαροί ένιωθαν ανέκαθεν ξεχωριστοί και δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι έχουν διατηρήσει στην επωνυμία τους τον όρο «ελεύθερο κρατίδιο», για να διαχωρίσουν τη θέση τους από τους υπόλοιπους Γερμανούς.

Είναι, δε, ιδιαίτερα ενοχλημένοι με το σύστημα δημοσιονομικής εξισορρόπησης που τους αναγκάζει να πληρώνουν χρήματα για να επιδοτήσουν τα φτωχότερα κρατίδια του Βορρά και της ανατολικής Γερμανίας.

Το τελευταίο διάστημα το Κόμμα της Βαυαρίας, το οποίο παραμένει εκτός Κοινοβουλίου, είδε στο δημοψήφισμα της Σκοτίας μια ευκαιρία για να επανέλθει στο προσκήνιο. «Ευχόμαστε στους Σκοτσέζους φίλους μας νίκη στο δημοψήφισμα. Το ''ναι'' θα μπορούσε να έχει θετικές συνέπειες και σε άλλες περιοχές της Ευρώπης, ακόμη και στη Βαυαρία. Τα ΜΜΕ δεν θα μπορούσαν απλώς να αγνοούν το θέμα ή να το γελοιοποιήσουν», έγραψαν στην ιστοσελίδα του κόμματος. Το Βερολίνο, ωστόσο, φρόντισε να τους κόψει τα φτερά εγκαίρως.

Την ίδια στιγμή και οι Σέρβοι της Βοσνίας Ερζεγοβίνης παρακολουθούν με προσοχή τις εξελίξεις στη Σκοτία, με την ελπίδα ότι θα δημιουργηθεί προηγούμενο το οποίο θα αυξήσει τις πιθανότητές τους να ανακηρύξουν ανεξάρτητο κράτος.

Απόσχιση

Ο πρόεδρος της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας Ερζεγοβίνης μίλησε για ενδεχόμενο απόσχισης και πρόσθεσε ότι παρακολουθούν τι συμβαίνει στο ιταλικό νότιο Τιρόλο, στη Σκοτία και την Καταλονία και τα καταγράφουν ως «πολύ ενδιαφέρουσες εμπειρίες για τους Σέρβους της Βοσνίας». Παρά την αυτονομία που έχουν, πολλοί Σέρβοι της Βοσνίας δεν έχουν αποδεχθεί το νέο μεταπολεμικό βοσνιακό κράτος και θέλουν να αποσχισθούν.

Εν όψει των εθνικών εκλογών που θα διεξαχθούν τον Οκτώβριο, το θέμα της ανεξαρτητοποίησης έχει επανέλθει στην ατζέντα, και ο Μίλοραντ Ντόντικ, ο πρόεδρος της Σερβικής Δημοκρατίας, αναφέρεται συχνά-πυκνά στο θέμα κατά τις προεκλογικές ομιλίες του.

Στο μεταξύ και οι Ουαλοί φαίνεται ότι θέλουν να εξετάσουν το ενδεχόμενο απόσχισής τους. Η επικεφαλής του εθνικιστικού κόμματος της Ουαλίας, Λίαν Γουντ, εξηγεί πως το δημοψήφισμα στη Σκοτία πρέπει να είναι η απαρχή μιας γενικότερης συζήτησης για το πώς θα μπορούσε η Ουαλία -που ήδη απολαμβάνει αρκετή αυτονομία- να επωφεληθεί, με ακόμη μεγαλύτερη αποκέντρωση εξουσιών από πλευράς Λονδίνου.

www.ethnos.gr