Η πλειονότητα των Καταλανών ψηφοφόρων αναμένεται να πάρει μέρος στο δημοψήφισμα που οργανώνουν οι τοπικές αρχές με το ερώτημα της αυτονομίας, παρά την απαγόρευση της διαδικασίας από το Ανώτατο Δικαστήριο της Ισπανίας.
Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, το 80% των Καταλανών επιθυμεί περισσότερη αυτονομία από τη Μαδρίτη, ενώ το 50% τάσσεται υπέρ της απόσχισης από το ισπανικό βασίλειο και της δημιουργίας ανεξάρτητου κράτους.
Μέχρι χθες το βράδυ, δεν ήταν σαφές αν η ψηφοφορία θα διεξαχθεί σε δημόσια κτίρια, όπως σχολεία και δημαρχεία, ή στους δρόμους. Διά στόματος του υπουργού Δικαιοσύνης Ραφαέλ Καταλά, η κυβέρνηση του συντηρητικού Ισπανού πρωθυπουργού Μαριάνο Ραχόι προσπάθησε, στις «δώδεκα παρά πέντε», να αποκλιμακώσει την ένταση, ανοίγοντας ένα παράθυρο συμβιβασμού με τη Βαρκελώνη. Ο Καταλά διεμήνυσε ότι η Μαδρίτη δεν θα εμποδίσει τη διεξαγωγή ενός άτυπου, μη δεσμευτικού δημοψηφίσματος εφόσον αυτό οργανωθεί όχι από την τοπική κυβέρνηση της Καταλωνίας (Generalitat), αλλά από μη κρατικές οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών.
Ωστόσο ο εκπρόσωπος Τύπου του κυβερνώντος κόμματος της Καταλωνίας (CiU) Χόρντι Τουρούλ δήλωσε χθες ότι η Βαρκελώνη «δεν θα μπει στη συζήτηση που θέλει να τη σύρει η ισπανική κυβέρνηση». Ο Καταλανός αξιωματούχος προσέθεσε ότι «οι κάλπες έχουν ήδη στηθεί» και ότι «τις τελευταίες ημέρες διαπιστώνουμε ότι πολύς κόσμος θα έρθει να ψηφίσει παρότι δεν τάσσεται υπέρ της ανεξαρτησίας, θεωρώντας ότι πρόκειται για ζήτημα αξιοπρέπειας και ελευθερίας της έκφρασης».
Τι θα κάνει η Μαδρίτη
Ασαφής παρέμενε μέχρι χθες και ο τρόπος με τον οποίο θα αντιδράσει η Μαδρίτη στο «παράνομο» δημοψήφισμα. Περίπου 7.000 αστυνομικοί θα βρίσκονται σε κατάσταση ετοιμότητας, αλλά το ενδεχόμενο επιστράτευσής τους για τη βίαιη παρεμπόδιση του δημοψηφίσματος δεν θεωρούνταν το πιθανότερο, καθώς η περιφερειακή αστυνομία ελέγχεται από την τοπική κυβέρνηση της Καταλωνίας. Ακόμη περισσότερο απίθανο εμφανιζόταν το σενάριο κινητοποίησης του στρατού. Οσο για την πιθανότητα καθαίρεσης από την κεντρική κυβέρνηση του κυβερνήτη της Καταλωνίας, Αρτούρ Μας, κάτι τέτοιο θα πυροδοτούσε ακραία πόλωση και θα προκαλούσε πρόωρες εκλογές στην περιοχή, οι οποίες θα αποκτούσαν ντε φάκτο χαρακτήρα δημοψηφίσματος υπέρ της απόσχισης.
Τούτων δοθέντων, πολιτικοί παρατηρητές πιθανολογούσαν ότι το δημοψήφισμα θα κυλήσει λίγο-πολύ ομαλά, χωρίς εκρηκτικές επιπτώσεις, για να δώσει τη θέση του σε μια δύσκολη πολιτική διαπραγμάτευση μεταξύ Μαδρίτης και Βαρκελώνης. Η κυβέρνηση Ραχόι εμφανίζεται ανοιχτή στο ενδεχόμενο αναθεώρησης του Συντάγματος, ώστε να δημιουργηθεί ένα ομοσπονδιακό κράτος, με την Καταλωνία να αποκτά μεγαλύτερο βαθμό ελευθερίας ως προς τη φορολογική πολιτική και άλλα καίρια ζητήματα. Δεν πρόκειται, όμως, σε καμία περίπτωση να συζητήσει τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος. Ενας παρόμοιος ελιγμός θα μπορούσε να διασπάσει το στρατόπεδο των Καταλανών αυτονομιστών.
www.kathimerini.gr