Τα παλιρροϊκά κύματα από το βρετανικό δημοψήφισμα συνεχίζουν

Η πραγματικότητα, όμως, όπως αποτυπώνεται στις δημοσκοπήσεις, είναι ότι η μεγαλύτερη δυσαρέσκεια έναντι της ΕΕ καλλιεργείται στα παλαιότερα κράτη-μέλη και εκεί βρίσκουν ακόμη πιο πρόσφορο έδαφος οι λαϊκιστές, οι ευρωσκεπτικιστές και οι ακροδεξιοί. Οι λόγοι είναι σε έναν σημαντικό βαθμό οικονομικοί: οι χώρες της Δυτικής Ευρώπης είναι οι «πρωταθλήτριες» στις καταβολές προς την ΕΕ και εκείνες που λαμβάνουν τις μικρότερες επιδοτήσεις.

Το συγκεκριμένο επιχείρημα, άλλωστε, είχε λειτουργήσει καταλυτικά κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας εν όψει του δημοψηφίσματος για το Brexit και πλέον αρχίζει να ακούγεται και σε άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Χώρες όπως η Γαλλία και η Γερμανία αποκομίζουν τεράστια οφέλη από την κοινή αγορά και οι εταίροι τους στην ΕΕ είναι ο κυριότερος προορισμός για τις εξαγωγές τους. Για τους πολίτες, όμως, αυτό το προνόμιο, όπως και άλλα πλεονεκτήματα της συμμετοχής στην Ευρωπαϊκή Ενωση, θεωρούνται έπειτα από τόσα χρόνια πλέον τόσο δεδομένα, ώστε δεν λαμβάνονται καν υπόψη.

Τα οφέλη
Αντιθέτως, οι ανατολικές χώρες έχουν ξεκάθαρα συνείδηση του οφέλους που έχουν από τη συμμετοχή τους στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Δεν είναι τυχαίο ότι στις 10 πρώτες χώρες με τις μεγαλύτερες επιδοτήσεις από την ΕΕ οι 8 βρίσκονται στην Ανατολική Ευρώπη.
Το Brexit έπληξε την καρδιά της ΕΕ

Οπότε οι ευρωσκεπτικιστές ηγέτες τους, όπως ο Ορμπάν, στηλιτεύουν μεν τις Βρυξέλλες για ορισμένες πολιτικές τους, όπως τη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης, αλλά δεν εξετάζουν καν το ενδεχόμενο αποχώρησης από την ΕΕ. Θυμίζουμε ότι ο Ούγγρος πρωθυπουργός ήταν από τους πρώτους που εξέφρασαν τη λύπη τους για την απόφαση του βρετανικού λαού, υπογραμμίζοντας παράλληλα την «υπερηφάνεια που νιώθουν οι Ούγγροι ως μέλος της ΕΕ».

Στην Αυστρία, τη Γαλλία και την Ολλανδία η εικόνα είναι διαφορετική. Πρόκειται για χώρες που βλέπουν εαυτούς ως «χορηγούς» της ΕΕ, γεγονός που οπλίζει με επιχειρήματα του ακροδεξιούς Μαρίν Λεπέν και Γκερτ Βίλντερς, οι οποίοι διεκδικούν με αξιώσεις έναν ρυθμιστικό ρόλο στις επόμενες εκλογικές αναμετρήσεις στις πατρίδες τους. Και οι αναμετρήσεις αυτές είναι προ των πυλών το 2017.

Οδηγός για την πορεία που θα επιλέξουν Γάλλοι και Ολλανδοί θα είναι σαφέστατα η κατάσταση που επικρατεί στη Βρετανία στον δρόμο προς τη έξοδο. Εφόσον το Λονδίνο καταφέρει να ξεπεράσει τους ουκ ολίγους σκοπέλους που έχει μπροστά του, και φανεί ότι μπορεί να λειτουργήσει με επιτυχία χωρίς την «κηδεμονία» της ΕΕ, αυτομάτως θα ενισχυθούν οι ευρωσκεπτικιστές και τα ποσοστά τους στην κάλπη. Στην αντίθετη περίπτωση αναμένεται ότι θα υπάρξει μεγαλύτερη... αυτοσυγκράτηση.

Στη Γερμανία, πάντως, το Brexit ευνοεί την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Μπορεί ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και η Ανγκελα Μέρκελ να θέλουν προσεκτικούς χειρισμούς και μικρά βήματα, ωστόσο η τελευταία δημοσκόπηση του ARD δείχνει ότι το 79% των Γερμανών είναι ικανοποιημένοι από την ΕΕ και ότι η συντριπτική πλειοψηφία θέλει κοινές ευρωπαϊκές πολιτικές σε κρίσιμα θέματα.

Ακόμη, αντί να ενισχυθούν οι ακροδεξιοί του AfD, με την ευρωσκεπτικιστική ρητορική, η δημοσκόπηση τους δίνει τρεις ποσοστιαίες μονάδες λιγότερο, με 12%, ενώ η Ανγκελα Μέρκελ και ο κυβερνητικός συνασπισμός απολαμβάνουν τα καλύτερα ποσοστά τους από τον Σεπτέμβριο του 2015.

Οι Γερμανοί αναγνωρίζουν, προφανώς, ότι σημαντικό κομμάτι της ευμάρειάς τους οφείλεται ακριβώς στη συμμετοχή τους στην ΕΕ. Το ερώτημα είναι αν η κατάσταση της οικονομίας στις υπόλοιπες χώρες του «πυρήνα» της Ενωσης μπορεί να εμπνεύσει ανάλογα συναισθήματα στους πολίτες.

www.ethnos.gr