Με την πόλωση να κυριαρχεί στο εσωτερικό, την ένταση να υποτροπιάζει στο εξωτερικό (Συρία), την τρομοκρατική απειλή να επιστρέφει, τις δημοσκοπήσεις να εκπέμπουν αβεβαιότητα και την προοπτική μιας κάποιας «ανάστασης» να φαντάζει... μακρινή.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, 55 εκατ. ψηφοφόροι καλούνται στις κάλπες την ερχόμενη Κυριακή να αποφανθούν με ένα «ναι» («evet») ή ένα «όχι» («hayir»), υπέρ ή κατά της αναθεώρησης του τουρκικού Συντάγματος και της μετάβασης προς μια εκτελεστική υπερπροεδρία υπό τον Ερντογάν.
Πάνω από 1,2 εκατ. Τούρκοι του εξωτερικού ήδη ψήφισαν (από τους περίπου 2,9 εκατ. που είχαν το δικαίωμα), και η μάχη πλέον μεταφέρεται στο εσωτερικό, με τις συνθήκες ωστόσο να μυρίζουν μπαρούτι. Οι τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους απηύθυναν ανοιχτό κάλεσμα προς τους υποστηρικτές τους να πραγματοποιήσουν τρομοκρατικά χτυπήματα στην Τουρκία την ημέρα του δημοψηφίσματος.
Σε απάντηση, ο Τούρκος υπουργός Εσωτερικών, Σουλεϊμάν Σοϊλού, ανακοίνωσε χθες ότι 380.000 άνδρες των τουρκικών δυνάμεων ασφαλείας θα βρίσκονται στο πόδι την ερχόμενη Κυριακή, με αποστολή να προλάβουν κάθε ενδεχόμενη απειλή στα περίπου 167.000 εκλογικά κέντρα της χώρας. Μιλώντας πρόσφατα στο «Έθνος», ο πρώην διοικητής της τουρκικής αντιτρομοκρατικής Αχμέτ Γιαϊλά, είχε εκφράσει την εκτίμηση ότι σήμερα στην Τουρκία υπάρχουν «τουλάχιστον 1.000 εν υπνώσει τρομοκρατικοί πυρήνες»... Οσο για το διαφαινόμενο αποτέλεσμα, όπως σε όλα πλέον έτσι και ως προς αυτό οι απόψεις διίστανται. Μιλώντας την Κυριακή από το βήμα συγκέντρωσης στην Αττάλεια, ο υπουργός Εξωτερικών Μελβούτ Τσαβούσογλου προέβλεψε μια νίκη του «ναι» με ποσοστό... 63%. Δημοσκόποι και αναλυτές προτιμούν, ωστόσο, να κρατούν μικρό καλάθι. Κάποιοι μάλιστα βλέπουν το «όχι» να προηγείται αλλά με διαφορά στα όρια του στατιστικού λάθους, ενώ άλλοι βλέπουν ισοβαθμία. Συγκριτικά, στις προεδρικές εκλογές του 2014 ο Ερντογάν είχε λάβει κοντά στο 52%, ενώ το υψηλότερο που έχει λάβει ποτέ ως κόμμα το AKP σε βουλευτικές εκλογές ήταν σχεδόν 50% το 2011. Πίσω στο παρόν, η γενικότερη εκτίμηση που υπάρχει είναι ότι το «ναι» προηγείται μεν, αλλά με σχετικά μικρή διαφορά και ποσοστό που δεν ξεπερνάει το 55%. Κάποιοι εκτιμούν, μάλιστα, ότι καθώς μπαίνουμε στην τελική ευθεία, εκείνο που ενισχύεται είναι το στρατόπεδο του «όχι».
Ο Ερντογάν έχει πολλούς λόγους να ανησυχεί. Οι εθνικιστές (MHP) τον στηρίζουν αλλά μόνο σε επίπεδο ηγεσίας. Στην πράξη, η πλειονότητα των ψηφοφόρων της εθνικιστικής παράταξης εμφανίζεται κοντά στο «όχι». Κεμαλιστές (CHP) και φιλοκούρδοι (HDP) λένε, προφανώς, «όχι». Το PKK εμφανίζεται, επίσης, να μη στηρίζει την αποχή αλλά το «όχι». Ακόμη και στις τάξεις του ιδίου του AKP, υπάρχουν αμφιβολίες και τριγμοί. Πάνω από 800 μέλη της ισλαμοσυντηρητικής παράταξης έχουν κατηγορηθεί για σχέσεις με γκιουλενιστές, ενώ η παλαιά φρουρά (Γκιουλ, Νταβούτογλου, Αρίντς κ.ά.) αρνείται να στηρίξει ανοιχτά τον Ερντογάν. Ενδεικτική, σύμφωνα με την ανταποκρίτρια των «Times», και η εικόνα στην προεκλογική συγκέντρωση του Ερντογάν το περασμένο Σάββατο στην Κωνσταντινούπολη, με τους παρευρισκόμενους να υπολογίζονται σε περίπου 100.000 αντί για 2 εκατ. που ήταν ο στόχος.
«Απειλή» για τον Ερντογάν η σημαία των εθνικιστών
Η ηγεσία της εθνικιστικής παράταξης του MHP (εν προκειμένω ο Ντεβλέτ Μπαχτσελί) πήρε τον περασμένο Ιανουάριο την απόφαση να στηρίξει τις προεδρικές φιλοδοξίες του Ερντογάν και έκτοτε κάνει εκστρατεία υπέρ του «ναι» στο δημοψήφισμα. Δεν ισχύει, ωστόσο, το ίδιο και για το σύνολο των εθνικιστών.
Η βάση του κόμματος επαναστάτησε. Μαζί τους επαναστάτησαν και τουλάχιστον επτά βουλευτές της παράταξης (από τους συνολικά 40), οι τέσσερις από τους οποίους έμελλε να διαγραφούν. Στην πορεία ακολούθησαν κι άλλες παραιτήσεις στελεχών και μελών. Μεταξύ εκείνων που έφυγαν ήταν και η 61χρονη, βουλευτής μέχρι το 2015 και πάλαι ποτέ (τη δεκαετία του 1990) πρώτη γυναίκα υπουργός Εσωτερικών της Τουρκίας, Μεράλ Ακσενέρ.
Η Ακσενέρ έχει μάλιστα πια εξελιχθεί σε μια από τις πρωταγωνίστριες της εκστρατείας υπέρ του «όχι», προσελκύοντας το ενδιαφέρον των ΜΜΕ του εξωτερικού (Politico, Middleeasteye κ.ά.) που βλέπουν στο πρόσωπό της μια διόλου ευκαταφρόνητη απειλή για τον ίδιο τον Ερντογάν. Η εν λόγω «απειλή» θα έπρεπε ίσως να συνδυαστεί και με τα σενάρια περί δημιουργίας νέας κεντροδεξιάς παράταξης στην Τουρκία.
www.ethnos.gr
Μέλος του μητρώου
