«Και τώρα τι» διερωτώνται οι Ισπανοί, είτε υποστήριξαν την ανεξαρτητοποίηση της Καταλονίας, είτε βρίσκονταν απέναντι σε αυτήν.
Ο Κάρλες Πουτζεμόντ επιχείρησε να αποδράσει από τη δυσχερή θέση, στην οποία αναμφίβολα βρίσκεται με μία χθεσινή μακρά ομιλία ενώπιον του περιφερειακού κοινοβουλίου της Καταλονίας. Σημειώθηκε καθυστέρηση μίας ώρας στην έναρξή της, καθώς λέγεται ότι η διατύπωση που επιλέχτηκε από τον ηγέτη ήταν το αποτέλεσμα ενός εσωτερικού συμβιβασμού του συνασπισμού του. Εξάλλου, σε εσωτερικές ζυμώσεις καταγράφηκαν διαφωνίες για τον τρόπο που θα γινόταν η διατύπωση. Ωστόσο αργά το βράδυ όλες οι αυτονομιστικές δυνάμεις, που έχουν 82 βουλευτές, υπέγραψαν κοινή διακήρυξη που ανακοινώνει επίσημα «την Καταλονία ως ανεξάρτητο και κυρίαρχο κράτος», μια κίνηση που έχει περισσότερο πολιτικό συμβολικό χαρακτήρα.
Κατά γενική ομολογία, όμως, η ομιλία αυτή περισσότερο μπέρδεψε παρά διασαφήνισε την κατάσταση, απογοητεύοντας και τους μεν και τους δε. Ο επικεφαλής της Generalitat εμφανίστηκε να κάνει «μισό βήμα» προς την απόσχιση, διακηρύσσοντας από τη μία πλευρά ότι ακολουθεί και σέβεται τη λαϊκή βούληση, όπως αυτή εκφράστηκε στο δημοψήφισμα της 1ης Οκτωβρίου, αλλά ζητώντας ταυτόχρονα από το κοινοβούλιο να αναστείλει την ενεργοποίηση των επιπτώσεων της μονομερούς ανακήρυξης ανεξαρτησίας. Με τον τρόπο αυτό, όπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο ίδιος ο Πουτζεμόντ, δίνει μία ύστατη προσπάθεια στο διάλογο. Η πραγματικότητα είναι ότι ο ηγέτης της Καταλονίας λύγισε από την αυξανόμενη οικονομική, πολιτική και διεθνή πίεση να εγκαταλείψει τα σχέδιά του. Πράγματι, ο αυτονομιστής ηγέτης φαίνεται να ακολουθεί το δόγμα «ολίγον έγκυος», πραγματοποιώντας μία έμμεση ανακήρυξη της ανεξαρτησίας που ακολουθείται από μια σαφή αναβολή μπροστά στις ανεξέλεγκτες συνέπειες μίας μονομερούς κήρυξης ανεξαρτητοποίησης. Εκτός από το τεράστιο χτύπημα που δέχτηκε ήδη ο τουρισμός της Βαρκελώνης, με δεκάδες χιλιάδες ακυρώσεις των κρατήσεων να προκαλούν πανικό, ήρθε και η σειρά των μεγάλων τραπεζών και επιχειρήσεων που φυλλορροούν.
Η μεγάλη ασφαλιστική εταιρεία Catalana Occident ανακοίνωσε πως παρακολουθεί με προσοχή τις εξελίξεις και είναι έτοιμη να εγκαταλείψει την μέχρι τώρα έδρα της. Η τεράστια εταιρεία βιοτεχνολογίας Oryzon ήδη ανακοίνωσε ότι φεύγει, ενώ και η ιστορική κλωστοϋφαντουργία DOGI έχει ανοίξει τα πανιά της για τη Μαδρίτη. Αξίζει να σημειώσουμε ότι η Καταλονία αποτελεί το 15% του πληθυσμού της Ισπανίας και συμβάλλει στο 20% του ισπανικού ΑΕΠ. Μία ενδεχόμενη μονομερής ανεξαρτητοποίηση, όμως, υπολογίζεται ότι θα της έριχνε το ΑΕΠ κατά 30%. Η ενδεχόμενη, όμως, επιχειρηματική αιμορραγία, δεν είναι ο μοναδικός λόγος της εύσχημης οπισθοχώρησης Πουτζεμόντ, την οποία κάποια ευρωπαϊκά μέσα περιέγραψαν μεταξύ αστείου και σοβαρού ως «ο Πουτζεμόντ έπαθε Τσίπρα». Οι Καταλανοί στην πραγματικότητα πίεσαν, πέρα από όσο θα μπορούσε ο ίδιος, τον Πουτζεμόντ να οξύνει την αντίθεσή του με την ισπανική κυβέρνηση, χωρίς ωστόσο να έχει απαντήσεις για την επόμενη ημέρα.
Σήμερα το πρωί πραγματοποιείται και το έκτακτο υπουργικό συμβούλιο της ισπανικής κυβέρνησης για τις εξελίξεις στην Καταλονία. Η αντιπρόεδρος της ισπανικής κυβέρνησης Σοράγια Σάενθ δε Σανταμαρία πάντως δήλωσε, προκαταβολικά, δίνοντας το στίγμα και του συμβουλίου, ότι ο ηγέτης της Καταλονίας «δεν ξέρει πού βρίσκεται και πού πηγαίνει», λέγοντας χαρακτηριστικά: «Αυτή είναι μια ομιλία κάποιου που δεν ξέρει πού βρίσκεται, πού πηγαίνει, και πού θέλει να πάει». Από την πλευρά του, ο πρωθυπουργός, Μαριάνο Ραχόι, έχει διαβουλεύσεις με τα κόμματα αναζητώντας τη μέγιστη πολιτική συναίνεση. Η Μαδρίτη πάντως φαίνεται να απορρίπτει συνολικά το άνοιγμα Πουτζεμόντ και το ερώτημα είναι αν τελικά η προοπτική εποικοδομητικού διαλόγου παραμένει. Ο Ραχόι, άλλωστε, έχει καταστήσει σαφές ότι προϋπόθεση για οποιαδήποτε συζήτηση είναι η Βαρκελώνη να αποστασιοποιηθεί οριστικά από κάθε ενδεχόμενο κήρυξης ανεξαρτησίας, κάτι που φαντάζει αδύνατο μετά και την χθεσινή ομιλία.
Δεν είναι λίγοι, μάλιστα, οι εγχώριοι αναλυτές που αμφιβάλουν ότι τα πράγματα θα εξελιχθούν ομαλά, θεωρώντας πιθανή ακόμα και την ενεργοποίηση για πρώτη φορά του Άρθρου 155 του Συντάγματος, που θα επέτρεπε στη Μαδρίτη να αναστείλει το αυτοδιοίκητο της Καταλονίας, να καθαιρέσει την τοπική κυβέρνηση και να επαναφέρει τη συνταγματική τάξη, ακόμα και με τη βία. Δεν είναι, άλλωστε, τυχαίες και οι δηλώσεις των προέδρων της Κομισιόν και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Γιούνκερ και Τουσκ, αντίστοιχα, οι οποίοι εξέφρασαν τη στήριξη στην ισπανική κυβέρνηση στο όνομα της «συνταγματικής τάξης στη χώρα».
Μέλος του μητρώου
