Έπειτα από ώρες συζητήσεων για το ζήτημα των προσφύγων και του ασύλου, κατά την πρώτη ημέρα της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες, την Πέμπτη, δεν σημειώθηκε πρόοδος, καθώς δεν υπήρξε σύγκλιση των απόψεων, σύμφωνα με τη γερμανική εφημερίδα Die Welt.
Η Γερμανία και άλλες χώρες αντιμετώπισαν με οργή την άρνηση ανατολικοευρωπαϊκών χωρών, όπως η Ουγγαρία, να υποδεχθούν πρόσφυγες βάσει των ποσοστώσεων που είχαν αποφασιστεί.
«Αυτό που κάνει ο (σ.σ. πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ) Όρμπαν είναι ντροπή» δήλωσε ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε.
«Έχουμε πολλή δουλειά να κάνουμε εδώ. Οι (σ.σ. αντίθετες) απόψεις δεν έχουν αλλάξει» αναγνώρισε η καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ, τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα, έπειτα από πολύωρες συνομιλίες στο δείπνο των ηγετών. Όμως «είναι σαφές ότι έχουμε καθήκον να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε ως τον Ιούνιο της επόμενης χρονιάς» πρόσθεσε η ίδια.
Τα 28 κράτη μέλη της ΕΕ δεν έχουν καταλήξει σε μια κοινή γραμμή για την πολιτική όσον αφορά τους πρόσφυγες τα τελευταία χρόνια. Μένει να αποδειχθεί ποιες μεταρρυθμίσεις θα καταστούν εφαρμόσιμες, έως τα μέσα του 2018. Πάνω απ' όλα, μένει να διευκρινιστεί το πώς, σε περίπτωση νέας κρίσης προσφύγων, θα ανακουφιστούν τα κράτη που θα βρεθούν στην πρώτη γραμμή. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και χώρες όπως η Γερμανία τάσσονται υπέρ της ανακατανομής, συμπεριλαμβανομένης της υποχρέωσης υποδοχής, τουλάχιστον σε περίπτωση μεγάλων ροών προσφύγων και μεταναστών. Ωστόσο, η Πολωνία, η Ουγγαρία και η Τσεχική Δημοκρατία απορρίπτουν κάθε είδους καταναγκασμό.
Η Μέρκελ δήλωσε ότι διαπιστώθηκε πρόοδος όσον αφορά την προστασία των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, κυρίως μέσω του Συμφώνου για τους Πρόσφυγες με την Τουρκία και της συνεργασίας με τη Λιβύη. Ωστόσο, πρόσθεσε πως χρειάζεται να υπενθυμιστεί η «διάσταση της αλληλεγγύης». «Και εδώ έχουμε πολλή δουλειά να κάνουμε» πρόσθεσε.
Ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε εμφανίστηκε εξοργισμένος για την προσπάθεια χωρών της Ανατολικής Ευρώπης να παρακάμψουν την πλειοψηφία της ΕΕ. «Αν επιτραπεί αυτό, η ΕΕ θα γίνει ένα κατάστημα όπου ο καθένας αγοράζει αυτό που του ταιριάζει» είπε. Η κριτική του είχε στόχο κυρίως τον Ούγγρο πρωθυπουργό Βίκτορ Ορμπάν: «Αυτό που κάνει ο Όρμπαν εδώ είναι ντροπή» συμπλήρωσε.
Ο καγκελάριος της Αυστρίας Σεμπάστιαν Κουρτς δήλωσε: «Δεν υπάρχει κοινή προσέγγιση - για να το θέσω ευγενικά» και προειδοποίησε εναντίον του κινδύνου η Ένωση να βρεθεί αντιμέτωπη με ένα φιάσκο αν αποτύχει η ευρωπαϊκή λύση για την υποδοχή των προσφύγων.
Η συζήτηση των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων ήταν «ειλικρινής, ανοιχτή, μερικές φορές δύσκολη αλλά εποικοδομητική» σύμφωνα με ευρωπαϊκές πηγές. Η συζήτηση πλέον θα μεταφερθεί σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων.