Το παρασκήνιο της εκρηκτικής συνάντησης που είχε εχθές ο Βόλοντίμιρ Ζελένσκι με τον Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο αποκαλύπτει δημοσίευμα του Axios.
Σύμφωνα το αμερικανικό site, o Αμερικανός πρόεδρος και οι κορυφαίοι σύμβουλοί του κλείστηκαν μόνοι τους στο Οβάλ Γραφείο μετά την επεισοδιακή τελετή υποδοχής του Ζελένσκι, η οποία εξελίχθηκε μπροστά στις κάμερες σε ανοιχτό καβγά μεταξύ των δύο ηγετών. Μετά από τη συζήτηση που είχε ο Τραμπ με τα πιο έμπιστα του πρόσωπα, πήρε την απόφασή του: ο Ζελένσκι έπρεπε να φύγει.
Η αντιπροσωπεία από το Κίεβο περίμενε σε ένα άλλο δωμάτιο για περίπου μια ώρα, ελπίζοντας ότι θα μπορούσε ίσως να «σωθεί» η επίσκεψη του Ουκρανού προέδρου, και να υπογραφεί η συμφωνία για τις σπάνιες γαίες που τον είχε φέρει εξαρχής στην Ουάσινγκτον. Ο Τραμπ και ο Ζελένσκι, εξάλλου, ήταν προγραμματισμένο να φάνε μαζί, και κατόπιν να παραχωρήσουν κοινή συνέντευξη Τύπου.
Μετά από σύσκεψη μιας ώρας με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο και ο σύμβουλος εθνικής ασφαλείας Μάικ Γουολτς «βγήκαν από το Οβάλ Γραφείο, πλησίασαν το σημείο όπου καθόταν ο Ζελένσκι και του είπαν να φύγει», αποκάλυψε αξιωματούχος του Λευκού Οίκου στο Axios.
H επίσκεψη είχε φτάσει στο τέλος της χωρίς συμφωνία για τις σπάνιες γαίες και χωρίς καμία διαβεβαίωση για τη συνέχιση της στήριξης του Κιέβου από τις ΗΠΑ.
Ο Τραμπ έκανε λίγη ώρα μετά μια ανάρτηση στο Truth Social, όπου δήλωνε ότι ο Ζελένσκι «δεν σεβάστηκε τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής μέσα στο Οβάλ Γραφείο» και ότι «μπορεί να επιστρέψει όταν θα είναι έτοιμος για ειρήνη».
Ο αξιωματούχος του Λευκού Οίκου που μίλησε στο Axios επέμεινε ότι η ένταση στη συνάντηση δεν ήταν μια προσχεδιασμένη ενέδρα. «Το σχέδιό μας ήταν να υπογράψουμε τη συμφωνία για τα ορυκτά, να προχωρήσουμε σε αυτή την οικονομική συνεργασία και να κινηθούμε προς την ειρήνη.»
Η αντιπαράθεση ξέσπασε όταν ο αντιπρόεδρος Βανς απάντησε σε μια ερώτηση δημοσιογράφου λέγοντας ότι η διπλωματία με τη Ρωσία είναι ο μόνος δρόμος προς την ειρήνη. Ενοχλημένος από αυτό το σχόλιο, ο Ζελένσκι εξήγησε πως ο Βλαντιμίρ Πούτιν έχει παραβιάσει προηγούμενες συμφωνίες στο παρελθόν. «Για ποια διπλωματία μιλάτε, Τζέι Ντι;» ρώτησε.
Ο Βανς και ο Τραμπ κατηγόρησαν στη συνέχεια τον Ζελένσκι για ασέβεια. Ο Ουκρανός πρόεδρος προσπάθησε επανειλημμένα να εξηγήσει τη θέση του, καθώς η ρητορική του προέδρου και του αντιπροέδρου των ΗΠΑ γινόταν ολοένα και πιο επιθετική. Κάποια στιγμή, ο Τραμπ κατηγόρησε τον Ζελένσκι ότι «ρισκάρει με τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο».
Οι Αμερικανοί σύμμαχοι του Ζελένσκι έσπευσαν να εκφράσουν τη στήριξή τους στο πρόσωπο του Ουκρανού προέδρου μετά τη συνάντηση, με Δημοκρατικούς αξιωματούχους να κατηγορούν τον Τραμπ για bullying εις βάρος του ηγέτη της εμπόλεμης χώρας.
Ωστόσο, συνεργάτες του Τραμπ ρίχνουν εξ ολοκλήρου την ευθύνη στον Ζελένσκι για το πόσο άσχημα εξελίχθηκαν τα πράγματα. «Θα μπορούσε απλώς να δεχθεί την απάντηση του αντιπροέδρου και να προχωρήσει παρακάτω, αλλά δεν μπόρεσε να το κάνει», ανέφερε αξιωματούχος του Λευκού Οίκου.
Όποιος κι αν ευθύνεται για το «ναυάγιο» της συνάντησης, οι επιπτώσεις για την Ουκρανία θα μπορούσαν να είναι σοβαρές, αναφέρει το δημοσίευμα του Axios. Ο Ζελένσκι έχει παραδεχτεί στο παρελθόν ότι ο στρατός του εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την αμερικανική βοήθεια, η συνέχιση της οποίας μοιάζει πλέον εξαιρετικά αβέβαιη. Και ο Τραμπ δεν είχε εντελώς άδικο όταν επαναλάμβανε στον Ζελένσκι ότι «δεν έχει τα χαρτιά» για να διαμορφώσει την έκβαση του πολέμου χωρίς την υποστήριξη των ΗΠΑ.
Ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής Λίντσεϊ Γκράχαμ, ο οποίος συναντήθηκε με τον Ζελένσκι πριν από το ραντεβού του με τον Τραμπ, δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι τον είχε συμβουλεύσει να έχει τον νου του για παγίδες και να εστιάσει στα θετικά. Τώρα, πρόσθεσε στις δηλώσεις του, «δεν ξέρω αν θα μπορέσουμε ποτέ ξανά να συνεργαστούμε με τον Ζελένσκι».
Μια λεπτομέρεια, μικρή αλλά όχι αμελητέα, που ενόχλησε τον Τραμπ, σύμφωνα με δύο πηγές με άμεση γνώση του θέματος που μίλησαν στο Axios, ήταν το γεγονός ότι ο Ζελένσκι δεν φόρεσε κοστούμι για τη συνάντησή τους.
Οι σύμβουλοι του Τραμπ είχαν πει επανειλημμένα στην ομάδα του Ζελένσκι ότι θα έδειχνε περισσότερο σεβασμό προς τον Λευκό Οίκο, αν εγκατέλειπε για αυτή τη συνάντηση τη στρατιωτικού τύπου ενδυμασία που φορά από τότε που η Ρωσία εισέβαλε στη χώρα του.
Ο Ζελένσκι έφτασε εχθές στον Λευκό Οίκο φορώντας ένα - πιο «επίσημο» από τα χακί του ρούχα - μαύρο σύνολο με το εθνικό σύμβολο της Ουκρανίας, αλλά χωρίς κοστούμι.
«Είναι καλοντυμένος σήμερα», σχολίασε ο Τραμπ καθώς έσφιγγε το χέρι του Ζελένσκι στην είσοδο της Δυτικής Πτέρυγας.
Αμερικανοί αξιωματούχοι πάντως είπαν στο site ότι είχαν από πριν τη συνάντηση την υποψία ότι κάτι θα πήγαινε στραβά, εξαιτίας του τρόπου με τον οποίο ο Ουκρανός πρόεδρος χειρίστηκε τις διαπραγματεύσεις για τη συμφωνία των γαιών.
«Οι Ουκρανοί μας έκαναν να περιμένουμε αρκετές μέρες για αυτή τη συμφωνία, και σήμερα ήταν το σημείο καμπής», δήλωσε ανώτερος Αμερικανός αξιωματούχος. «Η εποχή των "λευκών επιταγών" για τον Ζελένσκι στην Ουάσινγκτον τελείωσε, κι εκείνος δεν το είχε ακόμα συνειδητοποιήσει.»
Από την πλευρά τους, οι Ουκρανοί ήταν εξοργισμένοι που ο Τραμπ προσπάθησε να τους επιβάλει μια κατάφωρα άνιση συμφωνία, τη στιγμή που οι ΗΠΑ τους είχαν ήδη αποκλείσει από τις συνομιλίες με τη Ρωσία για το μέλλον της Ουκρανίας.
Όταν η συνάντηση της Παρασκευής ξεκίνησε, ο Ζελένσκι έδειξε να εκνευρίζεται από το γεγονός ότι δεχόταν διαλέξεις για τα προβλήματα της ίδιας του της χώρας.
Μετά την αποχώρησή του από τον Λευκό Οίκο, ο Ουκρανός πρόεδρος ακύρωσε τις δύο επόμενες δημόσιες εμφανίσεις του και δημοσίευσε μια σύντομη δήλωση στο X, ευχαριστώντας τον αμερικανικό λαό, το Κογκρέσο και τον Τραμπ για τη στήριξή τους.
«Η Ουκρανία χρειάζεται μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη, και εργαζόμαστε ακριβώς για αυτόν τον σκοπό,» έγραψε.
Μέλος του μητρώου
