Ραντεβού με τον γιατρό στην τηλεόραση

Του Κώστα Δεληγιάννη

Ακόμη και μέσα στην οικονομική κρίση, ένα δημόσιο σύστημα υγείας έχει λύσεις για να περιορίσει σημαντικά τις δαπάνες του, βελτιώνοντας μάλιστα τη φροντίδα που προσφέρει. Αυτό τουλάχιστον αποδεικνύει η περίπτωση της Χώρας των Βάσκων, η οποία τον τελευταίο χρόνο λειτουργεί πιλοτικά ένα υπερσύγχρονο Κέντρο Τηλεϊατρικής, σχεδιασμένο με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορεί να εξυπηρετήσει όσο το δυνατόν καλύτερα τα άτομα της τρίτης ηλικίας που αντιμετωπίζουν κάποιο χρόνιο πρόβλημα.

Γι' αυτόν τον λόγο, οι ασθενείς έχουν πολλούς τρόπους επικοινωνίας με το Κέντρο, όπως μέσω του τηλεφώνου, του Ιντερνετ ή μιας εφαρμογής που έχουν εγκαταστήσει στο smartphone τους. Ο πιο πρωτοποριακός ωστόσο είναι το ΤΕΚΙ, μια διαδραστική πλατφόρμα που χρησιμοποιούν δοκιμαστικά ορισμένοι ηλικιωμένοι και η οποία συνδέεται στην τηλεόραση. Εχοντας σαν βασικό εξάρτημα την κάμερα του Kinect της Microsoft, η πλατφόρμα τούς δίνει τη δυνατότητα μεταξύ άλλων να συνομιλούν «πρόσωπο με πρόσωπο» με τον γιατρό, ο οποίος με τη σειρά του μπορεί να ελέγξει σε ποια κατάσταση βρίσκονται.

Μείωση κόστους

Μέσα σε έναν μόλις χρόνο, τα αποτελέσματα είναι θεαματικά, αφού η περιφέρεια εξοικονόμησε 55 εκατομμύρια ευρώ, μειώνοντας τις επισκέψεις στα νοσοκομεία κατά 52.000. Εξάλλου, σκοπός του Κέντρου είναι να περιορίσει τα ιατρικά ραντεβού στα απολύτως απαραίτητα, «φέρνοντας» τον γιατρό στο σπίτι. Κάτι που, εκτός από την εξοικονόμηση χρημάτων για το σύστημα υγείας, σημαίνει και ανακούφιση για τους περισσότερους ηλικιωμένους, οι οποίοι έτσι κι αλλιώς είναι δύσκολο να μετακινηθούν. Και γι' αυτό οι υπεύθυνοι ποντάρουν πολλά στην πλατφόρμα, χάρις στην οποία ο γιατρός μπορεί να έχει μια αρκετά ολοκληρωμένη εικόνα για τον ασθενή.

Το TEKI αναπτύχθηκε από το Osakidetza (το «βασκικό ΕΣΥ»), σε συνεργασία με την εταιρεία Accenture. Οι περισσότερες λειτουργίες του οφείλονται στο Kinect, την κάμερα που ανέπτυξε η Microsoft για την παιχνιδοκονσόλα της Xbox, η οποία «αντιλαμβάνεται» το σώμα του παίκτη για να «αντιγράφει» τις κινήσεις του στο βιντεογκέιμ.

Στην περίπτωση της πλατφόρμας, το Kinect κατ' αρχάς επιτρέπει στον ασθενή να επικοινωνεί με βιντεοκλήσεις με τον γιατρό, μεταφέροντας την εικόνα και τη φωνή του στην τηλεόραση. Καθώς τα περισσότερα άτομα της τρίτης ηλικίας δεν είναι εξοικειωμένα με την τεχνολογία, με τη βοήθεια της κάμερας μπορεί κανείς επίσης να χρησιμοποιεί τις λειτουργίες του ΤΕΚΙ με χειρονομίες – ώστε π.χ. κινώντας τα χέρια του μπροστά από την τηλεόραση, να διαβάσει τα καινούργια γραπτά μηνύματα του γιατρού ή να του αφήσει ένα ηχογραφημένο μήνυμα.

Ασκήσεις

Ακόμη πιο σημαντικό όμως είναι ότι η πλατφόρμα αναλαμβάνει και τη φυσικοθεραπεία: από μια μεγάλη γκάμα ασκήσεων, ο γιατρός επιλέγει ποιες θα πρέπει να κάνει καθημερινά ο ηλικιωμένος μέχρι την επόμενη «συνάντησή» τους. Οι ασκήσεις προβάλλονται στην τηλεόραση μέσω ενός avatar, με το Kinect να παρακολουθεί το σώμα του ασθενούς και να αξιολογεί κατά πόσο τις εκτέλεσε σωστά. Τα δεδομένα μεταφέρονται μέσω Διαδικτύου στο Κέντρο, ώστε ο γιατρός να προσαρμόσει ανάλογα το πρόγραμμα στο καινούργιο «ραντεβού».

Η φυσικοθεραπεία ήταν ένας σημαντικός λόγος που οι πρώτοι «εθελοντές» οι οποίοι δοκίμασαν την πλατφόρμα ήταν άτομα με Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), αφού με αυτό τον τρόπο βελτιώνονται τα συμπτώματα. Για την παρακολούθησή τους, το ΤΕΚΙ συμπληρώνεται από έναν απλό καρδιογράφο και ένα σπιρόμετρο, που ελέγχει την κατάσταση των πνευμόνων.

Μέσω του μενού της πλατφόρμας, οι ηλικιωμένοι κάνουν μετρήσεις με το σπιρόμετρο και τον καρδιογράφο, με τα δεδομένα να μεταφέρονται σε μια ηλεκτρονική βάση. Μάλιστα, αν τυχόν υπάρξει κάποιο πρόβλημα (π.χ. οξεία δύσπνοια), τότε το λογισμικό που ελέγχει τη βάση δεδομένων θα ειδοποιήσει αυτομάτως τον γιατρό, ο οποίος θα αποφασίσει αν ο άρρωστος χρειάζεται να μεταφερθεί ή όχι στο νοσοκομείο.

Παρόλο που δεν έχει ολοκληρωθεί η κλινική αξιολόγηση του ΤΕΚΙ, τα πρώτα στοιχεία δείχνουν πως έχουν μειωθεί αυτά τα περιστατικά λόγω της σωματικής άσκησης. Μάλιστα, οι χρήστες του ΤΕΚΙ δηλώνουν τόσο ικανοποιημένοι, που οι υπεύθυνοι του Osakidetza σκέφτονται ήδη να επεκτείνουν τις δοκιμές.