Οχι. Το μέλλον της μετακίνησης περιλαμβάνει πολλές φαινομενικά ακραίες φουτουριστικές ή ουτοπικές προτάσεις, που όμως δεν απέχουν πολύ από το να γίνουν μέρος της καθημερινότητάς μας. Τα αυτοκίνητα χωρίς οδηγό αρχίζουν σταδιακά να δοκιμάζονται στους δρόμους, το ηλεκτρικό πατίνι γίνεται προέκταση των ποδιών μας, τα «ιπτάμενα» τρένα μπαίνουν στις γραμμές όλου του κόσμου και το πρόσφατο πείραμα του συστήματος Hyperloop για ένα σχεδόν υπερηχητικό επίγειο ταξίδι κρίθηκε επιτυχημένο. Επιλέξαμε μερικές άμεσα ή έμμεσα εφαρμόσιμες ιδέες και τάσεις της τεχνολογικής έρευνας που αρχίζουν να διαμορφώνουν τη νέα εποχή στο χώρο της μετακίνησης.
Περπάτημα με ρόδες
Αν και κατά το παρελθόν τα έχουμε παρακολουθήσει σε αρκετές ταινίες επιστημονικής φαντασίας, τα hoverboards (όπως είναι γνωστά διεθνώς τα ηλεκτρικά πατίνια) εμφανίστηκαν στην καθημερινότητά μας μόλις πριν από δύο χρόνια. Μάλιστα, η κάπως ξαφνική είσοδός τους στην αγορά (κοστίζουν περίπου 400 ευρώ) άφησε εφευρέτες και εταιρείες να ερίζουν για την πατρότητα της πατέντας. Τι ακριβώς είναι; Μια δίκυκλη μπάρα χωρίς τιμόνι που, αφού φορτιστεί, κινείται (με εσάς να ισορροπείτε επάνω) για περίπου 15 χλμ., ξεπερνώντας τα 10 χλμ./ώρα. Γρηγορότερα, δηλαδή, από τη μέση ταχύτητα περπατήματος (περίπου 5 χλμ./ώρα). Η επιπόλαιη και υπερβολική χρήση των hoverboards προκάλεσε μεγάλο αριθμό ατυχημάτων (από τροχαία μέχρι εκρήξεις των συσκευών) και αμέσως δημιουργήθηκε γύρω τους ένα κλίμα δυσπιστίας. Η πραγματικότητα είναι ότι η τεχνολογία τους ακόμη εξελίσσεται. Για την ώρα δεν μπορούν να λειτουργήσουν ως μεταφορικό μέσο -ούτε να αντικαταστήσουν το περπάτημα-, αλλά αποτελούν ένα νέο ευχάριστο γκάτζετ, ένα παιχνίδι, ένα πατίνι.
Αυτοκίνητα χωρίς οδηγό
Η εικόνα ενός εν κινήσει αυτοκινήτου χωρίς οδηγό μοιάζει σαν προπομπός ενός μοιραίου ατυχήματος. Αντιθέτως, σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ενωσης, τα αυτόνομα αυτοκίνητα θα μπορούσαν να μειώσουν τα ατυχήματα στους δρόμους - άλλωστε, 9 στις 10 θανάσιμες συγκρούσεις προκαλούνται από ανθρώπινα λάθη. Δεν είναι ιδέα μόνο των Ευρωπαίων. Οι ΗΠΑ θα προσθέσουν 4 δισ. δολάρια στον προϋπολογισμό τους το 2017, επενδύοντας στην ανάπτυξη των αυτόνομων αυτοκινήτων. Φυσικά, συστήματα μερικής αυτονομίας υπάρχουν ήδη σε πολλά νέα οχήματα. Το μεγάλο στοίχημα, όμως, είναι η εξ ολοκλήρου αντικατάσταση του οδηγού από ένα σύστημα αυτόματης οδήγησης. Ολες οι μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες (όπως και η Google με το Self-Driving Car, το οποίο βλέπουμε στη φωτογραφία και ήδη κυκλοφορεί πειραματικά στην Καλιφόρνια) στρέφονται προς αυτή την κατεύθυνση και υπολογίζεται ότι μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια περίπου 10 εκατ. τέτοια αυτοκίνητα θα κυκλοφορούν στους δρόμους. Αυτήν τη στιγμή είναι δύσκολο να το διανοηθούμε (και να πειστούμε για την ασφάλειά τους), αλλά πρόκειται για μια τεχνολογία που θα μας απασχολήσει πολύ σύντομα.
Από το γκαράζ στον αέρα
Είναι το απόλυτο σύμβολο της επανάστασης στις μετακινήσεις, συνώνυμο της προόδου της τεχνολογίας και του ανθρώπινου νου, η επιβεβαίωση κάθε σεναρίου επιστημονικής φαντασίας που έχει διατυπωθεί μέχρι σήμερα. Τα ιπτάμενα αυτοκίνητα σχεδιάζονται εδώ και δεκαετίες, αλλά παραμένουν μέχρι στιγμής ένα άπιαστο όνειρο. Μία από τις πιο ενδιαφέρουσες προτάσεις είναι το μοντέλο TF-X μιας βοστωνέζικης εταιρείας (Terrafugia) που κατασκευάζεται από το 2013 και υπολογίζεται ότι θα χρειαστεί από 8 έως 12 χρόνια μέχρι να μπορεί να δοθεί στην αγορά - θα κοστίζει, προσεγγιστικά, 200.000 δολάρια. Εμφανισιακά θα μοιάζει με ένα μάλλον υπερβολικά αεροδυναμικά σχεδιασμένο αυτοκίνητο. Θα μπαίνει, όμως, στο γκαράζ και θα κινείται φυσιολογικά στους δρόμους. Μετά, βέβαια, θα βγάζει φτερά και έλικες. Δεν θα χρειάζεται διάδρομο απογείωσης, αλλά ούτε δίπλωμα πιλότου, καθώς όλα θα γίνονται αυτόματα, αφού δοθεί ένας συγκεκριμένος προορισμός. Η ταχύτητά του στον αέρα θα φτάνει τα 322 χλμ./ώρα. Ακούγεται συναρπαστικό, μένει να το δούμε για να μπορέσουμε να το πιστέψουμε.
Καλέστε ένα αεροταξί
Κίνηση στους δρόμους, καυσαέριο, αναξιόπιστες δημόσιες συγκοινωνίες, χαμένος χρόνος; Η πρόταση της αμερικανικής εταιρείας SkyTran για τη μετακίνηση στις μεγάλες πόλεις περιλαμβάνει τη δημιουργία υπερυψωμένων γραμμών από τις οποίες θα κρέμονται -αν και στην πραγματικότητα θα αιωρούνται- μικρά διθέσια οχήματα, με την τεχνολογία maglev που χρησιμοποιείται ήδη στα μαγνητικά τρένα. Ηδη έχει κατασκευαστεί στο Τελ Αβίβ μια δοκιμαστική «πίστα», όπου ελέγχεται η λειτουργία αυτών των φουτουριστικών «αεροταξί». Η μετακίνηση θα είναι ταχύτατη (107 χλμ./ώρα), οικολογική (χάρη στην απουσία καυσίμων) και λειτουργική, καθώς θα μπορείτε να καλέσετε το όχημά σας ηλεκτρονικά και να σας παραλάβει από τον πλησιέστερο σταθμό. Σύμφωνα με το πλάνο, το 2018 θα αρχίσουν να κατασκευάζουν οχήματα και να υψώνονται γραμμές σε πόλεις των ΗΠΑ και του Ισραήλ, προσθέτοντας ένα νέο μέλος στην οικογένεια των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς.
Πτήσεις χωρίς καύσιμα
Αν και η ταχύτητα υπήρξε πάντα ένα μεγάλο στοίχημα της αεροπλοΐας, τη μεγαλύτερη επανάσταση στο χώρο επιδιώκει να την πετύχει σήμερα ένα σκάφος που πετάει όσο γρήγορα τρέχει ένας... ποδηλάτης. Πρόκειται για το Solar Impulse 2, το πρώτο αεροσκάφος που πετάει χωρίς καύσιμα, και μάλιστα αυτήν τη στιγμή πραγματοποιεί πειραματικά το γύρο του κόσμου, αντλώντας ενέργεια αποκλειστικά από τους ηλιακούς συλλέκτες που καλύπτουν τα φτερά του. Το φιλόδοξο πρότζεκτ αναμένεται να αποδείξει ότι υπάρχει ένας πιο οικολογικός και οικονομικός τρόπος πτήσης, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι όλα αυτά θα μπορούν να εφαρμοστούν άμεσα στις αερομεταφορές - εκτός από την απαγορευτικά αργή του ταχύτητα, το βάρος που αντέχει να σηκώσει το Solar Impulse 2 δεν ξεπερνά αυτό του ενός πιλότου. Πρόκειται δηλαδή για ένα πείραμα, που δίνει όμως μια κατεύθυνση που οφείλει να απασχολήσει την έρευνα τα επόμενα χρόνια.
Ατομικό αεροσκάφος
Με δυνατότητα πτήσης περίπου μισής ώρας σε ύψος 1.000 μ. και ταχύτητα που φτάνει τα 74 χλμ./ώρα, το ατομικό αεριωθούμενο βενζινοκίνητο σκάφος Martin Jetpack θα βγει στην αγορά μέσα στους επόμενους μήνες. Πρόκειται για ένα πρότζεκτ της Martin Aircraft Company που απασχολεί την εταιρεία από τη Νέα Ζηλανδία περισσότερο από τρεις δεκαετίες. Πλέον είναι έτοιμο. Η ιδέα της αυτόνομης μετακίνησης δι’ αέρος μπορεί να είναι εξαιρετικά γοητευτική, ωστόσο μη σπεύσετε να το αγοράσετε: η τιμή του θα κινείται γύρω στα 150.000 δολάρια και, αρχικά τουλάχιστον, θα απευθύνεται κυρίως στον στρατό, στην πυροσβεστική ή στις υπηρεσίες διάσωσης. Η φιλοδοξία της εταιρείας βέβαια (όπως και δεκάδων ακόμα, που παρουσιάζουν σταδιακά τις δικές τους προτάσεις) είναι το εν λόγω jetpack να αγκαλιαστεί από το κοινό και να αποτελέσει έναν τρόπο μετακίνησης στο εγγύς μέλλον. Αυτό δεν πρόκειται να συμβεί αύριο το πρωί, αλλά, αν οι πρώτες πτήσεις αποδειχτούν λειτουργικές και ασφαλείς, η ζήτηση θα αυξηθεί, ρίχνοντας παράλληλα και την τιμή (με δεδομένο ότι μιλάμε για ένα αεροσκάφος) σε προσιτά επίπεδα.
Ταξίδι σε κάψουλες
Οι πάσχοντες από κλειστοφοβία θα αντιμετωπίσουν με κάποια επιφύλαξη το όραμα του Ελον Μασκ γι’ αυτό το σχεδόν υπερηχητικό επίγειο ταξίδι που ακούει στο όνομα Hyperloop. Πρόκειται για ένα σύστημα ταχείας μεταφοράς, που δοκιμάζεται αυτόν τον καιρό στην έρημο του Λας Βέγκας (το πρόσφατο πείραμα στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία) και λειτουργεί ως εξής: ένα μικρό όχημα-κάψουλα, χωρητικότητας 28 επιβατών, θα τοποθετείται μέσα σε γιγάντιους σωλήνες και χάρη στην ελαχιστοποίηση των τριβών αλλά και σε μια ώθηση μαγνητικών πεδίων θα μπορεί να αναπτύσσει ταχύτητα 1.220 χλμ./ώρα. Αυτό το φουτουριστικό (κάτι σαν) τρένο θα μπορεί, βάσει σχεδίου, να μεταφέρει φορτία από το 2019 και ανθρώπους από το 2021, από το Λος Αντζελες στο Σαν Φρανσίσκο. Η κατασκευή του Hyperloop θα κοστίσει 6 δισ. δολάρια (αρχική εκτίμηση), αλλά, καθώς δεν θα χρειάζονται καύσιμα, το εισιτήριο θεωρητικά θα είναι χαμηλό: 40 δολάρια για διαδρομή 1 ώρας και 10 λεπτών. Γρηγορότερα και οικονομικότερα από το αεροπλάνο.
Αιωρούμενα τρένα
Σε τουριστική πρόταση για όλους όσοι ετοιμάζονται να ταξιδέψουν στη Σαγκάη, το περιοδικό Time έθεσε ως άμεση προτεραιότητα την εμπειρία της χρήσης του Shanghai Maglev Train. Μια διαδρομή 30 χλμ., από το αεροδρόμιο έως το κέντρο της πόλης, το εν λόγω τρένο την ολοκληρώνει σε οκτώ λεπτά. Το ταχύτερο τρένο στον κόσμο (431 χλμ./ώρα) έχει την ιδιαιτερότητα ότι λειτουργεί με τη μέθοδο της μαγνητικής αιώρησης (magnetic levitation) - το γεγονός ότι, χάρη σε ειδικά μαγνητικά πεδία, το τρένο ίπταται (λίγα εκατοστά πάνω από τις γραμμές) του επιτρέπει να είναι ταχύτατο, σχεδόν αθόρυβο, πιο σταθερό και φιλικό προς το περιβάλλον. Αυτήν τη στιγμή υπάρχουν μόλις τέσσερα μαγνητικά τρένα παγκοσμίως, αλλά δεκάδες ακόμα βρίσκονται υπό κατασκευή, με τη μαγνητική αιώρηση να θεωρείται πλέον μια ρεαλιστική πρόταση για το μέλλον των σιδηροδρόμων. Κάποια σενάρια μάλιστα αγγίζουν την επιστημονική φαντασία, όπως η πρόσφατη πειραματική επίδοση ενός ιαπωνικού μαγνητικού τρένου που κατέγραψε νέο ρεκόρ ταχύτητας, αγγίζοντας τα 581 χλμ./ώρα.
www.kathimerini.gr
Μέλος του μητρώου
