Γερμανός καλλιτέχνης απέρριψε βραβείο από διεθνή διαγωνισμό φωτογραφίας υψηλού κύρους, αφού αποκάλυψε ότι η υποψήφια φωτογραφία του δημιουργήθηκε με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης (AI), μια κίνηση που έκανε για να αποδείξει πόσο δυσδιάκριτα είναι πλέον τα όρια, με την αλματώδη τεχνολογική ανάπτυξη, στην ψηφιακή εποχή.
Ο Μπόρις Έλνταγκσεν (Boris Eldagsen), με έδρα το Βερολίνο, κέρδισε τη δημιουργική ανοικτή κατηγορία στο φετινό Sony World Photography Award με τη συμμετοχή του έργου του «Pseudomnesia: The Electrician».
Η απόκοσμη ασπρόμαυρη εικόνα δείχνει δύο γυναίκες από διαφορετικές γενιές. Η μεγαλύτερη γυναίκα στέκεται πίσω από τη νεότερη γυναίκα και στηρίζεται με τα χέρια της πάνω της.
Ο Έλνταγκσεν δήλωσε ότι ήλπιζε ότι οι ενέργειές του θα άνοιγαν τη συζήτηση γύρω από το θέμα και θα οδηγούσαν σε «ξεχωριστούς διαγωνισμούς για εικόνες που δημιουργήθηκαν μέσω τεχνητής νοημοσύνης».
Η πρώτη εικόνα τεχνητής νοημοσύνης που κερδίζει διαγωνισμό φωτογραφίας
Ο ίδιος ανέφερε σε δήλωσή του: «Σας ευχαριστώ που επιλέξατε την εικόνα μου και κάνατε αυτή τη στιγμή ιστορική, καθώς είναι η πρώτη εικόνα που δημιουργείται από τεχνητή νοημοσύνη και κερδίζει σε έναν διεθνή διαγωνισμό ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ με κύρος. Πόσοι από εσάς γνωρίζατε ή υποψιαζόσασταν ότι ήταν τεχνητά παραγόμενη; Κάτι σε αυτό δεν μου φαίνεται σωστό, έτσι δεν είναι;».
Συνέχισε: «Οι εικόνες τεχνητής νοημοσύνης και η φωτογραφία δεν θα έπρεπε να ανταγωνίζονται η μία την άλλη σε ένα βραβείο όπως αυτό. Είναι διαφορετικές οντότητες. Η τεχνητή νοημοσύνη δεν είναι φωτογραφία. Ως εκ τούτου, δεν θα δεχτώ το βραβείο».
Είπε ότι έκανε αίτηση για να διαπιστώσει αν οι διαγωνισμοί «είναι προετοιμασμένοι για να συμμετάσχουν εικόνες παραγώμενες από τεχνητή νοημοσύνη. Δεν είναι», είπε.
«Δεν έχει να κάνει με τη νίκη»
Ο Έλνταγκσεν δήλωσε στο CNN την Τρίτη: «Δείχνει ότι αυτή τη στιγμή ο κόσμος της φωτογραφίας έχει αιφνιδιαστεί μετά από αυτή την εξέλιξη ότι διακριτικά μπορείς να δημιουργήσεις εικόνες που μοιάζουν με φωτογραφία, αλλά δεν χρειάζεται να έχεις τις δεξιότητες και την εμπειρία των φωτογράφων».
Σημέιωσε ότι η τεχνητή νοημοσύνη έχει αφήσει πολλούς φωτογράφους να αισθάνονται «απειλή και φόβο ότι θα χάσουν τη δουλειά τους, κάτι που θα συμβεί», τόνισε με κυνισμό.
Ο Γερμανός καλλιτέχνης ξεκαθάρισε όμως ότι πρόθεσή του δεν ήταν να δημιουργήσει προβλήματα, αλλά να ανοίξει μια συζήτηση.
«Δεν ήταν για να κερδίσω κάτι», είπε. «Απλώς έκανα ένα τεστ για να δω αν ήταν ενήμεροι, όπως ένας χάκερ που χακάρει ένα σύστημα όχι για να το εκμεταλλευτεί, αλλά για να δει αν υπάρχουν αδυναμίες». Σε περαιτέρω δηλώσεις στην ιστοσελίδα του, είπε ότι είχε ενημερώσει τους διοργανωτές για την εμπλοκή της τεχνητής νοημοσύνης.
Οι διοργανωτές δήλωσαν ότι το 2023 είχε σημειωθεί ο μεγαλύτερος αριθμός συμμετοχών στην 16χρονη ιστορία των βραβείων. Περισσότερες από 415.000 εικόνες συμμετείχαν στους φετινούς διαγωνισμούς, με περισσότερες από 180.000 από αυτές να είναι επιλέξιμες για τις επαγγελματικές κατηγορίες. Σε κάθε κατηγορία επιλέχθηκαν τρεις φιναλίστ, καθώς και πέντε έως επτά υποψήφιοι φωτογράφοι. Οι επιλεγμένες εικόνες τραβήχτηκαν από φωτογράφους από περισσότερες από 30 χώρες σε τοποθεσίες που κυμαίνονται από ένα εγκαταλελειμμένο εργοστάσιο τσιμέντου στην Κίνα μέχρι μια ιχθυόσκαλα στη Σομαλία.
«Σκόπιμη παραπλάνηση» βλέπει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Φωτογραφίας
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Φωτογραφίας, ο οποίος διοργανώνει τον διαγωνισμό, ανέφερε στο CNN σε δήλωσή του την Τρίτη ότι, κατά τη διάρκεια των συνομιλιών με τον καλλιτέχνη πριν από την ανακοίνωση του ως νικητή της κατηγορίας, είχε επιβεβαιώσει τη «συνδημιουργία» αυτής της εικόνας με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης.
«Η δημιουργική κατηγορία του ανοιχτού διαγωνισμού καλωσορίζει διάφορες πειραματικές προσεγγίσεις στη δημιουργία εικόνων, από κυανοτυπίες και ακτινογραφίες μέχρι ψηφιακές πρακτικές αιχμής», ανέφεραν οι διοργανωτές.
«Ως εκ τούτου, μετά την αλληλογραφία μας με τον Μπόρις Έλνταγκσεν και τις εγγυήσεις που παρείχε, θεωρήσαμε ότι η συμμετοχή του πληρούσε τα κριτήρια αυτής της κατηγορίας και υποστηρίξαμε τη συμμετοχή του. Επιπλέον, ανυπομονούσαμε να εμπλακούμε σε μια πιο εμπεριστατωμένη συζήτηση για το θέμα αυτό και καλωσορίσαμε την επιθυμία του Μπόρις για διάλογο, προετοιμάζοντας ερωτήσεις για μια ειδική ερώτηση και απάντηση μαζί του για τον ιστότοπό μας».
«Καθώς ο ίδιος αποφάσισε τώρα να αρνηθεί το βραβείο του, διακόψαμε τις δραστηριότητές μας μαζί του και, σύμφωνα με την επιθυμία του, τον αποκλείσαμε από τον διαγωνισμό. Δεδομένων των ενεργειών του και της επακόλουθης δήλωσής του, στην οποία σημειώνεται η σκόπιμη προσπάθειά του να μας παραπλανήσει και, ως εκ τούτου, να ακυρώσει τις εγγυήσεις που παρείχε, θεωρούμε ότι δεν είμαστε πλέον σε θέση να εμπλακούμε σε έναν ουσιαστικό και εποικοδομητικό διάλογο μαζί του».
Στην ανακοίνωση αναφέρεται ότι οι διοργανωτές αναγνωρίζουν «τη σημασία αυτού του θέματος και τον αντίκτυπό του στη δημιουργία εικόνων σήμερα».
«Ενώ τα στοιχεία των πρακτικών της Τεχνητής Νοημοσύνης είναι σχετικά με τα καλλιτεχνικά πλαίσια της δημιουργίας εικόνας, τα βραβεία ήταν πάντα και θα συνεχίσουν να είναι μια πλατφόρμα για την υπεράσπιση της αριστείας και της ικανότητας των φωτογράφων και των καλλιτεχνών που εργάζονται με αυτό το μέσο», πρόσθεσε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Φωτογραφίας.
Μέλος του μητρώου
