Μια νέα εποχή ξεκινά για την Ελλάδα στον τομέα της διαστημικής τεχνολογίας, καθώς μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους, τρεις ελληνικοί δορυφόροι αναμένεται να μπουν σε τροχιά γύρω από τη Γη. Το σχέδιο εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πρόγραμμα που προβλέπει την κατασκευή και αποστολή συνολικά 10 με 15 δορυφόρων μέσα στα επόμενα δύο χρόνια, με στόχο την τεχνολογική αυτονομία και τη μείωση του κόστους για το Δημόσιο.
Η πρωτοβουλία υλοποιείται από το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης σε συνεργασία με το Ελληνικό Κέντρο Διαστήματος και ήδη έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον μεγάλων ευρωπαϊκών εταιρειών του χώρου. Μάλιστα, τρεις εξ αυτών – από τη Γερμανία, τη Φινλανδία και την Ισπανία/Αγγλία – έχουν ιδρύσει γραφεία στην Ελλάδα και προσλαμβάνουν Έλληνες μηχανικούς, πολλοί από τους οποίους επιστρέφουν από το εξωτερικό για να δουλέψουν σε αυτό το εγχείρημα.
Οι δορυφόροι που κατασκευάζονται θα συλλέγουν δεδομένα χρήσιμα για πολλές κρατικές λειτουργίες, όπως η χαρτογράφηση καλλιεργειών, η παρακολούθηση των δασών, των ποταμών και των θαλάσσιων συνόρων, ακόμα και η ανάλυση της ποιότητας του νερού. Μέχρι σήμερα, η Ελλάδα αναγκάζεται να πληρώνει σε ξένες εταιρείες –κυρίως από τις ΗΠΑ και τη Γαλλία– για την προμήθεια τέτοιων δεδομένων. Αυτό κοστίζει ακριβά και πολλές φορές τα ίδια δεδομένα αγοράζονται διπλά από διαφορετικούς φορείς του Δημοσίου. Για παράδειγμα, όταν ο ΟΠΕΚΕΠΕ αγόραζε δορυφορικές εικόνες για τις καλλιέργειες στη Θεσσαλία, το ίδιο υλικό το αγόραζε λίγο αργότερα και το Υπουργείο Περιβάλλοντος για άλλους σκοπούς, όπως η παρακολούθηση προστατευόμενων περιοχών Natura. Έτσι όμως πληρώναμε για τα ίδια δεδομένα, διπλά λεφτά.
Με τη νέα νομοθετική ρύθμιση,, η Ελληνική Διαστημική Υπηρεσία θα αναλάβει τον συντονισμό και τη διαχείριση όλων των προμηθειών δορυφορικών δεδομένων για το Δημόσιο. Η κίνηση αυτή θα μειώσει τις σπατάλες και θα βάλει τάξη στον τρόπο που αξιοποιούνται οι εικόνες και οι πληροφορίες από το Διάστημα. Παράλληλα, η ύπαρξη ελληνικών δορυφόρων θα καλύπτει περίπου το 80% των αναγκών του ελληνικού Δημοσίου, κάτι που σημαίνει σημαντική εξοικονόμηση και μεγαλύτερη ασφάλεια δεδομένων. Όπως ανέφερε προ ημερών στην εφημερίδα Καθημερινή και ο Κωνσταντίνος Καράντζαλος, Γενικός Γραμματέας Τηλεπικοινωνιών και καθηγητής στο ΕΜΠ, η χώρα αποκτά όχι μόνο τα δικά της «μάτια» στο Διάστημα, αλλά και την ικανότητα να χτίζει ολοκληρωμένα διαστημικά συστήματα μέσα στην Ελλάδα.
Το πρόγραμμα δεν αφορά μόνο την κατασκευή των δορυφόρων, αλλά και την ανάπτυξη λογισμικού που θα αξιοποιεί τα δεδομένα τους. Ήδη πολλές ελληνικές εταιρείες δραστηριοποιούνται στον τομέα της επεξεργασίας δορυφορικών δεδομένων και αναμένεται να ενισχυθούν ακόμα περισσότερο. Από την παρακολούθηση πυρκαγιών, μέχρι την εκτίμηση υγρασίας στα χωράφια, οι εφαρμογές είναι αμέτρητες και ανοίγουν νέες προοπτικές για την αγροτική παραγωγή, την πολιτική προστασία, αλλά και τις ιδιωτικές επενδύσεις στον τομέα της τεχνολογίας.
Όσο αυξάνεται ο αριθμός των δορυφόρων παγκοσμίως –με χαρακτηριστικό παράδειγμα την Starlink που έχει ήδη πάνω από 7.000 μικροδορυφόρους– τόσο μεγαλώνει και η ανάγκη για σωστή διαχείριση του τροχιακού χώρου. Το Διάστημα μπορεί να χωράει πολλούς, όμως όσο η κυκλοφορία αυξάνεται, αυξάνονται και οι κίνδυνοι για ατυχήματα, παραδέχεται και ο ίδιος ο καθηγητής.
Μέλος του μητρώου
